Khi lần đầu thám hiểm lăng mộ của vị pharaoh Tutankhamun vào năm 1922, nhà khảo cổ học người Anh Howard Carter đã sử dụng cụm từ “những điều tuyệt vời” trong báo cáo của mình để mô tả những thứ ông nhìn thấy trong lăng mộ. Ngôi mộ này chứa đầy những kho báu đặc biệt, bao gồm chiếc mặt nạ bằng vàng, ngai vàng, đôi dép bằng vàng quý giá của Tutankhamun. Tuy nhiên, không phải lăng mộ hoàng gia Ai Cập nào cũng chứa những món đồ sang trọng như vậy.
Dù là những di tích cổ đại đáng kinh ngạc, Đại kim tự tháp Giza và một số kim tự tháp cổ khác tại Ai Cập lại chứa những món đồ bồi táng khá khiêm nhường so với những lăng mộ xây dựng sau này. Wolfram Grajetzki, một nghiên cứu viên cao cấp tại Đại học London, Anh chia sẻ: “Những kim tự tháp lớn nhất lại chôn theo đồ bồi táng khá đơn giản. Hầu hết trong số này đã bị cướp bóc từ nhiều thế kỷ trước nhưng may mắn vẫn còn một số lăng mộ hoàng gia tương đối nguyên vẹn, có thể cho chúng ta khám phá kho báu mà chúng đang cất giữ”.
Ví dụ, công chúa Neferuptah (sống vào khoảng năm 1800 trước Công nguyên) được chôn cất trong một kim tự tháp ở Hawara, cách Cairo khoảng 100km về phía nam. Hầm chôn cất của cô được khai quật vào năm 1956, có chứa đồ gốm, một bộ quan tài, một số món đồ trang sức cá nhân mạ vàng và một bộ phù hiệu Hoàng gia xác định thân thế của cô với thần Osiris ở thế giới bên kia.
Lăng mộ của pharaoh Tutankhamun (Ảnh: Getty Images)
Dù cùng được bồi táng với các món đồ như vậy, xác ướp của vua Hor (sống vào khoảng năm 1750 trước Công nguyên) lại không được đặt trong kim tự tháp. Thi thể của vị vua này được bọc trong vải lanh và khuôn mặt được che bằng mặt nạ xác ướp.
Lăng mộ của nữ hoàng Hetepheres – mẹ của Khufu (pharaoh đã xây dựng Đại kim tự tháp) được xây dựng tỉ mỉ hơn một chút với một chiếc giường và hai chiếc ghế trang trí bằng vàng, đồ gốm, công cụ bằng đồng thu nhỏ.
Tại lăng mộ của vua Sekhemkhet (2611 TCN – 2605 TCN), các nhà khảo cổ học đã tìm thấy 21 chiếc vòng tay bằng vàng, một cây quyền trượng và nhiều món đồ trang sức bằng vàng khác. Dù ấn tượng là vậy, chỗ này chỉ là một phần nhỏ so với sự giàu sang của những món đồ bồi táng được tìm thấy trong lăng mộ Tutankhamun.
Dù không bằng được về độ xa hoa của đồ bồi táng, kim tự tháp cổ hơn lại chứa những văn tự mà các kim tự tháp sau này không có được. Những văn tự này vẫn được biết đến với tên gọi chung là văn tự kim tự tháp, có chức năng khiến linh hồn được chôn cất trong này được trở thành ash - linh hồn ở thế giới bên kia.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!