Theo đó, nguyên nhân gây ngập là do mưa lớn kéo dài. Từ ngày 2 - 9/8, tổng lượng mưa trên địa bàn đạt hơn 1.000 mm. Đây là lượng mưa kỷ lục lớn hơn trung bình nhiều năm nhưng lại diễn ra trong một thời gian ngắn trùng với thời điểm triều cường dâng cao. Hệ thống thoát nước trong đô thị được đầu tư từ năm 2003 đã xuống cấp nên không thể thoát nước kịp. Mặt khác, tốc độ đô thị hóa nhanh chóng đã khiến mặt thấm của địa hình bị thu hẹp. Tình trạng người dân cất nhà lấn chiếm sông suối đã gây ách tắc dòng chảy gây ngập lụt nặng các khu dân cư ven sông, ven suối. Tính từ ngày 2 - 9/8, có khoảng 8.424 căn nhà của người dân ở Phú Quốc bị ngập. Tổng thiệt hại do đợt ngập này là hơn 107 tỷ đồng.
Đây là con số thiệt hại to lớn mà người dân Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang phải gánh chịu. Nhưng thiệt hại này cũng có một phần do lỗi của người dân. Nhiều hộ dân đã ngang nhiên cất nhà lấn chiếm các con sông, con suối. Hậu quả là nước không thể thoát ra biển khi có mưa lớn.
10 năm trước, con rạch Ông Trì là nơi thoát nước cho người dân Thị trấn Dương Đông, huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Bây giờ, con rạch đã bị hàng chục hộ dân cất nhà chặn dòng. Hậu quả là đợt mưa vừa qua, nước dồn ứ khiến nhiều căn nhà bị ngập. Ở Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, tình trạng người dân cất nhà, lấn sông, suối tự nhiên rất phổ biến. Lý do là đất chật người đông. Nếu như trước đây, thị trấn Dương Đông chỉ có khoảng 12.000 dân thì nay đã lên đến 50.000 người. Để có nơi cư ngụ, người ta không ngại lấn sông, lấn suối.
Cũng chính vì sự buông lỏng này mà không chỉ có người dân, nhiều doanh nghiệp cũng lén lút lấp suối, lấp sông thi công các khu nghỉ dưỡng. Như con sông Cử Lấp, một doanh nghiệp đã tự ý xây kè lấn ra một đoạn. Hậu quả của tình trạng lấn chiếm lòng chảy tự nhiên là Phú Quốc đã bị ngập sâu trong đợt mưa lớn vừa qua.
Tháng 8/2018, tỉnh Kiên Giang đã cho phép huyện Phú Quốc đã thành lập tổ kiểm tra xử lý vi phạm hành chính. Nhiệm vụ chính là xử lý các vi phạm trong lĩnh vực đất đai, xây dựng, khai thác khoáng sản. Dù tổ này đã phát hiện và xử lý gần 300 trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai và xây dựng nhưng vẫn có nhiều hộ cất nhà lấn chiếm sông, suối. Bởi ở Phú Quốc, tấc đất giờ đây là tấc vàng.
Sau khi đợt ngập lịch sử ở Phú Quốc kết thúc, chính quyền địa phương đã nhìn thấy được hậu quả của việc để người dân lấn chiếm sông, suối, ngăn dòng thoát nước tự nhiên. Ngày 13/8 vừa qua, Ủy ban nhân dân huyện Phú Quốc đã có chuyến khảo sát một số con sông, con suối trên địa bàn yêu cầu chủ một số công trình vi phạm phải tháo dỡ.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!