Hai xưởng xác ướp cổ đại, một cho người, một cho động vật có niên đại 2.300 năm đã được phát hiện tại Saqqara, Ai Cập bởi các nhà khảo cổ học. Các xưởng được xác định hoạt động từ cuối triều đại thứ 30 đến đầu thời kỳ Ptolemaic - khoảng thời gian Ai Cập mất độc lập, bị chinh phục bởi người Ba Tư và sau đó là quân đội Macedonian của Alexander Đại đế. Sau cái chết của Alexander vào năm 323 trước Công nguyên, một trong những vị tướng của ông đã tiếp quản Ai Cập và con cháu của ông đã cai trị đất nước này trong gần ba thế kỷ.
Đại diện của Bộ Du lịch và Cổ vật Ai Cập cho biết rằng xưởng ướp xác người được làm bằng gạch bùn cùng hai chiếc giường được sử dụng để ướp xác, bên trong vẫn còn sót lại các dụng cụ và nhựa thông dùng trong quá trình ướp. Trong khi đó, xưởng ướp xác động vật gồm nhiều bình gốm và dụng cụ ướp xác. Tại Ai Cập, các loài động vật như mèo, chó và chim liên quan đến các vị thần thường được hiến tế và ướp xác để chôn cất cũng như thực hiện nghi lễ.
Gần các xưởng, các nhà khảo cổ học cũng phát hiện ra hai ngôi mộ dường như đã được xây dựng trước các xưởng. Một ngôi mộ được xây dựng cho một người đàn ông theo chữ tượng hình, sống cách đây 4.400 năm và giữ nhiều chức danh, theo Bộ Du lịch và Cổ vật Ai Cập. Ngôi mộ thứ hai có niên đại khoảng 3.400 năm và được xây dựng cho một linh mục. Bên trong một hốc tường gần các xưởng, các nhà khảo cổ cũng tìm thấy một bức tranh tượng thạch cao 1 mét mô tả người.
Salima Ikram, giáo sư Ai Cập tại Đại học Mỹ, đánh giá rằng phát hiện này rất thú vị. "Nó giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các bước của quá trình ướp xác, các vật liệu và công cụ được sử dụng, đồng thời có thể so sánh giữa hai quá trình thực hiện với con người và với động vật", theo Ikram.
Ikram cho biết thêm, có rất ít xưởng ướp xác được tìm thấy ở Ai Cập. Các văn bản lịch sử và phát hiện khảo cổ cho thấy có thể có một số mức độ “sản xuất hàng loạt” tại các xưởng ướp xác động vật. Trong khi các xưởng ướp xác người có thể hoạt động với tốc độ chậm hơn.
Zahi Hawass, cựu bộ trưởng cổ vật, đồng ý rằng đây là một khám phá rất quan trọng. Ông nói thêm rằng vào năm 2016, một xưởng ướp xác người khác đã được tìm thấy tại Saqqara. Xưởng đó được phát hiện bởi một nhóm do nhà khảo cổ học Ramadan Badri Hussein dẫn đầu, có niên đại từ triều đại thứ 26 (khoảng năm 688 trước Công nguyên đến năm 525 trước Công nguyên). Xưởng ướp xác người mới được tìm thấy có kích thước lớn hơn xưởng được phát hiện vào năm 2016.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!