Trong thập kỷ qua, Disney luôn được coi là ông vua trong trò chơi về doanh thu phòng vé với hàng loạt bom tấn được củng cố bởi những hãng phim chủ chốt như Marvel, Lucasfilm và Pixar. Tuy nhiên, trong năm nay, vị trí dẫn đầu của Disney tại phòng vé đang dần bộc lộ ra những khe nứt khi 4 bộ phim có kinh phí lớn đều gặp khó khăn với vấn đề doanh thu - một điều mà có lẽ Disney chưa từng phải lo lắng trước đây.
Sự tụt dốc không phanh của Disney
Sự ra mắt đáng thát vọng đầu tiên phải kể đến là Ant-Man and the Wasp: Quantumania. Đây là bộ phim hiếm hoi thuộc Marvel có khả năng lỗ hàng chục triệu USD sau khi ra rạp. Bộ phim là một nỗi thất vọng không chỉ với khán giả đại chúng mà còn với chính những người hâm mộ loạt phim siêu anh hùng của nhà Marvel.
Tiếp theo đó, bộ phim được kì vọng trở thành bom tấn chính là Nàng tiên cá phiên bản live-action. Tuy nhiên, sau khi ra mắt, bộ phim vẫn không đạt được doanh thu mong đợi, thậm chí có khả năng chịu lỗ. Elemental của Pixar cố gắng trong việc bù lại tiền cho Disney nhưng một lần nữa cũng thất bại. Gần đây nhất, Indiana Jones and the Dial of Destiny với khoản đầu tư lên đến gần 300 triệu USD dường như cũng không còn giữ chân được khán giả như trước. Điều đáng nói là, series phim này là một trong những loạt phim đáng tôn trọng nhất màn ảnh nhưng cũng không thể thu hút thêm những khán giả mới.
"Ant-Man and the Wasp: Quantumania" bị khán giả chê bai không thương tiếc. (Ảnh: Marvel)
Dù được quảng bá, "Nàng tiên cá" phiên bản mới vẫn là một nỗi thất vọng tại phòng vé quốc tế. (Ảnh: Disney)
Nhìn về lý thuyết, tất cả những bộ phim kể trên đều có vẻ như hội tụ đủ những yếu tố để tạo nên thành công vang dội. Tuy nhiên, thực tế là sự thảm bại tại phòng vé cho thấy Disney cần xem lại cách vận hành của mình để lấp đầy chỗ trống trong các rạp chiếu phim.
Theo Variety, bộ phim dự kiến có thể kiếm được nhiều tiền nhất của Disney trong năm nay có thể là Guardians of the Galaxy Vol.3 với 835 triệu USD. Đây sẽ là lần đầu tiên kể từ năm 2014 Disney không có bộ phim nào cán mốc 1 tỷ USD (không tính 2 năm đại dịch 2020 và 2021). Trong khi đó, năm 2022, Disney thu về hàng loạt bom tấn phòng vé như Black Panther: Wakanda Forever, Doctor Strange in the Multiverse of Madness và điển hình nhất là Avatar: The Way of Water - bộ phim có doanh thu cao thứ 3 mọi thời đại. Đặc biệt, năm 2019, Disney từng lập kỉ lục với 7 bộ phim vượt mốc 1 tỷ USD.
Nguyên nhân nào dẫn tới doanh thu phòng vé thảm bại liên tiếp?
Vậy lí do nào dẫn tới sự thất bại này? Nói về nội dung phim, những bộ phim gần đây của Disney đều không nhận được những bài đánh giá quá tích cực. Các bộ phim mới đều bị cho là không nổi bật. Đặc biệt với phần mới nhất của Ant-Man, giới phê bình thậm chí dành những lời chê bai thậm tệ và đặt câu hỏi rằng liệu bộ phim có thực sự cần thiết cho Vũ trụ điện ảnh Marvel.
Variety cũng chỉ ra một vài vấn đề khác đang "hoành hành" Disney và Vương quốc phép thuật của nó trong năm nay. Một trong số đó là kinh phí cho những bộ phim. Vì chiến lược toàn diện được áp dụng trên mọi bộ phim, mỗi dự án của Disney đều yêu cầu ngân sách sản xuất ít nhất là 200 triệu USD, cùng với đó là chi phí cho việc quảng bá là khoảng 100 triệu USD.
Điều đó đồng nghĩa với việc phim của Disney có xuất phát điểm cao hơn các đối thủ để hòa vốn phòng vé. Trong quá khứ, những khoản ngân sách này là hợp lý để những bộ phim vượt mốc 1 tỷ USD một cách dễ dàng. Nhưng ở thời điểm hiện tại, rủi ro trở nên cao hơn khi thị trường Trung Quốc không còn là sự đảm bảo cho doanh thu phòng vé.
Vấn đề là việc kiểm soát chi phí này sẽ mất một thời gian nữa để thay đổi. Các bộ phim lớn mất ít nhất 3 - 4 năm để phát triển, sản xuất và phát hành. Ngay cả khi Disney thực sự suy nghĩ về việc "thắt lưng buộc bụng", điều đó cũng không tạo ra sức khác biệt dễ nhận biết nào ít nhất là cho đến năm 2026.
Những bộ phim của Disney đều cần chi phí sản xuất tốn kém. (Ảnh: Disney)
Ngoài ra, thị hiếu của khán giả đã thay đổi. Đó là điều mà Disney buộc phải nhìn nhận. Đã 10 năm trôi qua, khán giả đã không còn là khán giả của 10 năm trước. Nếu như Disney vẫn tiếp tục đi theo hướng phim thương mại và đẩy mạnh những bộ phim với nội dung lặp đi lặp lại, chắc chắn Disney sẽ còn thảm bại hơn nữa.
Công bằng mà nói, mọi hãng phim đều đang phải vật lộn với những thực tế khắc nghiệt này khi doanh thu phòng vé giảm khoảng 20% so với thời điểm trước đại dịch. Tuy nhiên, Disney trong lịch sử đã là ông vua trị vì trong nhiều năm và sự sụp đổ như hiện tại khiến người trong ngành vô cùng lo lắng. Mọi vấn đề của hãng đều ảnh hưởng nghiêm trọng tới toàn bộ ngành điện ảnh hiện nay và đây chính là thực tại khủng hoảng mà tất cả cần nhìn nhận.
Dù sao thì Disney hiện vẫn có thể chịu được việc những bộ phim của mình thua lỗ do đây vẫn là một công ty vô cùng lớn. Ngoài ra, doanh thu phòng vé không phải doanh thu duy nhất của Disney. Những bộ phim được thiết kế để tăng sự quan tâm của khán giả đến với đồ chơi và các loại hình công viên giả trí. Chính vì vậy, dù Nàng tiên cá không vượt qua được mốc 500 triệu USD nhưng sự trở lại của nhân vật Ariel cũng giúp Disney thu về bộn tiền với đồ chơi mà hãng tung ra thị trường.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!