Vaccine HPV đã và đang là trào lưu tích cực của các bạn trẻ. Ảnh: Mộc Thảo
Mới đây, nhân dịp sinh nhật con trai đầu tròn 9 tuổi, chị Hồng Ngọc (37 tuổi, Huế) đưa con đi tiêm vaccine ngừa HPV. Chị chia sẻ nghe một số phụ huynh vừa tiêm HPV cho con trai nên chị mới tìm hiểu vì trước giờ nghĩ vaccine này chỉ dành cho con gái.
"Ngày nay, xu hướng quan hệ tình dục sớm ngày càng phổ biến ở giới trẻ, bệnh tật và ung thư ngày càng nhiều nhưng không phải bệnh nào cũng có vaccine phòng ngừa. Do đó, tôi muốn tiêm cho con để bảo vệ được chừng nào hay chừng nấy", chị Ngọc chia sẻ.
Một phụ huynh khác là anh Nguyễn Tân đưa con gái 11 tuổi đi tiêm chủng gói vaccine HPV, anh cho biết đã tìm hiểu về vaccine rất kỹ trước khi đưa con đi tiêm.
"Được biết ung thư cổ tử cung rất phổ biến và gây tử vong cao ở phụ nữ mà nguyên nhân chính là do HPV. Đây là món quà sức khỏe tôi tặng con khi bắt đầu lớn. Nhiều phụ huynh cùng lớp đã cho con tiêm, các cháu khỏe mạnh nên tôi yên tâm hơn", anh Tân nói.
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết hiện nhiều phụ huynh hay các bạn trẻ đang dần hiểu rõ sự nguy hiểm của HPV và có ý thức cao hơn trong việc phòng bệnh sớm cho con. Tiêm vaccine HPV đang là xu hướng chăm sóc sức khỏe tích cực.
Theo bác sĩ Chính, xã hội có nhiều thay đổi và con trẻ ngày nay cũng có thể dậy thì sớm hơn vì nhiều lý do. Lúc này, con trẻ có nhiều thay đổi về mọi mặt, khao khát trải nghiệm, tìm hiểu và phát triển nhanh về thể chất lẫn tâm lý.
Theo báo cáo khảo sát hành vi sức khỏe học sinh toàn cầu tại Việt Nam 2019, tỷ lệ học sinh THCS & THPT Việt Nam có quan hệ tình dục lần đầu tiên trước 14 tuổi đã tăng gấp 2 lần, từ 1,48% (năm 2013) lên 3,51%. Song, chỉ khoảng 20,7% trẻ sử dụng biện pháp phòng ngừa an toàn trong quan hệ tình dục lần đầu tiên, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm, trong đó có HPV.
Bác sĩ Chính cho rằng thay vì bảo bọc hay cấm đoán con quá mức, cha mẹ hãy học cách giáo dục giới tính phù hợp và trang bị nền tảng sức khỏe thật tốt cho con để phòng tránh bệnh tật.
Ngoài tiêm mới và tiêm nhắc các loại vaccine phù hợp lứa tuổi, cha mẹ nên cho con tiêm HPV. Đây là loại virus gây mụn cóc sinh dục và các bệnh lý ung thư nguy hiểm ở cả hai giới gồm ung thư cổ tử cung, ung thư vòm họng, ung thư âm đạo, ung thư âm hộ, ung thư dương vật.
Ước tính có khoảng 660 triệu ca nhiễm HPV hàng năm, và 75.000 người trên thế giới bị nhiễm HPV mỗi giờ. Theo Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, nguy cơ nhiễm HPV ít nhất 1 lần trong đời ở nữ giới là 85% và nam giới là 91% nếu có ít nhất 1 bạn tình. Nghiên cứu mới nhất được công bố trên tạp chí The Lancet Global Health đầu tháng 9/2023 cũng chỉ ra cứ 3 nam giới thì có 1 người nhiễm HPV trong suốt cuộc đời, chủ yếu là HPV sinh dục.
Theo thống kê, HPV có gần 200 chủng khác nhau, trong đó có hơn 40 chủng HPV có thể lây truyền qua quan hệ tình dục. Độ tuổi có tỷ lệ nhiễm HPV cao nhất là từ 15-24 tuổi, nghĩa là con trẻ trong độ tuổi dậy thì nằm trong nhóm có nguy cơ cao.
HPV lây truyền qua tiếp xúc da kề da và xảy ra dễ dàng nhất qua quan hệ tình dục, chẳng hạn như qua đường âm đạo, hậu môn và miệng. HPV có thể xâm nhập vào cơ thể qua bất kỳ màng nhầy nào, chẳng hạn như miệng, môi, hậu môn và các bộ phận của bộ phận sinh dục. Tỷ lệ lây truyền HPV giữa nam và nữ qua quan hệ tình dục trung bình là 40%. Ngoài ra, HPV có thể lây nhiễm bệnh lên đến 7 ngày khi sống ở môi trường ngoài cơ thể, lây gián tiếp qua các đường như sử dụng chung dụng cụ sinh thiết, khăn tắm, đồ lót… có dính virus.
Do đó, tăng cường hiểu biết của cộng đồng về vaccine ở cả hai phái giúp cộng đồng chọn lựa quyết định dự phòng phù hợp, từ đó làm giảm gánh nặng bệnh tật do ung thư và các bệnh liên quan đến HPV, góp phần xây dựng một thế hệ trẻ khỏe mạnh.
"Việc dự phòng HPV sớm cũng là "hành trang" quan trọng vào tuổi dậy thì, giúp con tự tin và khỏe mạnh bước vào đời. Từ 9-14 là "tuổi vàng" để chủng ngừa, cũng là nhóm nên được ưu tiên tiêm. Vaccine được chứng minh có hiệu quả bảo vệ đến 30 năm. Các bằng chứng khoa học chỉ ra kháng thể duy trì ở nồng độ cao, không suy giảm theo thời gian", bác sĩ Chính nhấn mạnh.
Hiện Hệ thống tiêm chủng VNVC đang có 2 loại vaccine HPV gồm Gardasil (Mỹ) ngừa 4 chủng virus HPV 6, 11, 16, 18, tiêm cho nữ giới từ 9-26 tuổi; Gardasil 9 (Mỹ) ngừa 9 chủng virus HPV bao gồm 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58, tiêm cho cả trẻ trai, nam giới, không giới hạn yếu tố quan hệ tình dục. Đặc biệt, trẻ 9-14 tuổi tiêm Gardasil 9 chỉ cần tiêm 2 mũi đã đạt miễn dịch bảo vệ tối ưu và phác đồ của người từ 15-26 tuổi là 3 mũi.
20h thứ Sáu, ngày 12/1/2024, Hệ thống tiêm chủng VNVC và Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh phối hợp với Báo điện tử VTV tổ chức Tư vấn trực tuyến: "Những điều cần biết về vaccine phòng HPV ở giới trẻ & Vì sao cần tiêm sớm?" với sự tham gia của các chuyên gia:
1. BS.CKI Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC.
2. TTND.PGS.TS.BS.CKII Lưu Thị Hồng - Phó Giám đốc Trung tâm Sản phụ khoa BVĐK Tâm Anh Hà Nội.
3. BS. Đoàn Ngọc Thiện - Bác sĩ khoa Nam học, Trung tâm Tiết niệu - Thận học Nam khoa, BVĐK Tâm Anh, TP. Hồ Chí Minh.
4. Khách mời: Huỳnh Thị Xuân Hiếu.
Độc giả có thể đặt câu hỏi cho các chuyên gia trong chương trình: tại đây
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!