Tiến trình đàm phán để Anh rời khỏi EU tưởng như đã chắc chắn song nay lại rơi vào bất định sau khi Thủ tướng Anh Theresa May không thể gia tăng sự hậu thuẫn trong nội bộ trước khi bước vào cuộc đàm phán với Liên minh châu Âu. Giới chuyên môn đã phác thảo ra nhiều kịch bản có thể xảy ra với tiến trình Brexit.
Một trong những kịch bản đó là Brexit cứng – vốn là cách tiếp cận Brexit của Thủ tướng Anh Theresa May. Anh từ chối thỏa hiệp trong các vấn đề cốt lõi, rời khỏi thị trường chung, liên minh thuế quan, chấm dứt sự giám sát của tòa án EU, di chuyển tự do trong EU và thanh toán sòng phẳng ngân sách EU. Sau đó, Anh và EU sẽ đàm phán lại từ đầu như bất cứ một quốc gia nào khác trên thế giới theo luật của WTO.
Kịch bản này gần như khó có thể xảy ra sau khi đảng bảo thủ của bà Theresa May không gia tăng được vị thế sau cuộc bầu cử vừa qua. Tuy nhiên vẫn có khả năng cho một Brexit cứng nhưng có đồng thuận, đó là Anh có thể phải chịu một "hóa đơn ly hôn" cao hơn, chấp nhận nhượng bộ về quyền công dân để đạt được những thỏa thuận khác liên quan tới sự độc lập.
Kịch bản tiếp theo được đưa ra là Brexit mềm – nước Anh thỏa hiệp cùng EU trong những quy định về tự do đi lại và kiểm soát nhập cư với mục đích được ở lại thị trường chung. Đây là kịch bản được nhiều người dân Anh quan tâm hơn và muốn các nhà đàm phán Brexit đưa lên thảo luận.
Tuy nhiên, nhìn vào ví dụ của Na Uy, nước này cũng được tham gia thị trường chung nhưng phải đóng góp bằng tiền mặt, phải nhận người nhập cư và chịu sự giám sát của tòa án EU. Đây là các điều khoản mâu thuẫn với mong muốn cuối cùng của Anh.
Brexit hỗn loạn cũng là một kịch bản đang được "mổ xẻ" với việc bà Theresa May thuyết phục người dân Anh "không một thỏa thuận nào tốt hơn một thỏa thuận tồi". Trong khi đó, EU đang cứng rắn, đoàn kết với một chiến lược đàm phán rõ ràng và đặc biệt không muốn Brexit trở thành một tiền lệ. Hai quan điểm cứng rắn đối đầu sẽ rất dễ xảy ra một khả năng, đó là Brexit không thỏa thuận mà rơi vào trạng thái hỗn loạn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!