Chèo được coi là loại hình âm nhạc và sân khấu dân gian lâu đời bậc nhất của Việt Nam, đã có từ hơn ngàn năm nay. Nhạc Jazz ra đời từ nước Mỹ cũng đã hơn trăm năm. Làm sao để kết hợp hai loại hình âm nhạc hoàn toàn khác nhau này lại để tạo ra một thứ âm nhạc mới mẻ nhưng ít nhất cũng phải “nghe được”, vừa chinh phục được những khán thính giả thích thứ âm nhạc đổi mới, cách tân, nhưng cũng phải thuyết phục được những người yêu chèo, yêu jazz theo cách cực đoan nhất, tức là khó hoặc không chấp nhận những pha trộn. Ca sĩ Tân Nhàn và nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng đã quyết định chọn cái khó đó cho dự án hợp tác này.
‘ Hình ảnh Sao Mai Tân Nhàn trong album Yếm đào xuống phố
Âm nhạc thế giới đã có một thể loại được gọi là World Jazz, chỉ loại nhạc pha trộn nhạc jazz với các dòng âm nhạc mang nhiều tính bản địa, dân ca, dân nhạc nói chung. Nhưng chèo là một thách thức lớn. Bởi đây là loại hình ca kịch truyền thống. Nói cách khác, âm nhạc của chèo gắn chặt với hình thức sân khấu biểu diễn. Các bài bản chèo truyền thống thường gắn với một tích truyện cụ thể, có lớp lang, có nhân vật, có tính cách nhân vật bộc lộ qua cách hát kết hợp với điệu bộ sân khấu. Do đó, khi tách ra khỏi không gian câu chuyện quen thuộc, nhất là lại kết hợp với một dòng nhạc khác hẳn, thì việc làm sao để giữ nguyên “tinh thần chèo” trong khi vẫn phải có tính đặc trưng của thể loại pha trộn này là điều vô cùng khó.
Vì vậy, Tân Nhàn sẽ phải học hát chèo thành thục như một diễn viên chèo thực sự. Nghệ sĩ hát chèo, dù có diễn trong một vở chèo hoàn chỉnh hay không, thì vẫn phải mang tinh thần của một “diễn viên”, hát và dùng chính giọng hát là phương tiện diễn xuất để vừa bộc lộ không chỉ nội tâm mà còn tính cách của nhân vật mà mình hóa thân nữa. Các bài bản chèo được lựa chọn đưa vào đĩa nhạc này đều đã trở thành kinh điển, mẫu mực, đòi hỏi rất nhiều công phu ca hát và diễn xuất của nghệ sĩ.
Về phía sản xuất âm nhạc, nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng cũng phải tìm cách vừa nương theo các làn điệu chèo để soạn hòa âm sao cho giữa nhạc và hát phải thật “quyện” với nhau, lại vừa chủ động tạo ra những không gian nhạc jazz thích hợp để đặt vào đó những âm điệu chèo đặc trưng, đảm bảo có sự kết hợp mượt mà và không khó nghe.
‘ Nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng
Jazz hiện có nhiều tiểu thể loại, nhiều nhánh và đặc trưng thể loại nhiều tính ngẫu hứng của jazz cho phép nó kết hợp tương đối dễ dàng với nhiều thể loại nhạc khác. Sự linh hoạt ấy được ca sĩ Tân Nhàn và nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng vận dụng vào album Yếm đào xuống phố đem lại thành phẩm là một đĩa nhạc nhiều màu sắc, ở đó jazz biến hóa để hợp với chèo, chèo tha hồ tung tẩy trên nền jazz phóng túng.
Tân Nhàn chia sẻ: "Tôi đã mất vài năm cho dự án này, có những bài chèo mà chỉ để thuộc và ngấm giai điệu thôi đã mất ba tháng, chưa kể tìm cách hát cho phù hợp. Là một giảng viên của Học viện Âm nhạc Quốc gia, với tôi, việc ra một album không chỉ như một việc đương nhiên mà một ca sĩ phải làm, cô còn muốn đóng góp công sức vào nỗ lực chung để đưa âm nhạc truyền thống đến với đời sống hiện đại theo những cách thức nhiều sáng tạo". Là ca sĩ có lượng người hâm mộ đông đảo khi hát dòng dân gian, nhạc cách mạng, Tân Nhàn tin tưởng cô sẽ dần dần thuyết phục được người nghe đến với những thử nghiệm mới mẻ của mình.
Yếm đào xuống phố không chỉ là một thử nghiệm táo bạo của nhạc sĩ Trần Mạnh Hùng anh với Tân Nhàn mà còn có thể coi là cách tân đáng được tôn trọng và ghi nhận, cho thấy ngay cả loại hình âm nhạc cổ xưa bậc nhất của Việt Nam nay vẫn có thể đàng hoàng ra với thế giới, hòa nhập chung với dòng chảy âm nhạc của nhân loại mà vẫn giữ được những bản sắc đặc trưng và sự quyến rũ muôn thuở của mình.
Có thể, không lâu nữa Chèo Jazz sẽ trở thành một nhánh đặc biệt của World Jazz. Và khi đó, những nỗ lực ngày hôm nay của Tân Nhàn và Trần Mạnh Hùng sẽ tạo tiền đề quan trọng cho một làn sóng âm nhạc Việt mới, bắt nguồn từ chính truyền thống.