Ngày thơ Việt Nam 2023 đã chính thức trở lại với người yêu văn chương, cùng nhiều hoạt động phong phú tại khu di tích Hoàng thành Thăng Long Hà Nội. Nếu các Ngày thơ trước đây chia 2 sân thơ là sân thơ truyền thống và sân thơ trẻ thì nay đã gộp làm một, cùng với một diện mạo mới của đêm thơ Nguyên tiêu – khi thơ kết hợp trình diễn cùng âm thanh, ánh sáng. Tất cả không nằm ngoài nỗ lực thu hút thêm người trẻ yêu thơ.
Thơ trẻ hiện đang ở đâu là chủ đề của chương trình Góc nhìn văn hóa lên sóng ngày 8/2. Thơ trẻ là cách gọi chung về những tác giả trẻ có sáng tác thơ hiện nay. Trong diện mạo chung, mỗi người viết đi theo một lối viết riêng, đó chính là lựa chọn của cá nhân người viết và cách người trẻ góp mình vào dòng chảy đa dạng của thơ Việt hôm nay. Người viết trẻ theo sự phân định về tuổi tác thường là tác giả dưới 35 tuổi. Tuy nhiên, một thực tế là có không ít tác giả bắt đầu viết khi họ không còn ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Những cây bút độ tuổi 20 khá hiếm. Thơ trẻ hiện đang ở đâu là vấn đề được nhiều người viết quan tâm, bởi mỗi thế hệ cầm bút lại xác lập một hình dung chung trong tiến trình lịch sử thơ ca nước nhà.
Theo một khảo sát nhanh tại khuôn viên Ngày thơ Việt Nam 2023, độc giả trẻ không mặn mà với thơ. Họ nghe rap, thích những loại hình giải trí mới lạ, bắt tai hơn thứ vốn bị cho là cũ kỹ như thơ. "Sự mặn mà đối với những người viết trẻ hiện nay vẫn có nhưng ít đi. Ngày xưa, tất cả các lĩnh vực xã hội đều tạo về dày để nâng văn học lên hoặc sản sinh ra các cây bút, nhưng nay đời sống công nghệ bùng nổ quá mạnh, gần như bạn đọc, bạn viết đang bị sức hút của đời khoa học công nghệ quá lớn, tạo ra sự dàn trải, nhiều bạn không còn mặn mà với sáng tác văn chương", nhà thơ Đoàn Văn Mật – Trưởng ban Thơ, Tạp chí Văn nghệ Quân đội chia sẻ.
"Cơm áo không đùa với khách thơ" – nhà thơ Xuân Diệu từng đùa như vậy. Nhà thơ cũng là con người, cũng phải lo lắng những thứ như cơm, áo, gạo, tiền. Trong khi đắm đuối với thi ca, họ vẫn phải bận tâm với những điều thường nhật. Phải chăng điều đó cũng trở thành rào cản khiến nhiều cây bút trẻ chưa thể hết mình cho thơ.
"Các cụ xưa bảo cơm áo không đùa với khách thơ thì thời kỳ hiện nay càng đúng hơn nữa. Đời sống kinh tế phát triển mạnh, khi đứng lại thì sẽ bị ảnh hưởng rất lớn, không chỉ người viết mà còn rất nhiều người bên cạnh, vợ con… Người viết luôn ý thức được điều đó, biết mình cũng phải đi cùng với xã hội để mình sống tốt hơn. Thơ pphải sống thực sự với đời sống, thì sẽ tạo được môi trường đồng cảm chia sẻ với các bạn trẻ. Hơn nữa, mình muốn họ yêu thích thì phải viết về chính họ, viết về tâm tư tình cảm, công việc của họ", nhà thơ Đoàn Văn Mật nói tiếp.
Vượt qua lo lắng thường nhật, nhiều nhà thơ trẻ vẫn miệt mài sáng tác, trở thành lực lượng tiêu biểu cho sức sống, sức sáng tạo và mỗi giai đoạn lại có đóng góp của riêng mình.
Đời sống thay đổi, nhu cầu giải trí của người đọc thay đổi nhiều. Muốn chinh phục độc giả thì ngoài tài năng, các cây bút phải luôn ghi nhớ trách nhiệm xã hội của mình. Thơ ca đứng về phía con người, vinh danh và bảo vệ con người. Ở chiều ngược lại, trong nhiều âm thanh ồn ào của các loại hình giải trí bùng nổ, người đọc có lẽ cũng cần lắng lại để ghi nhận đóng góp lặng lẽ của các nhà thơ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!