Ngay sau khi thống nhất, một trong số những việc được khẩn trương tiến hành chính là khôi phục lại tuyến đường sắt Bắc - Nam bị chia cắt. Trong chiến tranh, đường sắt là mục tiêu đánh phá ác liệt của không quân Mỹ nhằm cắt đứt con đường vận chuyển chiến lược của miền Bắc cho chiến trường miền Nam.
Sau hơn 1 năm làm việc quên mình không kể ngày đêm của hơn 10 vạn cán bộ, công nhân, bộ đội và nhân dân dọc tuyến đường sắt, cuối năm 1976, tuyến đường sắt Bắc - Nam dài hơn 1.730 km đã được nối liền. Để đánh dấu sự kiện trọng đại này, hai đoàn tàu Thống nhất đã được tổ chức xuất phát cùng giờ, cùng ngày tại ga Hà Nội và ga Sài Gòn, bắt đầu hành trình nối liền Bắc - Nam đầu tiên sau ngày thống nhất.
Ga Hà Nội ngày 31/12/1976 có cờ, hoa và những nụ cười… Người dân Thủ đô hân hoan hòa mình vào một sự kiện trọng đại: Chuyến tàu thống nhất Bắc Nam đầu tiên lăn bánh.
"Ga Hà Nội lúc ấy như một ngày hội. Ngồi trên toa rồi, nhưng mình luôn tưởng tượng những gì diễn ra phía trước. Đoàn tàu đi vào có hơn 200 đại biểu. Trên đoàn tàu đó là cán bộ, học sinh miền Nam tập kết ra Bắc. Cũng có những chiến sĩ bộ đội từng chiến đấu ở miền Nam, giờ lại ngồi chung trên một con tàu thống nhất Bắc Nam nên nhiều cảm xúc khác nhau lắm" - ông Nguyễn Minh Quang, Đại biểu trên chuyến tàu Thống nhất Bắc Nam đầu tiên, chia sẻ.
Nhiều cảm xúc nhất là với những người đã trực tiếp tham gia khôi phục tuyến đường sắt Bắc - Nam như ông Quang. Ngay khi có mệnh lệnh, hàng vạn cán bộ, quân, dân đã nô nức lên đường. Vẫn những cuốc xẻng đào hào giao thông đánh Pháp, đánh Mỹ năm xưa, nay đào đất làm đường. Nhiều chiến sĩ vừa tham gia giải phóng, lại có mặt xây dựng đường tàu thống nhất.
Hơn 1 năm sau đó, tuyến đường sắt Bắc Nam - dải lụa thép nối liền đất nước đã hoàn thành. Những chuyến tàu đầu tiên lăn bánh. Sau 80 giờ lăn bánh, ngày 4/1/1977, đoàn tàu Thống nhất Bắc Nam đầu tiên tiến vào thành phố mang tên Bác. Những cái ôm, những giọt nước mắt ngày đoàn tụ, niềm vui sum họp của những người con sau nhiều năm xa cách một lần nữa đã chứng minh, nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một. Chân lý ấy không bao giờ thay đổi.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!