Từ ngày 20/10, Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu EC sẽ trực tiếp kiểm tra tại các địa phương ven biển của Việt Nam xung quanh việc thực hiện 4 khuyến nghị từ lần kiểm tra trước. Đây là lần thanh tra thứ 3 trong hơn 5 năm kể từ khi Liên minh châu Âu áp dụng thẻ vàng cảnh báo đối với thủy sản Việt Nam do tình trạng vi phạm khai thác hải sản trái phép vẫn còn.
Nội dung thanh tra sẽ tập trung vào công tác ngăn chặn tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài; kiểm soát hoạt động theo dõi, giám sát tàu cá, quản lý đội tàu; truy xuất nguồn gốc thủy sản từ khai thác và thực thi pháp luật. Bên cạnh đó, Đoàn thanh tra cũng sẽ làm việc với 1-2 doanh nghiệp có lô hàng xuất đi châu Âu để kiểm tra hồ sơ, quy trình xác nhận, chứng nhận nguyên liệu hải sản được khai thác tại vùng biển Việt Nam và nguyên liệu nhập khẩu. Thời gian làm việc trực tiếp với các địa phương, doanh nghiệp và các đơn vị của Bộ NN&PTNT dự kiến khoảng 1 tuần.
Các khuyến nghị của Ủy ban châu Âu đã được Việt Nam luật hóa trong Luật Thủy sản 2017 và đến thời điểm này đã ghi nhận những kết quả rất rõ nét. Trong đó, việc lắp thiết bị giám sát hành trình cho các tàu cá từ 15m trở lên đã đạt trên 95%. Việc ngăn chặn tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài không chỉ là thực hiện khuyến nghị của EC mà còn là nỗ lực vì một nghề cá bền vững.
Về lâu dài, Việt Nam đang tổ chức quy hoạch lại hệ thống khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản dựa trên số lượng nguồn lợi điều tra đến thời điểm hiện nay để có được cơ cấu về đội tàu, nghề và ngư cụ, ngư trường cho phù hợp để bà con khai thác hiệu quả. Bên cạnh đó, tiếp tục thực hiện đề án phát triển Nuôi biển nhằm đảm bảo nguồn nguyên liệu thủy sản hợp pháp, bền vững cho ngành chế biến thủy sản phục vụ trong nước và xuất khẩu.
Theo kinh nghiệm từ 15 quốc gia đã gỡ được thẻ vàng của EC, việc đánh bắt có trách nhiệm kết hợp truy xuất điện tử và tăng cường xử phạt là những giải pháp cần thực hiện đồng bộ. Nếu để EC cảnh cáo thẻ đỏ thì cánh cửa xuất khẩu hải sản sang thị trường châu Âu sẽ đóng lại. Sinh kế cho hàng triệu ngư dân cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Hơn 1 tuần đoàn thanh tra của Ủy ban châu Âu làm việc tại Việt Nam là cơ hội để ngư dân, doanh nghiệp xuất khẩu và mỗi địa phương thể hiện quyết tâm về một nghề cá trách nhiệm, bền vững.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!