Việc mẹ cần làm để thai kỳ khỏe mạnh, con thông minh

Đưa vợ mang thai ở tháng thứ 4 đến VNVC Hoàng Văn Thụ (TP. hồ Chí Minh) tiêm vaccine cúm và uốn ván, anh Quân (nhân viên xây dựng) chia sẻ vợ chồng cùng đi khám thai, được bác sĩ tư vấn nên tiêm các loại vaccine để bảo vệ mẹ và bé, vừa truyền kháng thể bảo vệ con khỏe mạnh hơn.

"Hai vợ chồng lấy nhau 4 năm mới có con đầu lòng nên cố gắng tiết kiệm, tiêm đầy đủ vaccine để đỡ lo bệnh tật. Bác sĩ tư vấn vaccine hoàn toàn an tâm với phụ nữ mang thai nên chúng tôi cũng yên tâm", anh Quân cho biết.

Còn chị Hương (30 tuổi, Cà Mau), cho biết đã mắc thủy đậu khi mang thai con đầu lòng năm 2019, khoảng 5 ngày trước sinh. Em bé chào đời được cách ly, nhưng đến 10 ngày tuổi vẫn nổi mụn nước khắp cơ thể và khó thở, phải thở máy, điều trị tích cực 2 tuần.

Giữa tháng 11, chị đến VNVC đăng ký và tư vấn tiêm vaccine cho phụ nữ mang thai lần hai. Chị không muốn con mắc bệnh chỉ vì mẹ không tiêm vaccine trước mang thai, do đó đã tham khảo ý kiến của các bác sĩ để tiêm đủ các vaccine cần thiết ở lần mang thai thứ hai.

Theo ThS.BS Nguyễn Thị Thanh Tâm, Trung tâm Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, mỗi giai đoạn phát triển, thai nhi đều cần một kế hoạch chăm sóc cụ thể, chi tiết riêng. Thế nhưng hiện nay, nhiều thai phụ, kể cả người mang thai lần thứ 2, 3 vẫn chưa có kế hoạch mang thai chủ động ngay từ đầu, dẫn đến chưa trang bị đầy đủ kiến thức mang thai, sinh con và chăm sóc con khoa học.

Kế hoạch mang thai chủ động là chuẩn bị tốt về mặt sức khỏe, tiêm đầy đủ các vaccine phòng bệnh trước khi có bầu; khám sức khỏe sinh sản; thực hiện các xét nghiệm kiểm tra bệnh di truyền. Nếu trước khi có bầu chưa tiêm vaccine đầy đủ, người mẹ cần tham vấn ý kiến của bác sĩ để kịp thời tiêm các loại vaccine cần thiết trong giai đoạn mang thai. Bên cạnh đó là xây dựng chế độ ăn uống sinh hoạt lành mạnh; chuẩn bị tài chính và lên kế hoạch tiêm chủng phòng bệnh cho trẻ ngay sau sinh, chế độ dinh dưỡng đầy đủ dưỡng chất cho trẻ.

Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong kế hoạch mang thai chủ động. Giai đoạn 1.000 ngày đầu tiên từ lúc mang thai cho đến 2 tuổi là quan trọng nhất để cha mẹ bổ sung vi chất dinh dưỡng cho con phát triển, tạo nền tảng về chiều cao, trí tuệ, thể chất, khung xương, mắt... Không chỉ thai nhi, việc bổ sung dinh dưỡng hợp lý còn giúp phụ nữ mang thai có một thai kỳ khỏe mạnh và sinh nở an toàn.

"Chủ động kế hoạch mang thai và chăm sóc sức khỏe thai kỳ, sinh con khoa học là vấn đề mang tính xã hội, ảnh hưởng đến chất lượng vàng của dân số Việt Nam, góp phần nâng cao sức khỏe và cuộc sống cho chính bản thân người phụ nữ và thế hệ mai sau", bác sĩ Thanh Tâm cho biết thêm.

Chương trình Tư vấn trực tuyến: "Dinh dưỡng và vaccine cho thai kỳ - Mẹ khỏe mạnh, con thông minh" diễn ra 24/11.

Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, phụ nữ mang thai có hệ miễn dịch suy giảm, là yếu tố khiến cơ thể khó chống đỡ các tác nhân gây bệnh, chưa kể những người có bệnh nền như đái tháo đường, tim mạch, cao huyết áp... Chăm sóc phụ nữ mang thai khi mắc bệnh truyền nhiễm khá khó khăn vì "một bệnh nhân mà hai tính mạng". Do đó, việc chủ động phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm trước và trong giai đoạn mang thai rất quan trọng.

"Mẹ bầu nếu mắc phải các bệnh truyền nhiễm như cúm, uốn ván, rubella, thai nhi có nguy cơ gặp phải các dị tật như mù, hở hàm ếch, điếc, liệt, dị tật não, thoát vị màng não, tật chẻ đôi cột sống... Trường hợp nặng nề, mẹ phải bỏ thai, thai lưu, trẻ sơ sinh mang dị tật suốt đời, khờ khạo, kém phát triển về thần kinh", bác sĩ Chính cho biết.

Bác sĩ Chính liệt kê một số loại vaccine thai phụ nên thực hiện. Trong thai kỳ, vaccine cúm được chứng minh giảm 50% nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính và khoảng 72% nguy cơ nhập viện ở thai phụ, 27% tỷ lệ sinh non. Thai phụ tiêm phòng cúm còn giúp truyền kháng thể cho thai nhi, bảo vệ em bé trong 6 tháng đầu đời.

Tiêm vaccine bạch hầu - ho gà - uốn ván trong thời điểm này cũng giúp cơ thể mẹ bầu tạo ra các kháng thể cần thiết và truyền cho trẻ trước khi sinh, bảo vệ em bé chống lại ba bệnh trên trong những tháng đầu đời.

Mẹ bầu tiêm đủ phác đồ vaccine uốn ván trong giai đoạn này có hiệu quả giảm 94% tỷ lệ trẻ tử vong do uốn ván sơ sinh. Vaccine có lịch tiêm 2 mũi cách nhau tối thiểu một tháng, trong đó mũi 2 tiêm trước khi sinh tối thiểu 1 tháng, duy trì tiêm nhắc 1 mũi ở những lần mang thai tiếp theo.

Hệ thống tiêm chủng VNVC đang có đầy đủ các loại vaccine cần thiết cho trẻ em và người lớn, đặc biệt vaccine cho phụ nữ mang thai. Vaccine đảm bảo nguồn gốc chính hãng, chất lượng cao, bảo quản ở hệ thống kho lạnh đạt chuẩn Quốc tế, thực hiện ở quy trình tiêm chủng an toàn với chi phí hợp lý.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!