Trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị những người viết trẻ lần thứ 5 - 2024, nhà văn Trịnh Bích Ngân - Chủ tịch Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh - cho biết: "Văn chương không chỉ cần tuổi trẻ, sức trẻ. Văn chương còn đòi hỏi bề dày tri thức vốn trải nghiệm, lòng trắc ẩn, nuôi dưỡng cảm xúc, biết nghĩ đến người khác, biết dấn thân, biết khát khao sáng tạo, khát khao tìm kiếm cái hay cái đẹp…Tuy nhiên, văn chương cũng như bất cứ một lĩnh vực nào, bất cứ một xứ sở nào, bất cứ một dân tộc nào, muốn hướng đến ngày mai thịnh vượng, đều phải biết cách đặt niềm tin, đặt hy vọng vào tuổi trẻ, vào người trẻ, vào thế hệ trẻ.
Trong bối cảnh hiện nay, tiêu chí đó càng trở nên cấp thiết. Công nghệ số đang kết nối toàn cầu và trí tuệ nhân tạo đang đặt ra nhiều thách thức về chiến tranh và hòa bình, về sự cạnh tranh khốc liệt trên nhiều lĩnh vực, về sự sống còn của những giá trị chừng như bất biến, về sự tiến bộ của mỗi con người, về văn minh của mỗi vùng đất, về bản sắc của mỗi quốc gia… cho nên, những người viết trẻ trẻ không chỉ tiếp tục tình yêu văn chương của cha ông người Việt, mà còn phát huy khát vọng của cha ông người Việt".
Nhà văn Trịnh Bích Ngân - Chủ tịch Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh
Cũng theo nhà văn Trịnh Bích Ngân, những thế hệ cầm bút đi trước, dù muốn hay khộng, năm tháng cứ dần bào mòn thể lực, trí lực và cả niềm đam mê sáng tạo. Vì thế, Ban chấp hành Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh đã xác định nhiệm vụ cốt lõi là bồi dưỡng và phát triển lực lượng viết trẻ.
Tín hiệu tích cực được ghi nhận là sự nở rộ của nhiều cuộc thi thu hút, phát hiện các tác giả trẻ tiềm năng như "Văn học tuổi 20" do Nhà xuất bản Trẻ tổ chức, đã phát hiện được nhiều tác giả trẻ có năng lực văn chương và đang có những bước đi vững vàng. Từ năm 2022 đến nay, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh mở "Hướng nghiệp văn chương" bằng cuộc thi "Văn học trẻ" cho sinh viên toàn quốc tham gia và đã giới thiệu cho văn đàn những cây bút trẻ,và đầy hứa hẹn.
Nhà thơ Lê Thiếu Nhơn - Trưởng ban Nhà văn trẻ, Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh - nhận định: Bây giờ, không còn những tờ báo ưu ái đăng tải sáng tác cho các cây bút trẻ như hai thập niên cuối thế kỷ 20. Thế nhưng, bù đắp lại, mạng internet đã và đang tạo ra không gian thuận lợi cho các cây bút trẻ được phô diễn tài năng. Có không ít cây bút từ bệ phóng của Blog hay Facebook, mà trở thành tác giả có sách bán chạy trên thị trường. Mặt khác, tận dụng công nghệ thông tin, các cây bút trẻ tỏ ra nhạy bén trong việc quảng bá và tiếp thị tác phẩm. Thậm chí, nhiều cây bút trẻ dễ dàng phát hành được tác phẩm của mình đến tận vùng sâu, vùng xa thông qua kết nối thế giới ảo.
Nhà thơ Lê Thiếu Nhơn - Trưởng ban Nhà văn trẻ, Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh
Nhà thơ Lê Thiếu Nhơn cho biết: Một đặc điểm của văn chương trẻ nói riêng và văn chương TP Hồ Chí Minh nói chung, là sự trong sáng, dung nạp những sự khác biệt về cá tính sống lẫn phong cách viết. Ngoài ra, văn chương trẻ TP Hồ Chí Minh đang hình thành những tác giả mang phẩm chất công dân toàn cầu. Họ thông thạo ngoại ngữ và có thể sáng tác bằng tiếng Việt lẫn tiếng Anh...
Trong tham luận gửi tới Hội nghị, nhà văn Tống Phước Bảo đã đặt ra một thực trạng nhận được sự quan tâm, chú ý đó là Truyện ngắn trẻ - Số lượng có làm nên chất lượng. Anh đặt vấn đề: "Tận dụng công nghệ số triệt để đã cho chúng ta thấy sự ra đời của một lớp người viết trẻ biết nắm bắt và lan tỏa tác phẩm một cách thời thượng hơn. Và việc không gian mạng trở thành một kho tàng kiến thức cho người viết chỉ sau 1 cái nhấp chuột cũng khiến tác phẩm văn học dường như dễ sản xuất hơn, đẩy nhanh tốc độ ra đời và tạo ra sự xuất hiện dồi dào về số lượng. Thậm chí chúng ta đã bàn tới câu chuyện liệu AI có thể thay thế một người viết và tác phẩm văn học từ phần mềm này có chinh phục độc giả hay không? Có lẽ vì vậy khi đứng trước câu hỏi tác giả trẻ ngày nay chạy đua theo số lượng để nhanh chóng phủ rộng tên tuổi hay đi theo chất lượng để dù chỉ một tác phẩm là đã đủ định danh, chúng ta cần có cái nhìn mới mẻ và trực diện hơn".
Hội nghị những người viết trẻ là sự kiện dành riêng cho cho các tác giả trẻ, được Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh tổ chức định kỳ 5 năm/lần. Hội nghị năm nay có chủ đề “Đồng hành khát vọng phương Nam”.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!