Tỷ lệ sinh dưới mức thay thế (2,1 con/phụ nữ) sẽ dẫn đến dân số không đủ để thay thế các thế hệ trước. ít trẻ em hơn, tỷ lệ người cao tuổi sẽ tăng nhanh, tạo áp lực lên hệ thống y tế, an sinh xã hội và quỹ hưu trí.
Theo chính sách khuyến sinh, phụ nữ tại TP Hồ Chí Minh sinh đủ 2 con trước 35 tuổi được hỗ trợ 3 triệu đồng. Mức hỗ trợ này dựa trên chi phí y tế khi mang thai và sinh con
Bà Trần Thị Ngọc Yến, Trưởng phòng Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, Chi cục Dân số TP. Hồ Chí Minh cho biết: "Mục tiêu lớn nhất của TP Hồ Chí Minh trong những năm tiếp theo là làm sao có thể giải quyết tình trạng mức sinh thấp khi mức sinh tp hiện tại thấp hơn rất nhiều với mức sinh thay thế
Thành phố còn triển khai truyền thông, để người dân nhận thức rõ hơn về hệ lụy khi mức sinh thấp, như thiếu hụt lao động, già hóa dân số nhanh, suy giảm quy mô dân số. Đồng thời, đề xuất khen thưởng cho xã từ 3 năm liên tục có trên 60% gia đình trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con.
Tuy nhiên cũng phải nhìn nhận 1 thực tế, việc hỗ trợ này chưa thực sự là giải pháp hữu hiêu. Trước TP Hồ Chí Minh, đã có 1 số tỉnh như Hậu Giang, Bạc Liêu, Tiền Giang đã áp dụng chính sách khuyến sinh. Nhưng mức sinh vẫn có nguy cơ giảm tiếp. Đó cũng là những địa phương nằm trong số 21 tỉnh/thành phố có mức sinh thấp trên cả nước. Thấp nhất là Thành phố Hồ Chí Minh, chỉ 1,32 con/phụ nữ. Rồi đến Cần Thơ là 1,44 con/phụ nữ. Còn tính theo vùng thì Đông Nam Bộ với thu nhập bình quân đầu người cao nhất cả nước lại có mức sinh thấp nhất.
Tiến sĩ Wassana Im-Em, Văn phòng Quỹ Dân số Liên hợp quốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho biết: "Chúng tôi đề xuất giải pháp cho Việt Nam là chuyển trọng tâm từ Dân số sang Con người, hỗ trợ người dân đưa ra lựa chọn sinh sản sáng suốt và giúp họ tăng năng suất lao động, tăng cường mức chi tiêu công cho gia đình để đảm bảo các cặp vc có đủ nguồn lực trong sinh đẻ và chăm sóc con cái, Đảm bảo bình đẳng giới, xây dựng chính sách việc làm đảm bảo người lao động có giờ làm việc linh hoạt vả được tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ sinh sản, hiểu được nguyện vọng của người trẻ trong kết hợp cuộc sống gia đình và công việc".
Thực tế, mức sinh thấp là vấn đề báo động ở nhiều quốc gia trên thế giới. Nhưng chưa có nước nào thành công trong việc đưa mức sinh rất thấp về mức thay thế, dù có nhiều chính sách khuyến sinh với nguồn lực đầu tư lớn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!