Đề nghị Chính phủ khẩn trương ban hành Chiến lược tổng thể về phòng chống dịch, phục hồi kinh tế

Quốc hội đồng hành cùng với Chính phủ trong phòng chống đại dịch

Sáng 20/10, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo thẩm tra về công tác phòng, chống COVID-19 và tình hình thực hiện Nghị quyết số 30/2021/QH15 về kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV.

Trong gần hai năm qua, đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đời sống nhân dân, gây tổn hại sức khỏe và cướp đi sinh mạng của hàng nghìn đồng bào ta. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự tham gia của toàn quân, toàn dân, cộng đồng doanh nghiệp chung sức, đồng lòng, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, khơi dậy tinh thần tương thân, tương ái trong nhân dân, góp công, góp sức, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thử thách, triển khai quyết liệt, đồng bộ, sáng tạo, linh hoạt nhiều chủ trương, biện pháp để kiểm soát dịch COVID-19, thực hiện mục tiêu kép, vừa bảo vệ sức khỏe Nhân dân, vừa duy trì phát triển kinh tế - xã hội dần đưa nước ta trở lại trạng thái bình thường mới.

Tiếp tục phát huy tinh thần làm việc "chủ động, đổi mới, sáng tạo, tâm huyết, đồng lòng", đồng hành cùng với Chính phủ trong công tác phòng, chống đại dịch, Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành 6 Nghị quyết để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho công tác phòng, chống dịch COVID-19; tích cực tham gia công tác ngoại giao vaccine; các cơ quan của Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội chủ động nắm bắt tình hình kinh tế - xã hội ảnh hưởng do dịch COVID-19.

Về thực hiện Nghị quyết 30/2021/QH15, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh nhấn mạnh, Chính phủ đã tiếp tục chủ động, linh hoạt áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 thông qua việc kịp thời trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành về một số nội dung khác luật hoặc luật chưa quy định hoặc vượt thẩm quyền. Ngoài ra, Chính phủ đã chủ động, khẩn trương, kịp thời ban hành trên 100 văn bản chỉ đạo, điều hành để đáp ứng yêu cầu cấp bách trong phòng, chống dịch với mục tiêu bảo đảm sức khỏe, tính mạng của Nhân dân lên trên hết và trước hết.

Tuy nhiên, Ủy ban thấy rằng: các văn bản hướng dẫn, trả lời của các Bộ, ngành trung ương để giải quyết các vấn đề, vướng mắc, phát sinh ở địa phương đôi khi còn chậm, có văn bản chưa phù hợp với tình hình thực tiễn; vẫn còn tình trạng văn bản của chính quyền địa phương chưa bảo đảm tính thống nhất với hướng dẫn của Trung ương và chưa thống nhất, đồng bộ giữa các cấp chính quyền địa phương, giữa các địa phương; một số trường hợp làm phát sinh thủ tục hành chính mới, chưa phù hợp với quy định pháp luật; trong chỉ đạo, điều hành đôi lúc còn lúng túng, thiếu thống nhất; việc phân cấp cho các địa phương thời gian qua chưa thật chặt chẽ, thiếu cơ chế kiểm soát việc thực hiện.

Đợt dịch thứ 4 bộc lộ hạn chế của hệ thống y tế

Về công tác phòng chống dịch COVID-19, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, công tác phòng, chống dịch trong thời gian qua đã đạt được những kết quả quan trọng, cơ bản kiểm soát được dịch bệnh COVID-19.

Ủy ban Xã hội cơ bản thống nhất với Báo cáo của Chính phủ và có một số ý kiến về công tác phòng, chống dịch tại một số ngành, lĩnh vực cụ thể như sau:

Công tác y tế

Trong thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo ngành y tế phối với các bộ, ngành khác để triển khai nhiều giải pháp đồng bộ trong phòng, chống dịch, triển khai nhiều giải pháp nhằm đảm bảo có đủ nguồn vaccine tiêm cho nhân dân. Cán bộ, nhân viên y tế không quản ngại vất vả, hiểm nguy, luôn đi đầu trong phòng chống dịch COVID-19.

Ảnh minh họa: Phim tài liệu "Ranh giới"

Tuy nhiên, việc ứng phó với đợt dịch thứ 4 bộc lộ nhiều hạn chế, nhất là về hạn chế của hệ thống y tế, đặc biệt là y tế cơ sở, y tế dự phòng. Ngoài ra, công tác đánh giá nguy cơ, dự báo tình hình dịch bệnh chưa sát; chưa thực hiện nguyên tắc cách ly tạm thời ngay từ đầu để làm xét nghiệm rộng, căn cứ vào kết quả xét nghiệm để thu hẹp phạm vi cách ly; trong khi nguồn nhân lực hạn chế thì chưa huy động hiệu quả sự tham gia của y tế tư nhân; nhiều loại thuốc dùng cho điều trị bệnh nhân COVID-19 chưa được bảo hiểm y tế thanh toán; các cơ sở y tế hạn chế mua sắm, đấu thầu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế do sợ trách nhiệm; việc tổ chức thực hiện chế độ, chính sách đối với lực lượng tuyến đầu tham gia chống dịch còn lúng túng, có lúc, có nơi còn chưa kịp thời.

Bố trí nguồn lực

Nhu cầu kinh phí cho phòng, chống dịch trong thời gian tới dự báo là lớn nhưng nguồn huy động từ xã hội giảm dần, chính vì vậy, ngân sách nhà nước vẫn sẽ vẫn là nguồn lực chính.

Sản xuất kinh doanh và lao động - việc làm

Trước thực trạng dịch bệnh có tác động bất lợi tới hoạt động sản xuất, kinh doanh, Chính phủ đã kịp thời ban hành nhiều cơ chế, chính sách và giải pháp nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp, người dân, người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.

Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề cần quan tâm như:

(1) Doanh nghiệp rút khỏi thị trường và ngừng kinh doanh với số lượng lớn; thị trường lao động khu vực chính thức có xu hướng thu hẹp, lực lượng lao động phi chính thức bị mất việc làm, phải tạm ngừng làm việc chiếm tỉ lệ lớn; có nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng lao động trong và sau các làn sóng dịch;

(2) Một số ý kiến cho rằng việc áp dụng phương thức "3 tại chỗ", "1 cung đường 2 điểm đến" tại một số nơi còn chưa thực sự phù hợp, làm tăng gánh nặng, chi phí cho doanh nghiệp;

(3) Các doanh nghiệp nhỏ và vừa có tiến độ phục hồi chậm, khả năng tiếp cận các chính sách hỗ trợ tín dụng, các gói hỗ trợ dành cho doanh nghiệp còn khó khăn, khả năng hấp thu vốn ngân hàng của các doanh nghiệp là rất yếu do giãn cách quá lâu.

An sinh xã hội

Chính phủ đã triển khai các biện pháp nhằm đảm bảo an sinh xã hội, tổ chức vận động, huy động sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và các nguồn lực xã hội của các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài cho hoạt động phòng, chống dịch COVID-19.

Ủy ban cho rằng, tác động về mặt xã hội của đại dịch rất lớn và chưa được đánh giá đầy đủ; có tình trạng lao động tự do phản ánh chưa tiếp cận được chính sách hỗ trợ của Nhà nước; có lúc, có nơi đã xuất hiện tình trạng đói và thiếu đói trong số đối tượng "mắc kẹt" tại các địa bàn phong tỏa, giãn cách; có xấp xỉ 2.100 trẻ em mồ côi do dịch bệnh COVID-19, nhiều em trong số này có nguy cơ không được bảo đảm phát triển toàn diện.

An ninh trật tự và tệ nạn xã hội

Trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành và chính quyền địa phương ban hành các kế hoạch, phương án đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Tuy nhiên, một số tội phạm, tệ nạn mới hoặc đã có từ trước nhưng diễn biến phức tạp hơn như tình trạng tuyên truyền chống phá Đảng, Nhà nước; thông tin sai sự thật về dịch COVID-19; lừa đảo trên không gian mạng; kinh doanh mua bán thuốc, thiết bị y tế giả; tăng nguy cơ bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em; tệ nạn ma túy diễn biến phức tạp... Có tình trạng lợi dụng chức vụ quyền hạn để trục lợi trong công tác phòng, chống COVID-19.

Giáo dục - đào tạo

Để thích ứng với đại dịch COVID-19 và đảm bảo quyền học tập của học sinh, sinh viên, Chính phủ đã linh hoạt triển khai các hình thức học tập trực tuyến, học qua truyền hình, các kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông, khai giảng năm học mới phù hợp với yêu cầu giãn cách xã hội; phát động và thực hiện hiệu quả Chương trình "Sóng và máy tính cho em".

Mặc dù vậy, việc triển khai hình thức học trực tuyến còn một số khó khăn, bất cập cả từ phía nhà trường, giáo viên, học sinh và gia đình, chất lượng khó đảm bảo, có nguy cơ gây ra một số hệ lụy không tốt cho trẻ em; hạn chế việc thực hành của học sinh, sinh viên.

Truyền thông và ứng dụng công nghệ thông tin

Chính phủ về cơ bản đã làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong phòng, chống dịch bảo đảm kết nối, liên thông, thuận lợi khi sử dụng và an ninh, an toàn thông tin trong phòng, chống dịch COVID-19.

Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề cần quan tâm như:

(1) Một vài địa phương chưa làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền khi ban hành văn bản hướng dẫn, làm cho người dân bị động, bất ngờ, không có thời gian thích ứng;

(2) Thông tin xấu, độc, thiếu chính xác trên các trang mạng xã hội còn khó kiểm soát;

(3) Thiếu sự kết nối, chia sẻ giữa các ứng dụng công nghệ thông tin; tỷ lệ người dân cài đặt ứng dụng, chủ động khai báo y tế qua ứng dụng còn thấp.

Thích ứng an toàn với mọi diễn biến của dịch bệnh COVID-19

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh kiến nghị với Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội một số vấn đề như sau:

(1) Xem xét, đưa vào Nghị quyết Kỳ họp Quốc hội hoặc Nghị quyết về kinh tế - xã hội giao Chính phủ thực hiện một số nhiệm vụ liên quan đến phòng, chống dịch COVID-19, trong đó có các nội dung như:

(i) đầu tư nâng cao năng lực y tế cơ sở, y tế dự phòng,

(ii) tiếp tục bảo đảm nguồn lực để thực hiện việc tiêm chủng vaccine phòng COVID-19,

(iii) điều chỉnh mức đóng bảo hiểm y tế cho các nhóm đối tượng,

(iv) nghiên cứu, ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cơ quan có thẩm quyền ban hành gói hỗ trợ nhà ở xã hội cho người lao động có thu nhập thấp, người lao động ở khu công nghiệp với các cơ chế phù hợp, hiệu quả.

(2) Tiếp tục tăng cường giám sát việc thực hiện Nghị quyết 30; huy động các kênh ngoại giao Quốc hội để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa việc vận động các nước, tổ chức quốc tế tăng cường hợp tác, hỗ trợ phòng, chống đại dịch COVID-19.

(3) Tiếp tục tăng cường hoạt động của Tổ Công tác của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc thực hiện Nghị quyết 30 liên quan đến phòng, chống COVID-19.

Phiên họp toàn thể của Ủy ban Xã hội để thẩm tra Báo cáo về công tác phòng, chống dịch COVID-19 và tình hình thực hiện Nghị quyết số 30/2021/QH15 vào ngày 19/10

Ủy ban Xã hội nhất trí với các bài học kinh nghiệm, mục tiêu, quan điểm, các nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới của Chính phủ, đồng thời, có một số ý kiến đề nghị Chính phủ quan tâm như sau:

(1) Tiếp tục đẩy mạnh công tác rà soát, đánh giá các văn bản, quy định có liên quan đến công tác phòng, chống dịch để kịp thời sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc đề nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét việc sửa đổi, bổ sung đảm bảo chặt chẽ, khả thi, thống nhất, đồng bộ, phù hợp với thực tiễn, phát huy hiệu lực, hiệu quả.

(2) Khẩn trương ban hành Chiến lược tổng thể về phòng, chống dịch, phục hồi kinh tế để thích ứng an toàn với mọi diễn biến của dịch bệnh COVID-19; nâng cao năng lực trong dự báo xu hướng COVID-19; chỉ đạo bộ, ngành, địa phương kịp thời ban hành hướng dẫn thích ứng an toàn, linh hoạt, ứng phó với dịch COVID-19 trong phạm vi phụ trách.

(3) Có biện pháp để bảo đảm kỷ luật, kỷ cương hành chính; tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; khen thưởng kịp thời đối với những cá nhân, đơn vị có thành tích trong phòng, chống dịch COVID-19.

(4) Ưu tiên nguồn lực đầu tư cho ngành y tế; quan tâm đầu tư và phát huy vai trò của mạng lưới y tế cơ sở trong phòng, chống dịch bệnh và chăm sóc sức khỏe ban đầu; có cơ chế huy động sự tham gia của y tế tư nhân trong phòng, chống dịch COVID-19; rà soát, điều chỉnh các chính sách hỗ trợ lực lượng tham gia phòng, chống dịch.

(5) Tiếp tục thực hiện chiến lược ngoại giao vaccine, đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, sản xuất vaccine trong nước; triển khai hiệu quả Chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 và nghiên cứu ban hành hướng dẫn tiêm vaccine cho trẻ em ở các độ tuổi trên cơ sở khoa học, phù hợp với thực tiễn.

(6) Đánh giá hiệu quả của các gói hỗ trợ đối tượng bị ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 để có giải pháp trong những năm tiếp theo; kịp thời sửa đổi, bổ sung chính sách hỗ trợ lao động tự do, người dân có hoàn cảnh khó khăn bảo đảm công bằng, không để sót, lọt đối tượng.

(7) Tiếp tục xem xét ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cơ quan có thẩm quyền ban hành các chính sách hỗ trợ về thuế, tín dụng, các khoản đóng bắt buộc để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp; kịp thời nối lại hoạt động thông thương, xuất nhập khẩu hàng hóa quốc tế.

(8) Quan tâm giải quyết các vấn đề xã hội phát sinh trong và sau đại dịch; nghiên cứu gắn việc quy hoạch khu công nghiệp với nguồn lao động bảo đảm khả năng đáp ứng hạ tầng kinh tế - xã hội, an sinh xã hội.

(9) Nghiên cứu phương án cho học sinh, sinh viên trở lại trường học kịp thời - an toàn; tăng cường các hoạt động truyền thông, giáo dục, tư vấn cho cha, mẹ, gia đình, người chăm sóc trẻ em và trẻ em về chăm sóc sức khỏe, thể chất, tinh thần và bảo vệ trẻ em.

(10) Đẩy mạnh hoạt động thông tin, truyền thông về công tác phòng, chống dịch; hạn chế thông tin xấu, độc; thường xuyên cập nhật, nâng cấp phần mềm quản lý thông tin về phòng, chống dịch COVID-19.

(11) Triển khai các phương án bảo đảm an ninh, trật tự; tăng cường công tác quản lý xuất, nhập cảnh, quản lý chặt chẽ biên giới, cửa khẩu, đường mòn, lối mở; bảo đảm an ninh thông tin, an ninh mạng, đấu tranh có hiệu quả với âm mưu, hoạt động của các loại đối tượng lợi dụng tình hình dịch bệnh ở trong nước để chống phá hoặc thực hiện hành vi phạm tội.

(12) Chỉ đạo chính quyền địa phương:

(i) Rà soát, đánh giá việc ban hành và thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản chỉ đạo có tính chất quy phạm trong phòng, chống dịch COVID-19 tại địa phương để điều chỉnh cho phù hợp;

(ii) Bảo đảm việc thực hiện chính sách tài chính cho y tế theo Nghị quyết số 18/2008/QH12 của Quốc hội.

Thủ tướng: COVID-19 buộc chúng ta phải áp dụng nhiều biện pháp chưa có tiền lệ

VTV.vn - Báo cáo trước Quốc hội, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, các đợt dịch COVID-19 buộc chúng ta phải áp dụng nhiều biện pháp phòng chống dịch mạnh mẽ, quyết liệt hơn.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!