Xe quá khổ, quá tải – những "hung thần xa lộ" đang trở thành nỗi ám ảnh đối với người tham gia giao thông. Dù lực lượng chức năng đã nhiều lần ra quân xử lý, vi phạm vẫn tái diễn, đặc biệt vào thời điểm cuối năm khi nhu cầu vận chuyển hàng hóa, vật liệu xây dựng tăng cao.
Tại Thanh Hóa, nhiều tuyến đường từ tỉnh lộ đến đường làng nhỏ hẹp đều chịu cảnh xe tải nối đuôi nhau gây bụi bặm, tắc nghẽn và nguy hiểm. Một người dân huyện Hậu Lộc bày tỏ: "Em gặp xe này là sợ, chạy ẩu lắm, mình phải tránh nó đấy."
Không chỉ ô nhiễm bụi, người dân huyện Nông Cống dù đã chi hàng chục triệu đồng để lắp tấm chắn bụi quanh nhà cũng không thể ngăn chặn.
Nhiều xe chở đất đắp ngọn, cơi nới thành thùng ngang nhiên hoạt động. Một tài xế thẳng thắn thừa nhận: "Xe tải mà không cơi nới nói thật chứ giờ này có đi mà chạy không trả tiền dầu, nói thật luôn. Xe nào cũng thế thôi."
Việc coi vi phạm là điều hiển nhiên dẫn đến tình trạng tránh né lực lượng chức năng bằng cách bố trí người cảnh giới.
Theo thiếu tá Lương Xuân Nam, trạm cảnh sát giao thông Quảng Xương cho biết: "Chủ xe lái xe cho người theo dõi và cảnh giới xem lực lượng chức năng đang kiểm soát ở đâu để điều khiển phương tiện đi, đạt được mục đích, lợi nhuận của mình".
Thanh Hóa: Xử lý hàng trăm nghìn trường hợp xe chở quá tải trọng
Xe tải chở quá tải trọng, hay còn được gọi là "hung thần xa lộ," luôn là nỗi lo ngại lớn trên các tuyến đường. Dù lực lượng cảnh sát giao thông đã tăng cường xử lý, vấn nạn này vẫn tiếp diễn với những thủ đoạn tinh vi hơn, đặc biệt vào dịp cuối năm.
Tại Thanh Hóa, thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an, năm 2024, lực lượng cảnh sát giao thông đã xử phạt 123.000 trường hợp vi phạm xe quá khổ, quá tải, với tổng tiền phạt lên tới 266 tỷ đồng, tăng 20% so với cùng kỳ năm 2023. Đây là kết quả của sự quyết tâm trong việc lập lại trật tự an toàn giao thông trên địa bàn.
Tuy nhiên, nhiều tài xế và chủ phương tiện vẫn sử dụng các thủ đoạn để "hóa trang" xe, hòng qua mắt lực lượng chức năng.
Một số phương tiện ban đầu trông như xe nguyên bản, nhưng thực tế đã được cơi nới thùng bằng hệ thống thủy lực, giúp tăng khối lượng chở hàng lên gấp 2-3 lần.
Một tài xế thừa nhận: "Thùng nguyên bản cao 90 phân, cơi thêm 15 phân thì mới có cước chạy."
Dịch vụ cơi nới thùng xe hiện đang rất phổ biến tại các gara ô tô, đặc biệt vào dịp cuối năm. Thợ hàn cho biết: "Chúng tôi lắp hệ thống cơi thủy lực, có thể nâng thùng lên tới 50 cm. Chi phí dao động từ 20-40 triệu đồng tùy loại cơi."
Các thùng xe này được hóa trang kỹ lưỡng, từ màu sơn đồng bộ đến mối hàn tinh vi, khiến việc phát hiện gian lận trở nên khó khăn. Đặc biệt, các phương tiện này thường tháo bỏ hệ thống cơi nới trước khi đăng kiểm để hợp thức hóa.
Chỉ khi thấy nguyên hiện trạng những chiếc xe tải ở gara thì mới có thể nhận ra được sự lắp ghép tinh vi của những phương tiện này, từ màu sơn, mối hàn… tất cả đều được hóa trang đồng bộ. Và khi không thấy chướng ngại vật thì những chiếc xe này cứ ngang nhiên trên đường với những rủi ro không thể lường.
Siết chặt tình trạng xe chở quá tải trọng
Theo quy định, hành vi vi phạm chở hàng quá tải trọng cho phép, mức phạt lên đến 20 triệu với các cá nhân và 40 triệu với tổ chức.
Cơi nới cải tạo thay đổi kích thước thành thùng xe không đúng với thiết kế lên tới 8 triệu đối với cá nhân và 16 triệu đối với tổ chức. Ngoài ra, còn phải cắt hạ phần cơi về nguyên bản. Dù chế tài xử phạt là vậy nhưng 1 nhà xe bất chấp lợi nhuận cố tình vi phạm.
Khi phát hiện ra dấu hiệu xe cơi nới chở quá tải trọng, tổ công tác lập tức yêu cầu dừng kiểm tra phương tiện. Tuy nhiên, vì cơi nới thủy lực nên tài xế này không thể hạ được thành thùng.
Nếu như lực lượng chức năng không yêu cầu dừng kiểm tra thì bằng mắt thường rất khó phát hiện các lỗi vi phạm vì mỗi loại phương tiện sẽ có thông số kỹ thuật khác nhau. Như chiếc xe chở đất này vừa cơi nới thành thùng lại chở quá tải trọng đến 50%.
Lái xe vi phạm cho biết: "Quá vào khoảng 1 vài 3 tấn. Rẽ đây khoảng 2 cây là rẽ trái vô đường làng thôi". Khi được hỏi đi vào đường làng không sợ đường làng xuống cấp, tài xế này đã thản nhiên phản hồi: "Đường làng họ cũng đang làm đường mới cả mà".
Câu trả lời của lái xe cũng lý giải 1 phần nguyên nhân hạ tầng giao thông tại nhiều khu vực xuống cấp nghiêm trọng. Thậm chí, để tránh sự kiểm soát của lực lượng chức năng, các nhà xe còn "phù phép" biển số.
Chỉ trong khoảng 1h đồng hồ, các tổ công tác phát hiện và xử lý gần chục phương tiện có dấu hiệu cơi nới, chở quá tải trọng.
Trung tá Lương Xuân Hùng, Đội Cảnh sát giao thông số 3, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết: "Xe múc ở các mỏ ở đường liên thôn, liên xã ra đường lớn Hồ Chí Minh. Cái sự khó khăn cho anh em là không thể nắm bắt kịp thời được, mà tuần tra phát hiện ra trường hợp nào sẽ xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật".
"Vẫn duy trì công tác tuần tra 24/24 khép kín địa bàn và chúng tôi đã tiến hành làm việc với mỏ và giảm tải các giờ cao điểm khi lưu thông trên đường" - Trung tá Nguyễn Văn Đoàn, Đội trưởng Đội cảnh sát giao thông công an huyện Hậu Lộc, Thanh Hóa cho biết thêm.
Để ngăn chặn tình trạng xe quá tải tái diễn thì cần phát hiện và xử lý ngay tại đầu nguồn. Bởi nếu không kiểm soát chặt chẽ tình trạng xe quá khổ, quá tải thì không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn mất an toàn giao thông.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!