Những "con bạc" mới lớn
Cá độ bóng đá không còn là cụm từ quá xa lạ với nhiều người. Nhiều đường dây cá độ bóng đá vẫn âm thầm hoạt động với nhiều "kèo" cá cược dị thường như: cược số lần phạt góc, cược số lần đội y tế vào sân…World Cup 2022 là giải bóng đá hấp dẫn nhất hành tinh vì lẽ đó mà lượng người theo dõi World Cup cũng tăng. Điều này dẫn đến hành vi cá độ bóng đá trở nên "nóng" hơn bao giờ hết mỗi khi giải đấu này được khởi tranh. Học sinh, sinh viên – những người "nhẹ dạ cả tin" trở thành những đối tượng để nhiều đường dây có thể khai thác và sử dụng.
N.T.D là tân sinh viên của một trường đại học trên địa bàn thành phố Hà Nội. Trong một lần qua nhà bạn xem bóng đá, bị nhóm bạn rủ rê, em đã dồn hết tiền ăn trong tháng vào cá độ và mất hết.
"Hôm ấy, bạn em rủ qua nhà trọ xem bóng đá, thấy vui nên em đi. Khi vào trong em gặp thêm một hội nhóm, toàn người lạ và tất cả mọi người đều cá độ bóng đá. Và sau hôm ấy em biết là cả tòa đó cá độ với nhau. Em chưa tham gia bao giờ nhưng được bạn giải thích và nghe nói lãi 1 ăn 9, em thấy ham nên đã xuống tiền. Giờ mất hết em không biết sống sao tháng này, em rất hối hận." N.T.D chia sẻ, trong phòng có một người đứng ra nhận tiền và đặt cược hộ mọi người, tâm lý đám đông và lòng tham "đỏ đen" đã làm em không giữ được mình và nhận cái kết.
Nhiều hội nhóm cá độ bóng đá trên Facebook thu hút hàng nghìn thành viên tham gia, thậm chí có nhóm lên tới hơn 80.000 thành viên (Ảnh chụp màn hình).
Trường hợp của N.T.D cũng là câu chuyện khá phổ biến trong cuộc sống, còn trên không gian mạng không khó để tìm kiếm hay truy cập vào các trang web, hội nhóm cá độ, đặt cược bóng đá bởi luôn tồn tại các hội nhóm trên các trang mạng xã hội với những lời mời gọi hấp dẫn. Tìm kiếm cụm từ "cá độ bóng đá" trên Facebook, người dùng nhanh chóng tìm ra các nhóm cá độ, "soi kèo" với số lượng người tham gia từ vài chục nghìn đến hàng trăm nghìn người. Ngay cả khi bạn là người chưa biết gì về cá độ thì chỉ cần ngỏ ý trong một nhóm bất kỳ là lập tức nhiều "môi giới" nhắn tin nhiệt tình hướng dẫn.
Tương tác trong các nhóm trên Facebook không nhiều nhưng khi vào vai những người đi tìm cá độ, rất nhiều đối tượng đã chủ động tiếp cận, mời gọi, lôi kéo người chơi vào các nhóm trên Telegram, Zalo và đây mới thực sự là nơi diễn ra sôi nổi các hoạt động đặt cược. Mặt khác, có những nhóm hoạt động theo hình thức đa cấp, một người đại diện nhận tiền đặt cược hộ nhiều người khác để ăn tiền chênh lệch, hoa hồng. Cứ thế, những người này tạo thành một đường dây, gây khó khăn trong công tác điều tra của cơ quan Công an. Đáng báo động, do tiền hoa hồng cao nên nhiều người trẻ, sinh viên đứng ra nhận giao dịch chuyển tiền cá độ.
C.M.A (sinh viên, Hà Nội) từng là người trung gian nhận giao dịch cá độ. Đang là sinh viên, được một người quen giới thiệu công việc nhẹ nhàng "chuyển tiền qua lại", M.A nhanh chóng nhận công việc và làm ngay.
"Khi làm em mới biết là nhận tiền hộ những người cá độ bóng đá, công việc hằng ngày là thông báo trận, tỷ lệ cược và nhận kèo, nhận tiền của người chơi rồi gửi về bên trên, cược càng lớn hoa hồng em càng nhiều." Khi biết mình nằm trong đường dây móc nối cá độ bóng đá và nhận ra hành vi vi phạm pháp luật, C.M.A đã dừng việc. Chàng trai chia sẻ thêm rằng có rất nhiều bạn đang làm như mình, có thể nhiều người biết là phạm luật nhưng vì hoa hồng cao nên vẫn làm.
Không chỉ A, mà K.T.N.A (sinh viên, Hà Nội) cũng tham gia hỗ trợ những đường dây cá độ bóng đá với nhiều hình thức khác. Sở hữu một lượng người theo dõi lớn trên nhiều nền tảng mạng xã hội, A đã trở thành cộng tác viên đăng bài hỗ trợ đặt cược. Với mỗi bài đăng, A sẽ nhận được một số tiền tương ứng với số kèo đã "chốt" được. Lợi dụng lòng tham và sự nhẹ dạ cả tin của nhiều sinh viên, nhiều đường dây đã sử dụng nhóm đối tượng này như một cách để tăng độ nhận diện và tiếp cận với nhiều người hơn.
Hệ lụy lừa đảo, vay nặng lãi
Mỗi khi các sự kiện thể thao lớn diễn ra, đặc biệt là những giải bóng đá lớn, số người tham gia cá độ tăng cũng chính là lúc các loại tội phạm công nghệ cao, lừa đảo qua mạng hoành hành. Tiếp cận với một số tài khoản trong các hội nhóm cá độ, nhóm PV ghi nhận nhiều trường hợp bị lừa đảo bởi các web cá độ.
Một nạn nhân chia sẻ: "Mình nạp tiền vào trang web Sky88, thua thì mất hết còn thắng thì nó thông báo vi phạm rồi khóa tài khoản, mình mất khá nhiều. Một trang khác bị sập nên mình thấy sợ, truy cập vào rút tiền cũng bị khóa tài khoản luôn." Rơi vào những trường hợp này, đa phần nạn nhân đành bất lực bởi họ - những người tham gia cá độ cũng đã vi phạm pháp luật, do đó họ có tâm lý "lo sợ và ngại" đi tố cáo những trường hợp này.
Nhiều người bị lừa đảo khi tham gia cá độ bởi không thể rút mà chỉ có thể nạp tiền (Ảnh chụp màn hình).
Lợi dụng sự thiếu cảnh giác, đánh vào lòng tham của người chơi "đỏ đen", nhiều kẻ gian đã tạo dựng những trang web có giao diện cá độ bóng đá nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản với những chiêu trò như: nạp được không rút được, yêu cầu đăng nhập tài khoản ngân hàng, tài khoản facebook, google… Còn với hình thức chuyển tiền nhờ cá độ, nếu đối tượng cầm tiền "ôm tiền bỏ chạy" thì những người chơi cũng sẽ vô cùng khó khăn để giải được bài toán lấy lại được tiền.
Bên cạnh đó, các đối tượng tham gia cá độ thua cược, thiếu tiền chính là miếng mồi ngon của những kẻ cho vay nặng lãi. "Giải ngân nhanh sau 10 phút, thủ tục đơn giản, chỉ cần CCCD" – lời mời gọi vay tiền rải rác khắp các hội, nhóm. Và thế là không ít người nhắm mắt làm liều với tâm lý "gỡ gạc". Bạn N.H.A – một người bị các đối tượng đòi nợ làm phiền chia sẻ: "Bạn lớp trưởng lớp em chơi cá độ bóng đá thua nên vay nặng lãi trên các ứng dụng vay tiền, bạn ấy cung cấp số của em, một số bạn cùng lớp và cả số của cô giảng viên cho app. Sau đó, do không trả được nên những kẻ đòi nợ thuê gọi điện làm phiền thậm chí chửi bới, đe dọa em và những người bạn ấy cho số tham chiếu. Giờ bạn ấy đã nghỉ học".
Ảnh 3: Nhiều tài khoản “hỗ trợ tài chính” mọc lên như “nấm” mùa cá độ (Ảnh chụp màn hình)
Hậu quả, nguy cơ rõ ràng trước mắt, thế nhưng nhiều người vẫn đặt cược và thậm chí là tham gia đường dây cá độ. Cá biệt nhiều đối tượng tin vào những lời quảng cáo, cho rằng mình đang chơi hợp pháp. Điều ấy minh chứng rằng việc phổ biến pháp luật về hành vi cá độ bóng đá còn chưa sâu rộng.
Hành vi vi phạm pháp luật
Ở Việt Nam vẫn tồn tại những hình thức cá cược hợp pháp. Căn cứ theo Nghị định 06/2017/NĐ-CP, đặt cược bóng đá quốc tế được công nhận là một trong những loại hình kinh doanh có điều kiện, không khuyến khích phát triển. Đặt cược bóng đá chỉ được coi là hợp pháp khi đáp ứng các yếu tố được quy định tại Nghị định.
Theo đó, đối tượng đặt cược phải liên quan đến bóng đá quốc tế cụ thể là các trận đấu, giải thi đấu bóng đá được tổ chức bên ngoài lãnh thổ Việt Nam hoặc được các tổ chức quốc tế đứng ra tổ chức trong lãnh thổ Việt Nam. Người chơi phải đủ 21 tuổi trở lên và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật, và không thuộc một trong các trường hợp bị cấm theo quy định tại khoản 2 Điều 7 Nghị định 06/2017/NĐ-CP. Mức đặt cược tối thiểu cho một lần đặt cược là 10.000 đồng (mười nghìn đồng) và tối đa mỗi người chơi trong một ngày cho từng sản phẩm đặt cược tại một doanh nghiệp kinh doanh đặt cược là 1.000.000 đồng (một triệu đồng).
Tuy nhiên, hiện nay chưa có cơ sở kinh doanh nào đủ điều kiện kinh doanh cá cược bóng đá quốc tế. Vì vậy nên mọi hành vi cá độ bóng đá quốc tế trên lãnh thổ Việt Nam đều là phi pháp và sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị định 144/2021/NĐ-CP.
Luật sư An khẳng định “người tham gia cá độ bóng đá qua mạng có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội đánh đánh bạc” (Ảnh: NVCC)
Luật sư Dương Lê Ước An khẳng định: "Do cá độ bóng đá được thực hiện với mục đích được thua bằng tiền hoặc hiện vật mà không được cơ quan nhà nước cho phép. Như vậy, cá độ bóng đá cũng được xem là hành vi đánh bạc trái phép và bị xử lý theo quy định của pháp luật". Theo đó, người tham gia cá độ có thể bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Nhưng nếu, số tiền cá độ từ 05 triệu trở lên hoặc dưới 05 triệu nhưng thuộc một trong các trường hợp mà Bộ luật Hình sự quy định có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội đánh bạc quy định tại Điều 321 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung 2017.
Theo đó, nếu thực hiện hành vi cá độ bóng đá với số tiền từ 5 - dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 5 triệu nhưng đã bị phạt hành chính hoặc kết án về hành vi liên quan đến cờ bạc, người cá độ sẽ bị phạt tù đến 3 năm. Trường hợp cá độ có tổ chức hoặc tiền cá độ từ 50 triệu đồng trở lên hoặc cá độ trực tuyến thông qua các trang cá độ online…người vi phạm còn có thể bị phạt đến 7 năm tù. Ngoài ra người phạm tội có thể bị phạt từ 10 – 50 triệu đồng theo khung hình phạt bổ sung.
Cũng theo luật sư An: "Hành vi sử dụng Internet làm nền tảng cá độ cũng được coi là vi phạm pháp luật trong trường hợp: Mục đích của việc tham gia cá cược bóng nhằm mục đích để ăn thua về lợi ích hay hướng đến tiền bạc, vật chất, người chơi tham gia cá độ tại các địa chỉ, tổ chức không được nhà nước cấp phép theo quy định". Hành vi cá độ được thực hiện tinh vi dưới nhiều hình thức như: trực tiếp thỏa thuận đặt cược không thông qua người tổ chức mà ăn thua bằng tiền giữa những người cùng xem trực tiếp một trận bóng, tham gia cá cược bằng tiền thông qua người môi giới… Trong đó phổ biến hơn cả là hình thức mở tài khoản trên các trang mạng cá cược trên Internet.
Theo đó, trường hợp cá độ có tổ chức hoặc tiền cá độ từ 50 triệu đồng trở lên hoặc cá độ trực tuyến thông qua các trang cá độ online… người vi phạm còn có thể bị phạt đến 7 năm tù. Đối với những người làm chủ đường dây cá độ bóng đá qua mạng, những người viết ra trang web, nền tảng trực tuyến dùng cho việc cá độ bóng đá, những người làm "nhà cái" thì hành vi của họ được coi là hành vi "Tổ chức đánh bạc". Đối với những người này thì hành vi của họ hầu hết đều cấu thành tội phạm bởi vì các trang web đánh bạc khi bị phát hiện thường có lượng người chơi rất lớn, lượng tiền đổ vào cũng không phải là ít. Tuy nhiên, theo quy định, tổng số tiền của những người chơi này trong cùng một lúc chỉ từ 5 triệu đồng trở lên đã cấu thành tội phạm. Tội tổ chức đánh bạc qua mạng cũng thuộc trường hợp tăng nặng khung hình phạt với tình tiết "Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử". Khung hình phạt cho tội này là phạt tù từ 05 đến 10 năm.
Bất chấp những cảnh báo từ các cơ quan chức năng, nhiều đường dây cá độ bóng đá vẫn ngang nhiên hoạt động, đặc biệt là khi World Cup 2022 đang diễn ra. Mới đây, hàng loạt những đường dây cá độ với quy mô lớn đã bị cơ quan công an, lực lượng chức năng các tỉnh triệt phá.
Chiều 30/11, Công an tỉnh Lạng Sơn vừa triệt phá đường dây cá độ bóng đá gần 100 tỉ đồng, bắt 4 bị can và thu nhiều súng đạn cùng nhiều tang vật liên quan. Bước đầu, Công an tỉnh Lạng Sơn xác định đường dây này đã lập 11 tài khoản cá độ bóng đá liên tỉnh với số tiền cá cược lên tới gần 100 tỉ đồng. Trong quá trình triệt phá, Công an tỉnh Lạng Sơn thu giữ nhiều súng đạn cùng các tang vật liên quan.
Ngày 1/12, Công an quận Hà Đông (Hà Nội) vừa phối hợp cùng các đơn vị nghiệp vụ triệt phá đường dây cá độ bóng đá mùa World Cup 2022, với số tiền giao dịch trên 50 tỉ đồng. Kết quả điều tra ban đầu cho thấy nhóm này tổ chức đánh bạc dưới hình thức cá độ bóng đá qua không gian mạng bằng trang web b...88.com, do Trần Nguyễn Khương Duy điều hành, được chia thành nhiều tài khoản cấp đại lý cho Bùi Thế Toản quản lý. Trong thời gian hoạt động, các nghi phạm đã thu hút được nhiều con bạc tại địa bàn Hà Nội và TP Hồ Chí Minh tham gia. Đến thời điểm bị phát hiện, qua khai thác cơ sở dữ liệu, bước đầu cảnh sát xác định số tiền các nghi phạm giao dịch cá cược là trên 50 tỉ đồng.
Công an tỉnh Thừa Thiên Huế cũng vừa triệt phá thành công đường dây đánh bạc và tổ chức đánh bạc dưới hình thức cá độ bóng đá qua mạng với số tiền hơn 30 tỉ đồng giữa mùa World Cup.
Cá cược nên dừng ở cốc bia, bát phở?
Đối với nhiều tín đồ của bóng đá, cá cược giống như một loại gia vị làm tăng sự kịch tính của trận đấu. Tuy nhiên ranh giới giữa tính chất lành mạnh và cờ bạc khá mong manh đòi hỏi sự chín chắn, tỉnh táo của mỗi người. Anh Phạm Việt Thắng (32 tuổi, Nghệ An) là một người đam mê bóng đá và không bỏ lỡ bất kỳ trận đấu nào của World Cup chia sẻ: "Anh em ngồi xem bóng với nhau, để vui vẻ, lành mạnh thì cá với nhau cốc bia, bát phở để tinh thần cổ vũ thêm cuồng nhiệt, tuyệt đối không ăn thua tiền bạc vì mất tiền là mất vui, quan trọng là tình yêu bóng đá, là tinh thần thể thao".
Đối với những người trẻ, nhất là sinh viên, anh Thắng chia sẻ rằng những người này không nên dính vào hai chữ "cá cược" bởi ở độ tuổi này các bạn kinh tế còn phụ thuộc ít nhiều, suy nghĩ và lập trường chưa vững nên từ cược những cái nhỏ sẽ rất dễ dẫn đến hơn thua, cay cú mà sa vào những lần cược lớn hơn. Trên thực tế, đã có không ít trường hợp vỡ nợ chỉ vì tâm lý muốn "gỡ gạc". Bản thân người trẻ là những người cần nâng cao nhận thức của mình về vấn đề cá độ bóng đá. Hạn chế nhất có thể những hành vi liên quan đến cá độ bóng đá, bởi do sự thiếu hiểu biết về pháp luật mà chính họ cũng đang trở thành những đối tượng vi phạm pháp luật.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!