Nhân kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 – 3/2/2024), Thời báo VTV đã có cuộc trao đổi với TS. Vũ Ngọc Lương, Trưởng khoa Lịch sử Đảng, Học viện Báo chí và Tuyên truyền về thành tựu Đảng ta đã đạt được cũng như sự quyết tâm, quyết liệt trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong bối cảnh hiện nay.
Thưa ông, hôm nay (3/2) là ngày kỷ niệm tròn 94 năm thành lập Đảng ta – Đảng Cộng sản Việt Nam. Ở góc độ của nhà nghiên cứu lịch sử Đảng, ông nhận định như thế nào về tầm vóc của Đảng ta ở thời điểm hiện nay, cả trong quan hệ đối nội lẫn quan hệ đối ngoại?
TS. Vũ Ngọc Lương, Trưởng khoa Lịch sử Đảng, Học viện Báo chí và Tuyên truyền: Hôm nay, Đảng Cộng sản Việt Nam tròn 94 năm. 94 năm qua, vấn đề xây dựng Đảng luôn được Đảng thương xuyên quan tâm, chăm lo đáp ứng yêu cầu của cách mạng trong mỗi giai đoạn, mỗi thời kỳ lịch sử.
Từ khi tiến hành công cuộc Đổi mới toàn diện đất nước năm 1986 cho đến nay, đất nước đã có được những thành tựu hết sức to lớn. Điều đầu tiên phải khẳng định đó chính là bắt nguồn từ đường lối đổi mới đúng đắn của Đảng.
Trải qua các kỳ Đại hội của Đảng, công tác xây dựng Đảng, chỉnh đốn Đảng có vai trò đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa sống còn đối với Đảng và chế độ, luôn được Đảng ta xác định là nhiệm vụ then chốt.
TS. Vũ Ngọc Lương, Trưởng khoa Lịch sử Đảng, Học viện Báo chí và Tuyên truyền
Như vậy, với sự bổ sung, kế thừa, hoàn thiện các chỉ thị, quy định và kết luận về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng qua các kỳ Đại hội Đảng, Đảng ta đã ngày càng khẳng định quyết tâm, quyết liệt, tạo bước chuyển biến mới trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, làm cho Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh toàn diện, thật sự là đạo đức, là văn minh, xứng đáng là đội tiên phong của giai cấp công nhân, Nhân dân lao động và của toàn dân tộc Việt Nam. Nâng cao bản lĩnh chính trị của Đảng với quyết tâm mới, với một khí thế mới nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền của Đảng, góp phần thực hiện đường lối đổi mới toàn diện đất nước của Đảng, đáp ứng được sự kỳ vọng, sự tin yêu của quần chúng dân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.
Về đối ngoại, Đại hội XIII của Đảng đã xác định: "chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, linh hoạt, hiệu quả; xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại với ba trụ cột là đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân".
Hoạt động đối ngoại của lãnh đạo chủ chốt và lãnh đạo cấp cao được triển khai tích cực, đạt nhiều kết quả quan trọng, nhất là trong việc củng cố các khuôn khổ quan hệ ổn định, tạo động lực thúc đẩy và làm sâu sắc quan hệ hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam với các nước, giải quyết nhiều vấn đề đối ngoại lớn. Uy tín, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế thì cũng đã được nâng lên.
Bên cạnh những thành tựu mà Đảng ta, Nhân dân ta đã đạt được, vẫn còn những mặt hạn chế cần khắc phục. Trong những năm qua, rất nhiều cán bộ, đảng viên sai phạm đã bị xử lý kỷ luật, trong đó có cả những cán bộ cấp cao. Có lẽ chưa bao giờ Đảng ta thực hiện công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng mạnh mẽ như bây giờ. Ông có thể lý giải rõ hơn về vấn đề này?
TS. Vũ Ngọc Lương: Tại Hội nghị Trung ương 4, khóa XI, Hội nghị Trung ương 4, khóa XII và Hội nghị Trung ương 4, khóa XIII, việc Trung ương ban hành những nghị quyết chuyên đề về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng đây là công việc thường xuyên của Đảng.
Những quy định của Đảng ngày càng chặt chẽ hơn nhằm tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ, nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền, sức chiến đấu của Đảng và hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước. Đồng thời phải xây dựng quy định về thẩm quyền, trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác cán bộ và quản lý cán bộ thực hiện tốt quy định về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ, chống chạy chức, chạy quyền; xử lý nghiêm minh, đồng bộ kỷ luật đảng, kỷ luật hành chính và xử lý bằng pháp luật đối với cán bộ có vi phạm, kể cả khi đã chuyển công tác hoặc nghỉ hưu. Tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách tạo động lực cho cán bộ phấn đấu, toàn tâm, toàn ý với công việc. Coi trọng và làm tốt công tác bảo vệ cán bộ, bảo vệ chính trị nội bộ. Kiên quyết phòng, chống các biểu hiện bè phái, "lợi ích nhóm" và lợi dụng các phương tiện thông tin đại chúng để xuyên tạc sự thật, kích động, gây rối, chia rẽ làm mất đoàn kết nội bộ.
Tuy nhiên, trong thực tiễn vẫn có cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm những quy định, nguyên tắc của Đảng. Chính vì vậy, với quyết tâm rất cao của Đảng, của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và của đồng chí Tổng Bí thư, cho nên vấn đề xử lý kỷ luật đối với cán bộ, đảng viên là không có vùng cấm, không có ngoại lệ.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng luôn khẳng định quyết tâm trong công cuộc phòng chống tham nhũng. Ảnh: KT
|
|
Thực tiễn đã cho chúng ta thấy, từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng cho đến nay, Trung ương đã đồng ý để cho 3 đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị thôi tham gia Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương của Đảng.
Điều đó khẳng định rằng để cho Đảng ta trong sạch, vững mạnh thì cần phải đi cùng với việc ban hành các quy định, các kết luận, các nghị quyết của Đảng. Đồng thời với đó là phải xử lý thật nghiêm đối với cán bộ, đảng viên vi phạm, đặc biệt là người đứng đầu, cán bộ cấp cao.
Trong thời gian qua, bên cạnh quyết tâm chính trị rất cao trong vấn đề xử lý cán bộ, đảng viên suy thoái về chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống, vi phạm về các quy định và các nguyên tắc kỷ cương, kỷ luật của đảng thì cũng xuất hiện một bộ phận cán bộ đảng viên cũng rơi vào tình trạng đùn đẩy, sợ trách nhiệm.
Thực tế đó cũng đặt ra cho chúng ta cần phải quyết tâm hơn nữa, cao hơn nữa đi liền với xử lý những vấn đề cán bộ đảng viên vi phạm thì đồng thời chúng ta cũng phải có những chế tài, có những quy định và có những biện pháp để xử lý nghiêm đối với những cán bộ né tránh, sợ sai, sợ trách nhiệm.
Bên cạnh đó, Đảng đã ban hành chủ trương khuyến khích và bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung nhằm động viên cán bộ tích cực phát huy trí tuệ sáng tạo, mạnh dạn đề xuất ý tưởng, cách làm đột phá, tháo gỡ, giải quyết những điểm nghẽn, nút thắt trong cơ chế, chính sách, những vấn đề chưa được quy định hoặc đã có quy định nhưng không còn phù hợp với thực tiễn, mang lại giá trị, hiệu quả thiết thực, tạo được chuyển biến mạnh mẽ, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung. Bên cạnh đó, ngăn ngừa, xử lý nghiêm những cán bộ lợi dụng chủ trương khuyến khích, bảo vệ cán bộ để thực hiện hoặc bao che hành vi vụ lợi, tham nhũng, tiêu cực, vi phạm kỷ luật của Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh chỉ đạo: "Kiên quyết không để nhân sự có sai phạm lọt vào cấp ủy các cấp". Trong Hội nghị Trung ương 8, việc chuẩn bị tổ chức Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV đã được đề cập. Vậy công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, trong đó có công tác quy hoạch cán bộ sẽ được đẩy mạnh ra sao trong thời gian tới, thưa ông?
TS. Vũ Ngọc Lương: Một trong những nhiệm vụ rất quan trọng trong thời gian tới đây về công tác xây dựng đảng đó là công tác quy hoạch cán bộ, trong đó có công tác quy hoạch cán bộ cấp chiến lược của Đảng.
Đây là bước khởi đầu quan trọng của quá trình xây dựng quy hoạch cán bộ cấp chiến lược nhiệm kỳ khóa XIV cần được tiến hành chặt chẽ, công tâm, minh bạch, dân chủ, chọn đúng người, không để lọt vào Trung ương những phần tử có liên quan đến tham nhũng, tiêu cực hay sa sút về phẩm chất đạo đức, tư tưởng, chính trị. Từ quy hoạch cán bộ Ban Chấp hành Trung ương mới tiến hành quy hoạch cán bộ vào Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa XIV, từ đó mới xác định rõ các chức vụ chủ chốt trong bộ máy lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước.
Do vậy trong bài phát biểu tại Hội nghị Trung ương 8, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã một lần nữa nhấn mạnh: Công tác cán bộ là công tác con người, hết sức quan trọng nhưng cũng vô cùng khó khăn, phức tạp, nhạy cảm, đòi hỏi chúng ta phải rất công tâm, khách quan, trong sáng, đặc biệt là phải có con mắt tinh đời, đừng "nhìn gà hóa cuốc", đừng "thấy đỏ tưởng là chín", có khi "xanh vỏ mà đỏ lòng đấy".
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII (Ảnh: VGP)
Theo đó, tiêu chuẩn về đạo đức lối sống là phải mẫu mực về phẩm chất đạo đức, sống trung thực, kiêm tốn, chân thành, trong sáng, giản dị, bao dung, cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, không tham vọng quyền lực, có nhiệt huyết và trách nhiệm cao với công việc là trung tâm đoàn kết gương mẫu về mọi mặt.
Về năng lực và uy tín, phải có quan điểm khách quan, toàn diện, biện chứng, lịch sử cụ thể; có tư duy đổi mới, tầm nhìn chất lượng, phương pháp làm việc khoa học, nhạy bén, chính trị. Có năng lực cụ thể hóa và lãnh đạo chỉ đạo, tổ chức thực hiện có hiệu quả đường lối, chủ trương chính sách của đảng, pháp luật của nhà nước. Và còn tiêu chuẩn về sức khỏe, độ tuổi và kinh nghiệm…
Những quy định về tiêu chuẩn không chỉ được Trung ương quy định ở Hội nghị Trung ương 8 vừa qua mà sẽ còn tiếp tục được rà soát, triển khai trong các Hội nghị Trung ương tiếp theo để làm sao chúng ta lựa chọn một Ban Chấp hành Trung ương khóa XIV đảm bảo tiêu chuẩn, cơ cấu, số lượng, đặc biệt phải chú ý đến vấn đề chất lượng đội ngũ cán bộ quy hoạch Ban chấp hành Trung ương khóa XIV, tránh việc Đại hội vừa tiến hành, chúng ta đã phải xử lý kỷ luật với một số đồng chí được quy hoạch do không đáp ứng được yêu cầu, tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định của Trung ương.
Trong xây dựng Đảng là then chốt thì công tác cán bộ là then chốt của then chốt, bởi trong công tác cán bộ đều được quan tâm ở tất cả các cấp, đặc biệt là cấp chiến lược, với các chuẩn mực cụ thể để lựa chọn vào Trung ương, từ đó lựa chọn cán bộ chủ chốt quyết định đến sự nghiệp của Đảng, của đất nước.
Với những nỗ lực trong công tác xây dựng Đảng thời gian qua, nhân dân ta có thể có kỳ vọng gì vào năm 2024 và những năm sắp tới?
TS. Vũ Ngọc Lương: Với góc độ người nghiên cứu, giảng dạy, vừa là người đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam, cùng với những kết quả đạt được trong công tác xây dựng Đảng thời gian qua, tôi luôn tin tưởng vào quyết tâm nỗ lực cao của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân trong công cuộc đổi mới toàn diện đất nước, trong đó có vấn đề xây dựng, chỉnh đốn Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ, nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền, sức chiến đấu của Đảng và hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước.
Trong năm 2024 và những năm tiếp theo, tôi luôn luôn mong mỏi và kỳ vọng Trung ương tiếp tục nêu cao quyết tâm trong công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng để góp phần xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, đáp ứng được sự kỳ vọng của Nhân dân vào chế độ, giữ vững niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng; làm cho mối quan hệ giữa Đảng với Nhân dân ngày càng mật thiết để giữ vững chế độ, cũng như con đường, mục tiêu mà Đảng và Nhân dân ta đã lựa chọn từ năm 1930 cho đến ngày hôm nay và những năm tiếp theo.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!