Rác thải sinh hoạt nếu được thu gom phân loại để xử lý đúng quy định thì không phải là nguồn gây ô nhiễm mà chính là tài nguyên, có thể tạo ra lợi nhuận, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, tại địa bàn thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, trong thời gian qua, do chưa quy hoạch được khu xử lý rác thải tập trung nên hơn 100 tấn rác thải sinh hoạt mỗi ngày vẫn chỉ được chôn lấp sơ sài tại bãi rác tạm, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Câu chuyện này một lần nữa đặt ra vấn đề về việc tìm đầu ra cho rác thải sinh hoạt, vốn là nỗi băn khoăn thường trực của nhiều địa phương trên cả nước hiện nay.
Trong quy định của Luật Bảo vệ môi trường không có khái niệm nào là bãi rác tạm. Việc chôn lấp rác là giải pháp tình thế trong khi địa phương chưa quy hoạch được khu xử lý rác thải tập trung. Tuy nhiên, qua 4 năm đưa vào sử dụng, bãi rác tạm này đang trong tình trạng quá tải, không thể tiếp nhận thêm được nữa.
Vì là bãi rác tạm nên tất cả những khâu trong quy trình xử lý, tập kết rác ở đây cũng chỉ là tạm. Rác sau khi được thu gom sẽ được đưa về xử lý bằng phương pháp chôn lấp tại chỗ. Vì thế, nguy cơ gây ô nhiễm môi trường là điều khó tránh khỏi, nhất là khi nước rỉ rác vẫn chưa có phương án thu gom, xử lý. Hiện việc vận chuyển xử lý rác tại đây do Công ty Cổ phần môi trường dịch vụ Vĩnh Yên đảm nhận khi trúng thầu trong thời hạn 5 năm.
Trong khi bãi rác tạm không thể tiếp nhận thêm được nhiều rác nữa thì cứ thêm một ngày, thành phố lại phát sinh thêm 130 tấn rác sinh hoạt. Tình thế bị động trong việc xử lý rác đang xảy ra hàng ngày.
Theo dự kiến, nhanh thì từ 3 - 5 năm nữa, thành phố mới có thể đưa nhà máy rác theo quy hoạch đi vào hoạt động. Trong thời gian chờ- phương án gửi rác đi các huyện cũng đang được tính đến. Nhưng việc ký hợp đồng có thực hiện được hay không thì phải chờ thêm mới rõ vì quá trình đưa 4 nhà máy xử lý rác tập trung của tỉnh đi vào hoạt động hiện vẫn đang ngổn ngang.
Theo thống kê, hiện Vĩnh Phúc có khoảng 232 bãi chôn lấp rác tạm thời tại địa bàn nhiều xã, huyện trong tỉnh. Phương án giảm thiểu ô nhiễm môi trường như thế nào đối với các vị trí này cũng là cả một bài toán đặt ra với cơ quan quản lý ở địa phương. Vì thế, khi xây dựng, nhà máy rác tập trung được kỳ vọng sẽ xử lý dứt điểm câu chuyện ô nhiễm rác thải sinh hoạt trên địa bàn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!