Chông chênh là bộ phim tài liệu thứ tư của đạo diễn Tạ Quỳnh Tư lên sóng VTV Đặc biệt, sau nhiều tác phẩm đã ghi dấu ấn trong lòng khán giả như Hai đứa trẻ, Miền đất hứa... Tiếp tục theo đuổi đề tài thân phận con người, nhưng với Chông chênh, vị đạo diễn này đã mang tới những câu chuyện chạm đến cảm xúc của rất nhiều nàng dâu xa xứ nói riêng và khán giả truyền hình nói chung.
Chông chênh là bộ phim đề cập đến thân phận của những cô dâu Việt tại Đài Loan (Trung Quốc) không có giấy tờ tùy thân hoặc đã cắt quốc tịch Việt Nam. Xuyên suốt bộ phim là sự dẫn dắt của nhân vật Kim Hà, một cô dâu Việt lấy chồng Đài Loan hơn chục năm nay. May mắn hơn nhiều người, chị Kim Hà có ưu thế về ngoại ngữ, am hiểu luật pháp và thường xuyên tham gia các hoạt động xã hội. Theo chân chị, khán giả đã hiểu hơn về những nghịch cảnh khác nhau của các cô dâu Việt không quốc tịch, không giấy tờ và không được công nhận.
Có lẽ, đề tài cô dâu Việt từng được nhắc tới không ít trên các phương tiện truyền thông. Hàng trăm ngàn cô dâu lấy chồng Đài Loan qua nhiều hình thức khác nhau, nhưng khi khai thác cho bộ phim này, đạo diễn Tạ Quỳnh Tư không tiếp cận theo cách thông thường, bằng sự tinh tế và nhạy cảm nghề nghiệp, anh và ê-kíp tìm đến những cô dâu có số phận đặc biệt, không có giấy tờ, mất quốc tịch và bị coi như "quả bóng" có thể lăn tới bất cứ đâu, không có bên nào bảo hộ. Đó là những người phụ nữ cả cuộc đời mắc kẹt giữa những quy định pháp luật và hoàn cảnh éo le.
Trong gần 50 phút của phim, hàng loạt câu hỏi đã được đặt ra như họ là ai? Tại sao họ lại mất quốc tịch? Vì sao họ không có giấy tờ phải sống vất vưởng? Sao họ không trở về Việt Nam với người thân? Để sau đó, tất cả dần được giải đáp qua bộ phim với những hình ảnh chân thực, không dàn dựng, không sắp đặt. Bộ phim đưa người xem qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau, từ ngượng ngùng xấu hổ đến xót xa, thương cảm; từ băn khoăn trăn trở đến căm phẫn rồi vỡ òa cảm xúc với những cuộc hội ngộ bất ngờ.
Không dừng lại ở việc khắc họa một cách chân thực cuộc sống chông chênh của những người phụ nữ Việt làm dâu ở xứ Đài, phim còn hé lộ phần nào đường dây mua bán quốc tịch xuyên quốc gia. Mong ước duy nhất là được trở lại quê hương nhưng cái giá mà những người phụ nữ đáng thương này phải trả cho những kẻ trục lợi bất chính lại không nhỏ. Minh chứng là câu chuyện của chị Trang, một phụ nữ phải trả giá bằng mạng sống của mình khi dùng những giấy tờ quốc tịch giả để được về Việt Nam nhìn mặt bố lần cuối.
Sau tất cả, vượt qua sự chông chênh, nỗi khốn khổ, tủi nhục, những người phụ nữ trong câu chuyện này đã biến nó thành nghị lực để cố gắng, tự tìm cách cứu mình và cũng giúp đỡ những người có số phận như mình. Nguồn sức mạnh của họ đến từ chính đứa con mang hai dòng máu Đài Loan – Việt Nam. Như chia sẻ của chị Nhung – nhân vật chính của phim – "Em nghĩ thương con nên mới ở đây không có giấy tờ, chứ ở bên đây không có giấy tờ khổ muốn chết".
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!