Một trong những giải pháp để hỗ trợ thị trường bất động sản (BĐS) là cho phép các địa phương mua lại nhà ở thương mại tồn đọng, để phục vụ cho mục đích tái định cư. Giới BĐS cho rằng, điều này sẽ giúp giải phóng lượng lớn hàng tồn kho, nhưng cũng có lo ngại về hiệu quả của biện pháp này bởi để quyết định mua lại và mua với mức giá nào không phải điều đơn giản.
Hiện Hà Nội đang tồn đọng khoảng 5.000 căn hộ. Theo lãnh đạo sở Xây dựng, những tiêu chí cho việc mua lại đang được trình thành phố xem xét phê duyệt. Chủ trương chung là giá mua lại sẽ ở mức đảm bảo để doanh nghiệp có lãi.
Ông Nguyễn Quốc Tuấn, Phó Giám đốc sở Xây dựng Hà Nội cho biết: “Chúng ta mua phải đảm bảo làm sao cho doanh nghiệp đủ điều kiện tái sản xuất, như vậy mới là giải pháp tháo gỡ cho danh nghiệp”.
Có lãi trong bối cảnh này được giới BĐS cho rằng là cụm từ xa xỉ. Bởi một loạt các dự án tại Hà Nội và TP.HCM đã phải chấp nhận bán dưới giá thành để thoát khỏi thị trường nhưng cũng không dễ dàng thoát khỏi bế tắc.
Ông Nguyễn Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM nói: “Có doanh nghiệp bán hoà vốn thậm chí có doanh nghiệp bán giá lỗ để có thể cứu vãn thị trường. Ví dụ, công ty Lê Thành có giá là 13,9 triệu/m2 nhưng đã chấp nhận bán với giá 11,9 triệu/m2”.
Mua rẻ, mua dưới giá là điều hoàn toàn có thể làm trong lúc này. Điều đó đồng nghĩa với việc nếu được thành phố mua lại với giá có lãi chắc chắn sẽ trở thành "đặc ân" với doanh nghiệp. Câu hỏi được đặt ra là dự án nào sẽ dành được sự ưu ái của thành phố mua với giá có lãi.
Giả sử hai dự án cùng khu vực: một dự án được thành phố mua lại với giá có lãi, một dự án không được mua phải chấp nhận bán dưới giá thì khi mua những căn hộ của dự án có lãi, thành phố sẽ bán cho ai khi mà giá bán cao hơn giá thị trường.
Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, Nguyễn Quốc Tuấn cho rằng: “Doanh nghiệp đưa ra tiêu chí mời cơ quan thẩm định giá độc lập và xác định giá đó thì có thể thành phố không mua mà thành phố sẽ giới thiệu cho các người dân đến mua tại chỗ. Bởi người dân yên tâm chúng tôi đã có thẩm định giá rồi, chúng tôi đảm bảo giá này là giá hợp lý có thể mua được”.
Đại diện sở Xây dựng cũng cho biết, hiện thành phố Hà Nội đang tiến hành việc đền bù sát với giá thị trường và không hỗ trợ giá cho căn hộ tái định cư. Có nghĩa là nếu thành phố có bán nhà tái định cư thì đó là mức giá theo thị trường.
Với những giả đinh trên, nhiều chuyên gia BĐS cho rằng, nếu không thận trọng thành phố sẽ mua lại hàng tồn kho và chuyển nó thành tồn kho của mình. Có ý kiến cho rằng cần thực hiện chủ trương này dựa trên bài toán kinh tế, bởi đã hết thời xếp hàng xin xuất mua căn hộ để bán chênh lệch và không còn chuyện áp cho người mua mức giá nào cũng được.