Quan hệ tình dục sớm khi còn ở tuổi vị thành niên đang trở thành một thực trạng dễ thấy ở giới trẻ, tuy nhiên độ tuổi kết hôn lại ngày càng muộn hơn. Câu hỏi đặt ra cho các bậc cha mẹ có con trong độ tuổi 15 – 16 là làm thế nào để các em hiểu đúng về quan hệ tình dục và liệu có cách định hướng để tình yêu trở thành một động lực tích cực trong cuộc sống của con hay không?
Theo Nghiên cứu quốc gia về vị thành niên và thanh niên lần 1 công bố năm 2005, tuổi quan hệ tình dục lần đầu ở nam nữ thanh niên Việt Nam là hơn 19 tuổi. Đến Điều tra lần 2 công bố năm 2010 (sau 5 năm), độ tuổi quan hệ tình dục đầu tiên ở nam nữ thanh niên Việt Nam đã hạ xuống còn 18 tuổi.
Thăm khám lâm sàng thực tế và khảo sát trên các trẻ vị thành niên, thanh niên có thai ngoài ý muốn tại Bệnh viện Phụ sản Hùng Vương, Bệnh viện Từ Dũ và Trung tâm Sức khỏe sinh sản TP.HCM cho thấy, có những trường hợp quan hệ tình dục tự nguyện ở độ tuổi từ 10 - 12 tuổi.
Làm thế nào để giáo dục và định hướng cho trẻ? Phóng viên VTV đã có cuộc trò chuyện với ông Nguyễn Duy Nhiên, Phó Trưởng khoa Công tác xã hội, Đại học Sư phạm Hà Nội.
‘ Những hình ảnh tình yêu tuổi ô mai đã khiến các bậc cha mẹ thực sự lo lắng. (Ảnh VTC)
PV: Thực tế thấy rõ hiện nay là các đối tượng học sinh cuối cấp 2 đầu cấp 3 đã thể hiện tình yêu khá rõ ràng, thậm chí các em đã có những lần quan hệ tình dục đầu tiên ở tuổi này. Theo anh, liệu như thế có quá sớm đối với các bạn trẻ hiện nay hay không?
Ông Nguyễn Duy Nhiên: Nếu nói về độ tuổi thì thực sự lứa tuổi cuối cấp 2 - đầu cấp 3 là quá sớm. Tuổi từ 11 - 19 còn nằm trong độ tuổi vị thành niên, thường được gọi “già trẻ con non người lớn” là độ tuổi chưa hoàn thiện về phát triển thể chất.
Khi có những quan hệ tình dục không an toàn, không sử dụng các biện pháp phòng tránh thai hay những biện pháp phòng tránh lây bệnh qua đường tình dục để lại những hậu quả đáng tiếc, sẽ ảnh hưởng lớn tới thể chất cũng như tinh thần của các em.
PV: Cha mẹ nên có những thái độ như thế nào để nhìn nhận khi biết được con mình yêu sớm hay quan hệ tình dục sớm?
Ông Nguyễn Duy Nhiên: Cha mẹ cũng phải có những kiến thức về sức khỏe sinh sản, về giáo dục giới tính, tình bạn, tình yêu, tình dục. Hiện nay, chủ đề rất lớn mà các chuyên gia tâm lý đang theo đuổi là chủ đề “Làm bạn với con”, việc làm bạn với con là làm bạn trên mọi phương diện, càng những vấn đề nhạy cảm và có nguy cơ cao cha mẹ càng cần thiết làm bạn với con hơn.
Cha mẹ có thể định hướng và giúp con vượt qua nhiều hoàn cảnh khác nhau, nhiều vấn đề khác nhau bằng chính sự trải nghiệm của cha mẹ trước đây. Ở mỗi thế hệ sẽ có những chênh lệch về độ tuổi, tuy nhiên cha mẹ cũng có thể chia sẻ với con về việc cha mẹ đã đối diện, ứng xử với những trường hợp đó như thế nào để các con có những hiểu biết nhất định.
‘ Những rung động đầu đời không còn e ấp mà được các em thể hiện táo bạo. (Ảnh: Tiền phong)
PV: Hiện nay, có nhiều quan điểm rất hiện đại cho rằng cha mẹ có thể trang bị cho con những kiến thức về quan hệ tính dục và chấp nhận việc quan hệ tình dục của con cái miễn là an toàn. Vậy theo ông nó có quá hiện đại đối với văn hóa của Việt Nam hay không?
Ông Nguyễn Duy Nhiên: Văn hóa của Việt Nam và Văn hóa phương Tây có nhiều sự khá biệt. Tuy nhiên như tôi đã chia sẻ, đó là sự phát triển tất yếu, vậy khi chúng ta không cấm được, cấm rất khó thì chúng ta cần phải trang bị cho con những hiểu biết đúng đắn về quan hệ tình dục.
PV: Thực tế, cha mẹ vẫn muốn con có những hoạt động khác. Tình yêu có thể hỗ trợ con trong học tập hay có những tác động tích cực. Vậy cha mẹ nên định hướng cho con như thế nào để con có thể nhận thức được những điều đó?
Ông Nguyễn Duy Nhiên: Chính bản thân các con và cha mẹ phải chủ động lái tình yêu hướng đến mục tiêu về học tập hay hoạt động xã hội, những mong ước về cuộc sống… Có thể cùng nhau tham gia vào các hoạt động xã hội, sinh hoạt cộng đồng, làm từ thiện để các con có môi trường trải nghiệm và sống hòa đồng hơn.
PV: Xin cảm ơn ông về những chia sẻ này.