Theo thông tin từ hội nghị trực tuyến toàn quốc về dịch tả lợn châu Phi, tính đến ngày 12/5, dịch tả lợn châu Phi đang xảy ra tại 29 tỉnh, thành phố, với tổng số lợn bệnh và tiêu hủy là trên 1,2 triệu con, chiếm 4% tổng đàn lợn của cả nước. Tình hình được đánh giá là đang có những diễn biến rất phức tạp. Đặc biệt, đến thời điểm này, những địa phương đã từng công bố hết dịch là Hòa Bình và Bắc Kạn cũng đang tái dịch. Nhiều địa phương, doanh nghiệp trong thời gian tới được yêu cầu thành lập lực lượng hỗ trợ tiêu hủy để hạn chế ô nhiễm và lây lan. Đặc biệt, hội nghị cũng tính đến chuyện hỗ trợ trữ đông thịt để đảm bảo nguồn cung cho những tháng tới, nhất là dịp cuối năm.
Song song với đó, một số nơi đang diễn ra tình trạng lợn chết hàng loạt nhưng chính quyền địa phương lại chưa công bố nguyên nhân, chưa xác định có liên quan đến dịch tả lợn châu Phi hay không. Điều này càng khiến người nông dân lo lắng hơn.
Tại tỉnh Bắc Giang, sau hơn chục ngày kể từ khi trại lợn đầu tiên phát bệnh ở thôn, 5 con lợn nái nhà ông Thân Văn Hòa (xã Nghĩa Trung, Việt Yên, Bắc Giang) đã chết. Tiếc rẻ, ông bỏ xác lợn vào ao làm thức ăn cho cá, thay vì nước xanh, nước lại chuyển đen. Cũng với tâm lý ráng tận dụng những gì sót lại nên chuồng lợn trống được bà Thoa dùng để nuôi trâu. Cả đàn lợn trước có 70 con, nay chỉ còn 8. Suốt nửa tháng nay, tất cả các hộ nuôi lợn ở thôn Yên Sơn như ngồi trên đống lửa khi từ lợn thịt đến lợn giống, không con nào thoát khỏi án tử.
Theo quy định của Bộ NN&PTNN, nếu có lợn chết bất thường tại khu vực chưa được xác định có dịch, cán bộ thú y địa phương sẽ phải tiến hành lấy mẫu trên lợn bệnh để xét nghiệm. Sau khi có kết quả sẽ phải thông báo để người dân được biết. Đồng thời, xác lợn chết sẽ phải được xử lý đúng quy trình, tránh để dịch bệnh lây lan. Quy định rõ ràng là vậy, nhưng quy trình tại một số nơi hiện nay chưa đảm bảo, khiến nguy cơ lây lan dịch bệnh là rất lớn.
Nếu như ở Bắc Giang, dù phải trực tiếp vận chuyển, nhưng người dân vẫn còn có hố chôn lợn tập thể ở nơi tập kết thì tại xã Kha Sơn, huyện Phú Bình của tỉnh Thái Nguyên, nơi chính quyền địa phương chưa công bố nguyên nhân lợn chết hàng loạt, thì xác lợn lại được chôn trực tiếp ngay trong vườn nhà. Việc chôn lấp về lý thuyết có thể tiến hành tại chỗ nhưng phải đảm bảo quy trình cơ bản như trải bạt, rắc vôi, phun thuốc khử trùng. Nhưng thực tế, quy trình không phải lúc nào cũng được thực hiện đúng như vậy.
Trong khi dịch tả lợn châu phi đang có những diễn biến phức tạp, thì những cách xử lý lợn chết ẩu như trên sẽ càng làm tăng thêm các mối nguy. Lo lắng này là có cơ sở bởi dù một số địa phương chưa công bố nguyên nhân nhưng theo đại diện Bộ NN&PTNT trả lời phóng viên Chuyển động 24h, hiện không có việc dịch chồng dịch. Nếu lợn chết hàng loạt thì khả năng chủ yếu chỉ có thể do tả lợn châu Phi. Hiện nay, quy định của pháp luật đã rất đầy đủ. Chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng rất chi tiết, cụ thể trước dịch tả lợn châu Phi. Tuy nhiên, việc tổ chức triển khai phòng chống dịch bệnh ở các cấp xã, huyện lại đang tồn tại nhiều bất cập.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!