Các nhà lãnh đạo ASEAN tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 30.
Chiều 29/4, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các nhà lãnh đạo ASEAN đã tham dự phiên họp hẹp của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 30, nhằm thảo luận về việc tăng cường quan hệ đối ngoại, củng cố vai trò trung tâm của ASEAN; đồng thời, trao đổi về vấn đề bán đảo Triều Tiên và Biển Đông.
Về quan hệ đối ngoại của ASEAN, các nhà lãnh đạo hoan nghênh những tiến triển tích cực trong quan hệ giữa ASEAN với đối tác bên ngoài, thể hiện qua kết quả cụ thể trong triển khai các chương trình hành động của ASEAN với các đối tác đối thoại. Các nhà lãnh đạo cũng chỉ đạo tổ chức các hoạt động kỷ niệm quan trọng với một số đối tác lớn trong đó có Hoa Kỳ, Canada, EU và Ấn Độ, coi đây là cơ hội để tạo đà mới cho quan hệ của ASEAN với các đối tác.
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng các thách thức đa chiều này vừa là phép thử chiến lược, vừa là cơ hội để ASEAN chứng tỏ bản lĩnh và vai trò trung tâm trong việc xử lý các vấn đề khu vực. Trước tình hình và yêu cầu đó, Thủ tướng đề xuất ASEAN cần đề cao trách nhiệm của thành viên, tinh thần Cộng đồng, nhất là lập trường chung về các vấn đề quốc tế và khu vực, hướng tới một Cộng đồng ASEAN có vai trò, trách nhiệm trên trường quốc tế. Bên cạnh đó, ASEAN cần đi đầu trong việc đề cao, tuân thủ luật pháp quốc tế và những nguyên tắc cơ bản của quan hệ quốc tế, phù hợp với mục tiêu của ASEAN xây dựng một cộng đồng ASEAN dựa trên luật lệ, cũng như nâng cao hiệu quả hợp tác với các đối tác, chú trọng các hoạt động thực chất, tăng cường hiệu quả các cơ chế đối thoại của ASEAN.
Bàn về tình hình thế giới và khu vực, các nhà lãnh đạo bày tỏ quan ngại đối với những diễn biến phức tạp như tình hình căng thẳng liên quan đến bán đảo Triều Tiên, các hoạt động quân sự hóa trên Biển Đông và nguy cơ khủng bố lan rộng. Do đó, ASEAN đứng trước yêu cầu cần có tiếng nói chung mạnh mẽ; phát huy vai trò tích cực, đóng góp vào nỗ lực chung; duy trì hòa bình, an ninh, ổn định trong khu vực và trên thế giới.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ quan ngại về tình hình căng thẳng gia tăng trên bán đảo Triều Tiên, biển Hoa Đông, Biển Đông, các vụ khủng bố ở một số nước châu Âu vừa qua, đồng thời nhấn mạnh ASEAN cần đề cao các nguyên tắc cơ bản và lập trường chung về giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển; các bên cần kiềm chế, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tôn trọng các tiến trình pháp lý và ngoại giao; thực hiện đầy đủ, nghiêm túc Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông, tiến tới xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông hiệu quả, thực chất và khả thi trên thực tế, góp phần duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải, hàng không ở Biển Đông.
Tại hội nghị, các lãnh đạo hoan nghênh Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN đã kịp thời ra Tuyên bố chung nêu lập trường của ASEAN trước những căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên, kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, tránh làm trầm trọng thêm tình hình và nối lại đàm phán.
Các lãnh đạo cũng khẳng định cần tiếp tục thúc đẩy hoàn tất khung của Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở Biển Đông vào giữa năm nay, tạo điều kiện sớm tiến tới xây dựng một Bộ Quy tắc hiệu quả.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!