Xã Nghĩa Trung, huyện Nghĩa Hưng, Nam Định, được công nhận là xã nông thôn mới vào năm 2016. Tuy nhiên, đây cũng là năm bãi rác theo công nghệ chôn lấp của xã phải đóng cửa do ảnh hưởng của thiên tai. Chủ trương xây dựng một bãi rác mới, theo công nghệ lò đốt cũng được UBND xã thực hiện từ khi đó. Tuy nhiên, sau hơn 3 năm, việc xây dựng khu xử lý rác này vẫn chưa thể thực hiện - khi một số hộ dân ra sức phản đối.
Những người phản đối cho rằng, bãi chôn lấp rác cũ vẫn hoàn toàn có thể tiếp tục sử dụng sau khi sửa chữa lại. Đồng thời cũng cho rằng, công trình xử lý rác thải quá gần với khu dân cư, với các công trình đời sống quan trọng hay khu vực tâm linh cộng đồng. Và một lý do quan trọng khiến việc không đồng thuận xây dựng bãi rác này kéo dài trong 3 năm bởi những người phản đối tin rằng, UBND xã Nghĩa Trung - chủ đầu tư của công trình này đang làm chui, chưa được cấp phép nên mỗi khi việc thi công được thực hiện thì lại kéo ra phản đối.
Theo tìm hiểu của phóng viên chương trình Chuyển động 24h, vào đầu năm 2017, trong lần đầu khởi công xây dựng công trình, UBND xã Nghĩa Trung đã chưa hoàn thiện hồ sơ về đất đai, môi trường. Vị trí lựa chọn xây dựng chưa đúng quy định. Sau khi nhận được yêu cầu của các cơ quan ban, ngành, UBND xã Nghĩa Trung đã chuyển sang vị trí mới, hoàn thiện các hồ sơ về đất đai, môi trường và được UBND tỉnh giao đất trong quyết định ngày 12/01/2018. Tuy nhiên, vị trí mới này vẫn chưa đáp ứng được tiêu chuẩn theo quy định hiện hành. Và đây cũng là lý do chính khiến công trình chưa thể xây dựng, khi vướng tiêu chuẩn quy định và lại mắc thêm ý dân.
Theo đại diện của Sở Tài nguyên và Môi trường Nam Định, theo quy định, công trình này không cần phải lấy ý kiến tham vấn cộng đồng. Tuy nhiên, vì không đủ điều kiện khoảng cách nên sự đồng thuận của các hộ dân trong phạm vi bị ảnh hưởng lại cần thiết.
Cũng vì sự phản đối của một số hộ dân nên chỉ chưa đầy 2 tuần sau quyết định giao đất vào ngày 12/1/2018, UBND tỉnh Nam Định đã có văn bản tạm dừng giao đất tại thực địa cho đến khi UBND xã Nghĩa Trung giải quyết xong kiến nghị của nhân dân về vị trí của công trình lò đốt rác. Cái khó của chính quyền gặp thêm cái vướng từ ý dân.
Dù báo cáo vào tháng 10/2019 của UBND xã, hơn 90% số hộ dân trong xã và hơn 70% số hộ dân thường xuyên có mặt tại địa phương của xóm 7 đã đồng thuận việc xây dựng công trình thì những ý kiến phản đối vẫn còn đó.
Văn bản cho phép giao đất thực địa của UBND tỉnh chưa có nên mọi hoạt động xây dựng lò đốt rác của UBND xã Nghĩa Trung ở thời điểm này dù không làm chui nhưng lại chưa đúng.
Sau 4 năm, xã nông thôn mới Nghĩa Trung vẫn nợ một bãi rác và trung bình, 3,5 tấn rác sinh hoạt mỗi ngày của địa phương này, chỉ còn cách trôi theo sông.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!