Ngọc Phụng (ngoài cùng bên trái), đạo diễn Nguyễn Thị Thắm (thứ 2 từ trái sang) cùng diễn viên Hồng Ánh (ngoài cùng bên phải) trong buổi giao lưu với khán giả tại TP.HCM. (Ảnh: Blue Productions)
Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng là một câu chuyện đẹp. Nó đẹp từ bắt đầu với ý nguyện của đạo diễn khi bắt tay vào sản xuất bộ phim này và sau đó, nó đẹp bởi sự chọn lựa của diễn viên Hồng Ánh - người đã chọn phát hành nó như một nhà phát hành độc lập. Cô và hãng phim Xanh của mình đã gặt hái thành công lớn khi mang Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng ra rạp. Truyền thông đã gọi đây là “một cột mốc lịch sử của việc phát hành phim tài liệu Việt Nam” và “Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng đã làm được điều mà chưa bộ phim tài liệu nào của Việt Nam gần đây làm được”…
Sự thành công trong việc phát hành Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng không chỉ là câu chuyện của người đã chọn phát hành bộ phim mà nó còn là một kinh nghiệm để cho những người đang làm phim hôm nay, cho hệ thống phát hành phim của nhà nước cũng như cho những nhà làm phim độc lập có thêm một kinh nghiệm nữa, để biết rằng khi chúng ta có tác phẩm tốt nghĩa là chúng ta có cơ hội được đến với công chúng.
Tại chương trình Văn hóa, Sự kiện & Nhân vật, chia sẻ về thành công của Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng trong vai trò đơn vị phát hành, diễn viên Hồng Ánh nói cô rất hân hoan.
“Sự hân hoan này nó âm ỉ và nó có trước cả tháng” – Hồng Ánh nói – “Đó là niềm vui không chỉ cho cá nhân Hồng Ánh mà cho cả ê-kíp làm phim trong những ngày cuối năm vừa rồi”.
Vậy lý do nào đã khiến Hồng Ánh quyết định nhận phát hành Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng?
- Trước hết, mình thấy đây là một bộ phim hay. Thứ 2, người làm phim là một đạo diễn trẻ và lại là một nữ đạo diễn. Thứ 3, thể loại phim tài liệu cũng là thể loại mình rất thích. Xuất phát điểm ban đầu, có thể nói, mình chỉ mong muốn được gửi bộ phim đến với nhiều người hơn mà trước hết là với các đồng nghiệp – những người có cùng sở thích. Ngoài ra, Hồng Ánh cũng muốn làm một phép thử, xem dự cảm và tình yêu bộ phim của mình có cùng với các bạn trong nghề hay không.
Mình cũng xúc động hơn khi nghe sự chia sẻ của Thắm. Thắm nói cô ấy chỉ muốn có một buổi ra mắt đàng hoàng, chỉn chu như một lời cảm ơn với những người đã cộng tác với Thắm – những nhân vật mà Thắm vẫn còn liên lạc. Đặc biệt là lời cảm ơn với 2 nhân vật đã mất trong bộ phim, khi họ vẫn chưa kịp xem bộ phim này. Mình đã rất xúc động.
Trước khi quyết định phát hành Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng, Hồng Ánh cũng đã giới thiệu bộ phim này đến rất nhiều đơn vị phát hành nhưng … Mình cũng rất thông cảm với họ bởi vì mọi thứ đều phải dính liền với cái người ta có thể nhìn thấy ở tương lai của bộ phim. Lúc đó họ cũng hỏi mình rằng mình có tự tin hay không và mình cũng trả lời với họ là mình không tự tin (cười). Cho nên mình đã chọn cách là mình sẽ phát hành độc lập. Thật bất ngờ bởi những xuất chiếu đầu tiên, bộ phim đã nhận được sự chia sẻ và đồng cảm rất lớn, vượt qua ngoài dự định của đơn vị phát hành.
Có vẻ như lý do này của chị mang nhiều yếu tố tình cảm hơn là sự nắm bắt lấy cơ hội vì đó là một bộ phim hay?
- Nếu nhìn những sản phẩm Hồng Ánh đã từng tham gia với vai trò ngoài diễn viên thì thấy phần lớn nó đến từ những quyết định mang yếu tố tình cảm nhiều hơn. Từ những dự án cộng đồng đến những dự án hỗ trợ những nhà làm phim trẻ, cho tới Đường đua hay Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng... Phần nhiều những quyết định của mình đến từ tình cảm, từ những chia sẻ của mình với những đồng nghiệp trẻ.
Mình tin là mình sẽ có những bộ phim hay, chân thật, có sức lay động đến những cảm xúc của người xem. Bởi vì cuối cùng, mình suy ngẫm lại thì hiệu ứng xã hội bộ phim mang lại vẫn là điều quan trọng nhất.
Diễn viên Hồng Ánh và đạo diễn Nguyễn Thị Thắm - đạo diễn của phim Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng.
Được biết, trong danh sách những đơn vị mà đạo diễn Nguyễn Thị Thắm mang kịch bản đến xin tài trợ để nhận sự giúp đỡ có hãng phim Xanh và Hồng Ánh lúc đó đã do dự từ chối, không tìm được ra phương án sản xuất nó?
- Chính xác là như vậy. Mình nhận được hồ sơ xin tài trợ của dự án Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng năm 2011. Mình rất do dự vì lúc đó hãng phim Xanh cũng rất nhỏ, những kế hoạch thì xong xuôi từ trước đó rồi. Lúc đó mình cũng rất mù mờ, không hình dung ra bộ phim này sẽ hình thành như thế nào. Trong đó, cũng có một chút gọi là lo lắng bởi phim truyện đã là một cái khó, nghe đến tài liệu thì rất hoang mang. Và với một số tiền như Thắm mong muốn là hoàn thành khâu hậu kỳ của bộ phim thì nó vượt ngoài khả năng của hãng phim Xanh thời điểm lúc bấy giờ.
Có phải hãng phim Xanh không tài trợ vì Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng là một phim tài liệu, đạo diễn không có tên tuổi không?
- Nếu nói không tài trợ, không hỗ trợ bởi vì đạo diễn không có tên tuổi, bởi vì nó là một dự án tài liệu và cũng không biết đầu ra như thế nào thì cũng hoàn toàn không chính xác. Bởi vì ngay tại thời điểm đó, những bộ phim hãng phim Xanh lên kế hoạch cũng đều là những dự án mang tính cộng đồng, với những đạo diễn không có tên tuổi, những đạo diễn trẻ… Khi đó chúng tôi nhận tài trợ cho YxineFF, cho dự án phim về đề tài giao thông, những giới thiệu về phim ngắn, cho đạo diễn Nguyễn Khắc Huy với dự án Đường đua và Đường đua là dự án tốn nhiều tiền nhất với hãng phim Xanh vào thời điểm đó.
Mình làm nghề mình cũng chỉ mong cuối cùng mình có thể thỏa mãn được cảm giác của mình với bộ môn nghệ thuật mà mình yêu thích, mình nhìn thấy được những đam mê của mình và mình chia sẻ được với nhiều người. Mình đã từ chối Thắm nhưng mình có nói là mình sẽ cố gắng mang hồ sơ này để giới thiệu cho những người trong khả năng. Và trong khoảng thời gian Thắm tìm nguồn tài trợ, mình cũng tạo cơ hội cho Thắm có được tiền là mời Thắm tham dự một dự án phim ngắn là Xe ôm. Nói như Thắm đã từng chia sẻ, đó là những khoảng nghỉ trong thời gian tìm tiền để thực hiện dự án dài của cô ấy.
Chị có tiếc và nghĩ biết thế ngày xưa mình đã đầu tư cho tác giả này, cho tác phẩm này hơn là ngày hôm nay chỉ là người phát hành?
- Khi đầu tư thì mình phải dựa vào nhiều yếu tố, ngoài thuyết phục cá nhân mình thì còn một vài đơn vị bỏ tiền khác. Bên cạnh đó, bản thân Hồng Ánh khi làm công việc làm phim và sản xuất phim cũng là những bước đi rất mày mò. Mình bước từng bước một và mình phải học tiếp, rút kinh nghiệm dần dần. Với Đường đua hay Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng đều là bước đi rất chập chững đầu tiên trong lĩnh vực mà với cá nhân mình rất mới.
Hồng Ánh sẽ cảm thấy tiếc nếu không tham gia với vai trò là nhà đầu tư nhưng sẽ rất tiếc nếu như khi mình đã được xem một tác phẩm hoàn thiện rồi, khi mình có điều kiện nhất định rồi - dù không phải là lớn lao lắm, lại một lần nữa mình bỏ qua nó.
Để theo dõi trọn vẹn cuộc trò chuyện của Hồng Ánh, bạn hãy xem trong video dưới đây:
Văn hoá - Sự kiện - Nhân vật: Câu chuyện phát hành phim tài liệu.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam tại TV Online!