Khoản hỗ trợ sinh hoạt phí, học phí "khủng" hút sinh viên sư phạm?
Từ ngày 15/11/2020, sinh viên sư phạm được nhà nước hỗ trợ tiền đóng học phí bằng mức thu học phí của cơ sở đào tạo giáo viên nơi theo học. Sinh viên sư phạm được nhà nước hỗ trợ 3,63 triệu đồng/tháng để chi trả chi phí sinh hoạt trong thời gian học tập tại trường.
Thời gian hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt theo số tháng thực tế học tập tại trường theo quy định, nhưng không quá 10 tháng/năm học.
Kinh phí hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt cho sinh viên sư phạm được bố trí trong dự toán ngân sách nhà nước hàng năm chi cho giáo dục, đào tạo tại các địa phương, bộ, ngành theo các quy định hiện hành.
Việc miễn 100% học phí cho sinh viên sư phạm đã không còn quá hấp dẫn để thu hút người học. Tuy nhiên, nhiều sinh viên cho rằng mức tiền hỗ trợ "khủng" của Nghị định 116, bao gồm cả học phí và sinh hoạt phí, chắc chắn sẽ tác động tới người học. Thậm chí, những năm tới, nhiều khả năng thí sinh lại đổ dồn vào ngành sư phạm, nhưng chưa chắc đã vì đam mê mà để được miễn học phí và nhận tiền hỗ trợ hàng tháng. Bởi mức hỗ trợ này còn cao hơn lương giáo viên vừa tốt nghiệp đại học (khoảng 3,5 triệu đồng/tháng).
Để đảm bảo việc sử dụng hiệu quả ngân sách nhà nước, cấp đúng đối tượng và đúng mục tiêu hỗ trợ đào tạo sư phạm, Nghị định 116 cũng hướng dẫn chi tiết về các trường hợp sinh viên sư phạm không phải bồi hoàn kinh phí và sinh viên sư phạm phải bồi hoàn kinh phí.
Theo đó, 3 đối tượng phải bồi hoàn kinh phí hỗ trợ đóng học phí và chi phí sinh hoạt gồm: Sinh viên sư phạm đã hưởng chính sách không công tác trong ngành giáo dục sau 2 năm kể từ ngày có quyết định công nhận tốt nghiệp; Sinh viên sư phạm đã hưởng chính sách và công tác trong ngành giáo dục nhưng không đủ thời gian công tác (tối thiểu gấp 2 lần thời gian đào tạo tính từ ngày được tuyển dụng); Sinh viên sư phạm được hưởng chính sách đang trong thời gian đào tạo nhưng chuyển sang ngành đào tạo khác, tự thôi học, không hoàn thành chương trình đào tạo hoặc bị kỷ luật buộc thôi học.
Ra trường không có việc làm, sinh viên sư phạm lấy tiền đâu mà bồi hoàn?
Những năm qua, tình trạng sinh viên sư phạm ra trường không có việc làm đã được phản ánh khá nhiều. Địa phương nào cũng có sinh viên sư phạm thất nghiệp nhiều bởi có những tỉnh hàng chục năm không có chủ trương tuyển dụng giáo viên.
Nhiều thí sinh chọn ngành sư phạm để theo học vì được hỗ trợ nhưng vẫn lo ngại "đầu ra".
Chính vì thế, sinh viên sư phạm ra trường phải dạy hợp đồng theo tiết, theo tháng và không có quyền lợi như giáo viên được biên chế hoặc ký hợp đồng không xác định thời hạn. Đồng lương thấp, ngày hè, ngày Tết không có lương dẫn đến tình trạng ngày càng ít học sinh giỏi xét tuyển vào các trường sư phạm.
Bên cạnh đó, Bộ GD&ĐT cũng đã thừa nhận thực trạng thời gian qua số sinh viên sư phạm ra trường không thể xin được việc, phải làm trái nghề vẫn là bài toán khó. Đây cũng chính là băn khoăn lớn nhất của các sinh viên sư phạm.
Tuy nhiên, theo Nghị định mới: "UBND cấp tỉnh quyết định giao nhiệm vụ, đặt hàng đào tạo giáo viên với cơ sở đào tạo giáo viên theo quy định chung tại Nghị định số 32/2019/NĐ-CP ngày 10/4/2019 của Chính phủ quy định giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên và các quy định cụ thể tại Nghị định này.
Hợp đồng đặt hàng, giao nhiệm vụ đào tạo giáo viên giữa địa phương với các cơ sở đào tạo giáo viên phải căn cứ trên cơ sở nhu cầu và kế hoạch đào tạo giáo viên theo từng năm của địa phương".
Tại điều 4 thì cũng đã nêu cụ thể: "Căn cứ vào nhu cầu sử dụng giáo viên tại địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể cơ chế tuyển dụng học sinh, sinh viên sư phạm tốt nghiệp theo quy định của pháp luật để tuyển dụng công chức, viên chức và người lao động làm việc trong ngành giáo dục phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương".
Như vậy, nếu các địa phương có sự phối hợp tốt với trường sư phạm về nhu cầu thực tế của địa phương để đặt hàng thì sẽ tạo ra những thuận lợi cho cả người học và sự chủ động trong tuyển dụng của địa phương. Ngân sách nhà nước sẽ không bị lãng phí, sinh viên ra trường không phải sống trong cảnh thất nghiệp và rơi vào cảnh phải bồi hoàn học phí và chi phí hỗ trợ. Và trên thực tế, khi không có việc làm thì người học lấy tiền đâu mà bồi hoàn?
Bà Nguyễn Thị Kim Phụng - nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) cho hay: "Riêng ngành sư phạm, từ năm 2018 đến các năm tiếp theo, việc giao chỉ tiêu còn dựa trên nhu cầu sử dụng giáo viên của các địa phương. Như vậy, trong tương lai, tỉ lệ sinh viên ngành sư phạm có việc làm sau khi ra trường sẽ cao hơn tỉ lệ được các trường đang thống kê hiện nay (81%)".
Nhiều nhiều ý kiến ủng hộ Nghị định 116 và những điều khoản cam kết của sinh viên sư phạm khi được miễn học phí và hỗ trợ chi phí sinh hoạt. Rõ ràng, cam kết phải được thực hiện từ hai phía.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!