95 tuổi, ông Nguyễn Đức Vân vẫn nhớ vẹn nguyên cái ngày được kết nạp vào Đoàn Thanh niên cứu quốc và thực hiện nhiệm vụ ra báo Hồn Nước để tuyên truyền, tập hợp thanh niên vào năm 1944. Từ đây, ông Vân đã xác định được hướng đi cho mình là theo Việt Minh, hoạt động trong tổ chức Đoàn Thanh niên cứu quốc thành Hoàng Diệu, lực lượng nòng cốt, xung kích trong cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội sau này.
"Lúc đó, đã chơm chớm trong lòng đi theo con đường đòi lại được độc lập, lật đổ Tây nữa. Chuyện tra tấn, rồi Hỏa Lò chúng tôi nghĩ thường xuyên. Khi mình đã dấn thân vào con đường làm cách mạng rồi thì mình sẵn sàng hi sinh" - ông Nguyễn Đức Vân, nguyên Ủy viên Ban Thanh vận Hà Nội cho biết.
Suốt 30 năm chiến tranh giải phóng (từ 1945-1975), đặc biệt trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, các phong trào "Ba sẵn sàng" ở miền Bắc, "Năm xung phong" ở miền Nam đã thôi thúc hàng triệu thanh niên tình nguyện xông lên tuyến đầu của cuộc kháng chiến và sẵn sàng nhận nhiệm vụ khó mà Đảng yêu cầu.
Sau này, phong trào "Thanh niên xung phong" lên rừng, xuống biển đi xây dựng kinh tế mới đã để lại nhiều dấu ấn nơi miền Đông, miền Tây Nam Bộ, Tây Nguyên. Các phong trào do Đoàn phát động đã thổi bùng ngọn lửa nhiệt huyết của tuổi trẻ khao khát được cống hiến, dấn thân.
Ông Vũ Trọng Kim, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn (1996 - 2001) chia sẻ: "Hình ảnh anh bộ đội cụ Hồ, cái mũ tai bèo, khẩu súng trên vai, cái đó nó trở thành một biểu tượng đẹp. Chúng tôi hướng theo. Độc lập dân tộc là nhiệm vụ thiêng liêng, lôi cuốn chúng tôi vào các công việc của cách mạng. Lúc đó nếu như mà không tham gia một tổ chức thì cảm thấy rằng con người mình lẻ loi lắm".
Hiện nay, có hiện tượng một bộ phận thanh niên sống thực dụng, ích kỷ, xa rời truyền thống, thờ ơ vô cảm, "nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị", ít quan tâm đến tình hình đất nước. Trong khi đó, một số hoạt động của Đoàn còn nặng về bề nổi, dàn trải và hình thức chỉ thu hút được thanh niên tiên tiến tham gia… Đây là những thách thức đòi hỏi tổ chức Đoàn phải nỗ lực nhiều hơn nữa.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Bí thư thứ Nhất Trung ương Đoàn cho biết: "Chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện việc đổi mới nội dung và phương thức vận động của Đoàn. Phải luôn đặt các bạn trẻ vị trí trung tâm của các hoạt động. Thông qua đó phát hiện ra những tấm gương điển hình tiên tiến, những người đầu tàu, những người giỏi nhất để cùng đồng hành với mình, cùng lôi kéo và dẫn dắt các bạn thanh niên khác. Những định hướng như vậy để đoàn thực sự trở nên hấp dẫn hơn, thu hút hơn, không còn xơ cứng, không còn để tình trạng phai Đoàn".
Chặng đường 90 năm, từ những ngày thành lập, vượt qua bao hy sinh gian khổ để đất nước có được vị thế và uy tín như ngày nay cho tới cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư thì đóng góp lớn nhất, có ý nghĩa của tuổi trẻ Việt Nam đó là sự dấn thân. Dấn thân vào những nơi khó khăn, dấn thân vào những việc mới, lĩnh vực mới để rèn luyện, cống hiến.
Kết quả khảo sát của Viện Nghiên cứu thanh niên công bố mới đây cho thấy, có 93,7% thanh niên Việt Nam thể hiện lòng yêu nước và tự hào dân tộc. Nhưng không vì thế mà tổ chức Đoàn tự hài lòng với chính mình mà phải tiếp tục hành trình không ngừng đổi mới đề đủ năng lực dẫn dắt, truyền cảm hứng cho thanh niên sống có trách nhiệm với Tổ quốc.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!