Không có chiến thắng ngày 7/1/1979 cách đây 40 năm, Campuchia sẽ không có như ngày hôm nay. Đây là chân lý không một thế lực nào có thể lay chuyển. Thời gian càng lùi xa, sự hy sinh vì chính nghĩa hiếm có của nhân dân và Quân đội nhân dân Việt Nam lại càng được khẳng định.
Trong 10 năm, từ các cuộc tổng phản công vào cuối năm 1978 để bảo vệ biên giới Tây Nam đến khi chiến sĩ quân tình nguyện cuối cùng rút về nước vào năm 1989. Người láng giềng nghèo Việt Nam đã phải hy sinh rất nhiều, phải chịu cô lập, phải san sẻ vật chất.
Phnom Penh, thành phố của gần 2 triệu dân đang là một trong những đô thị phát triển nhanh nhất châu Á. Nó đối lập với Phnom Penh từng được mệnh danh là "thành phố chết" cách đây 40 năm, dưới bàn tay bạo tàn của quân Khmer Đỏ trong 3 năm 8 tháng 20 ngày. Để cứu giúp hàng triệu người dân Camuchia khỏi một chế độ kỳ lạ nhất trong lịch sử loài người và không để chúng có cơ hội quay trở lại, rất nhiều chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam đã không thể trở về với đất mẹ.
Từng làm việc trong một quân y viện đóng tại tỉnh Siem Reap, ông Thái Bá Y chứng kiến cảnh bộ đội quân tình nguyện Việt Nam bị thương vong và hy sinh rất nhiều, nhất là sau những chiến dịch lớn vào quãng thời gian từ năm 1984 - 1986. Với ông, câu chuyện buồn nhất trong cuộc đời binh nghiệp là khi quân y viện bị quân Khmer Đỏ tấn công.
Máu đào của các chiến sĩ quân tình nguyện Việt Nam đều thấm dưới những tán rừng khộp hay những gốc cây thốt nốt. Suốt 2 thập niên qua, kể từ khi quân tình nguyện Việt Nam hoàn thành nghĩa vụ quốc tế vẻ vang rút khỏi Campuchia, việc tìm kim hài cốt các liệt sỹ vẫn chưa dừng lại.
Trong buổi lễ rút quân tình nguyện Việt Nam đầy lưu luyến 20 năm trước đây, trả lời phóng viên quốc tế, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam Lê Khả Phiêu đã khẳng định: "Việc Việt Nam giúp Campuchia là tấm gương mà quốc tế phải cảm phục. Để hoàn thành nhiệm vụ cao cả ấy, số cán bộ, chiến sĩ đã ngã xuống hoặc để lại một phần thân thể trên đất nước nước Chùa Tháp là rất lớn".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!