Quan hệ Việt Nam - Ấn Độ: “Bạn bè cũ, tầm nhìn mới”

Đây là chuyến thăm Ấn Độ lần đầu tiên của một nhà lãnh đạo Việt Nam sau khi Ấn Độ chuyển giao thế hệ lãnh đạo mới từ giữa năm nay. Tháng 7/ 2007, trong chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tới Ấn Độ, hai nước đã chính thức tuyên bố thiết lập quan hệ đối tác chiến lược để mở rộng quan hệ hợp tác song phương ra hầu hết các lĩnh vực.

7 năm sau, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm lại Ấn Độ để cùng với các nhà lãnh đạo mới của nước này tái khẳng định cam kết phát triển toàn diện mối quan hệ hợp tác Đối tác chiến lược hai nước, dựa trên 5 trụ cột chính là kinh tế, an ninh quốc phòng và khoa học công nghệ, giáo dục và văn hóa. Các nhà lãnh đạo Ấn Độ coi chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng là một dấu mốc mới để tiếp tục đưa quan hệ hợp tác toàn diện, đối tác chiến lược Ấn Độ - Việt Nam lên một tầm cao mới.

Mối quan hệ Việt Nam – Ấn Độ được coi là khá đặc biệt, bởi Thủ tướng Jawaharlal Nehru là nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên đến thăm Việt Nam ngay sau khi Hà Nội vừa được giải phóng được một tuần (ngày 17/10/1954).

60 năm đã qua đi, nhưng từ các nhà lãnh đạo đất nước hiện nay, hay các đảng chính trị đến giới doanh nhân của Ấn Độ vẫn nhắc đến những người đã đặt nền móng cho mối quan hệ này cùng với sự tin cậy về chính trị giữa lãnh đạo hai nước. Các mối quan hệ lịch sử cùng với lợi ích chiến lược đang tạo ra động lực để Việt Nam và Ấn Độ mở rộng hợp tác về kinh tế - nền tảng của mối quan hệ đối tác chiến lược và quốc phòng an ninh, một trụ cột của mối quan hệ đối tác chiến lược. Quan hệ Việt Nam - Ấn Độ ở thời điểm hiện nay có thể được gọi là “bạn bè cũ, tầm nhìn mới”.

Sau hơn 7 năm triển khai các nội hàm của đối tác chiến lược, gần đây quan hệ kinh tế nền tảng của mối quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Ấn Độ mới thực sự phát triển. Năm 2013, kim ngạch thương mại giữa hai nước tăng tới 32% và đạt trên 5,2 tỷ USD. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nhất trí cao với các nhà lãnh đạo Ấn Độ rằng, tiếp tục coi hợp tác kinh tế là nền tả mối quan hệ chiến lược, đồng thời, đặt phấn đấu đạt và vượt kim ngạch thương mại song phương 15 tỷ USD, gấp gần 3 lần so với hiện nay sau 6 năm nữa.

Ủng hộ đề xuất của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, các nhà Lãnh đạo cũng như các doanh nghiệp Ấn Độ đều cam kết sẽ tăng cường đầu tư vào Việt Nam, hỗ trợ Việt Nam giảm phụ thuộc vào một số nguồn cung cấp nguyên liệu đầu vào cho các ngành công nghiệp quan trọng, nhất là dệt may và da giầy. Thủ tướng Modi đã tuyên bố, Chính phủ Ấn Độ sẵn sàng cho Việt Nam vay tín dụng 300 triệu USD để nhập khẩu nguyên liệu từ Ấn Độ cho những ngành này.

Các doanh nghiệp hàng đầu của Ấn Độ rất quan tâm và mong muốn tham gia đầu tư các dự án cơ sở hạ tầng lớn tại Việt Nam. Tại cuộc gặp với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Tập đoàn Tata của Ấn Độ khẳng định sẽ sớm triển khai dự án xây dựng nhà máy điện Long Phú 2 ở tỉnh Sóc Trăng với số vốn đầu tư lên đến 1,8 tỷ USD. Trong khi đó, Công ty mạng lưới vận tải, cho thuê hạ tầng và dịch vụ tài chính của cùng với một nhóm các công ty khác của Ấn Độ đang triển khai các thủ tục để trở thành cổ đông lớn của dự án đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng, có tổng vốn đầu tư trên 45.000 tỷ đồng. Nhóm các công ty này hiện cũng đang quan tâm tới việc tham gia đầu tư vào dự án đường cao tốc Dầu Giây - Phan Thiết.

Trong lĩnh vực dầu khí, Thủ tướng Narendra Modi và các doanh nghiệp của Ấn Độ đều khẳng định với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ tiếp tục đầu tư vào các dự án nằm trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam, cũng như đầu tư vào lĩnh vực trung nguồn và hạ nguồn của ngành dầu khí. Ngay trong chuyến thăm này, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam đã ký với hai Tập đoàn dầu khí hàng đầu của Ấn Độ về việc thăm dò và khai thác dầu khí trên Biển Đông.

Với quan điểm ủng hộ tự do hàng hải của Ấn Độ, Thủ tướng Narendra Modi đã tái thể hiện sự ủng hộ chính trị đối với lập trường của Việt Nam về tự do, an toàn hàng hải ở Biển Đông không thể bị cản trở và kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, tránh đe dọa hoặc sử dụng vũ lực. Đồng thời cam kết hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng với Việt Nam.

Trong quá trình hội nhập quốc tế, Việt Nam có thêm rất nhiều mối quan hệ và Việt Nam cũng có thêm nhiều nước bạn bè mới, nhưng Ấn Độ là là một người bạn truyền thống và thủy chung với Việt Nam. Chuyến thăm Ấn Độ lần này của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng không chỉ định hình những khuôn khổ và những cơ chế hợp tác mới mà còn thống nhất được với các nhà lãnh đạo Ấn Độ về những chương trình hợp tác cụ thể để tăng cường hợp tác trên hai lĩnh vực hợp tác trụ cột của mối quan hệ đối tác chiến lược là kinh tế và quốc phòng, an ninh.

Dưới đây là video chi tiết: