Bên cạnh những người may mắn được thưởng Tết vài trăm triệu đồng, không hiếm người lao động mà theo bài viết trên tờ Nông thôn Ngày nay "Túng tiền tiêu tết, phải cắm cả sổ bảo hiểm".
Theo Trưởng ban Sổ thẻ thuộc BHXH Việt Nam, thời gian gần đây, nhất là dịp cận Tết Nguyên đán, các cơ quan BHXH địa phương bỗng liên tục báo lên về tình trạng người lao động mất sổ và yêu cầu cấp lại. Phú Yên, Vĩnh Long, Đồng Nai, TP.HCM, Đắk Nông là một số địa bàn điển hình. Tuy nhiên, qua tìm hiểu của các cơ quan BHXH họ lại "tìm thấy" sổ của người lao động đang được thế chấp ở các ngân hàng hay cầm cố tại tiệm cầm đồ.
Thậm chí, phòng giao dịch của một Ngân hàng thương mại tại Tuy Hòa đã phải gửi công văn đề nghị BHXH tỉnh Phú Yên phối hợp không cấp sổ mới cho một số lao động vì họ đã thế chấp sổ tại ngân hàng để vay tiền. Nếu cấp mới, sổ trong tay ngân hàng hoàn toàn vô giá trị, tiền cho vay coi như mất. Tuy nhiên, phía BHXH tỉnh lại cho rằng cơ quan này không thể làm khó người lao động, chính các ngân hàng không nên nhận thế chấp sổ BHXH vì chẳng khác nào "thả gà ra đuổi", "cầm dao đằng lưỡi".
Trong bài viết trên tờ Nông thôn Ngày nay, phía BHXH Việt Nam cũng xác nhận những người cầm cố sổ BHXH chủ yếu rơi vào lao động ở các khu công nghiệp, khó khăn và thiếu hiểu biết pháp luật. Số tiền vay phổ biến khi cầm cố sổ là vài chục triệu đồng.
Phía cơ quan BHXH khẳng định đây là hành vi trái luật, ảnh hưởng không chỉ đến cơ quan bảo hiểm, người lao động mà cả DN đang sử dụng lao động đó. Trường hợp vi phạm bị phát hiện không những không được cấp lại sổ mà sẽ bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng vì hành vi kê khai không đúng sự thật.
Cơ quan này cũng khẳng định, cho dù có hiện tượng cầm cố sổ như trên nhưng không có chuyện người gian dối có thể được hưởng nhiều lần chế độ BHXH một lần khi xin cấp lại sổ mới. Bởi mọi dữ liệu về việc đóng, hưởng bảo hiểm của một người đều được lưu giữ trên hệ thống nên không lo có chuyện cơ quan này giải quyết trùng.
Dự kiến sau Tết, BHXH Việt Nam sẽ có số liệu thống kê về tình trạng cầm cố sổ BHXH trên cả nước. Từ đó xây dựng khung pháp lý để ngăn chặn hành vi này.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!