Điện tử và máy móc là những ngành hàng chịu tác động trực tiếp bởi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung. Nếu không có giải pháp sớm, người ta ước tính Trung Quốc có thể mất tới 68 tỷ USD trị giá hàng xuất khẩu vào Mỹ. Gần một nửa trong đó là đồ điện tử và máy móc. Đây cũng là những ngành hàng mà một số nền kinh tế trong ASEAN có điều kiện để thế chỗ.
Theo ông Anthony Nelson, Giám đốc khu vực Đông Bắc Á và Thái Bình Dương, Công ty tư vấn Albright Stonebridge: "Nếu bạn nhìn vào Việt Nam, Thái Lan, Malaysia, những nước đã phát triển cơ sở sản xuất với hạ tầng nhỉnh hơn. Họ có điều kiện để tranh thủ các cơ hội trong chuỗi cung ứng ngành hàng điện tử, ô tô, thậm chí là cả nông nghiệp".
Theo ông Alex Feldman, Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp Mỹ - ASEAN: "Nhiều doanh nghiệp Mỹ đang tìm lựa chọn thay thế. Tất nhiên ASEAN có ưu thế. Đây là thị trường lớn thứ 3 thế giới, 1 trong 10 nền kinh tế lớn toàn cầu. ASEAN với tư cách là một khối, rất có trọng lượng".
Nhưng cơ hội luôn đi kèm với thách thức. Sự dịch chuyển của dòng vốn, hàng hóa hay cả chuỗi cung ứng sản xuất từ Trung Quốc sang các nước ASEAN sẽ không diễn ra trong một sớm một chiều. Nó không chỉ tùy thuộc vào diễn biến cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, mà còn cả những điều kiện chủ quan của các nước ASEAN. Thậm chí, khi sự dịch chuyển này diễn ra nhanh, chính ASEAN có nguy cơ trở thành mục tiêu tiếp theo của Mỹ, sau Trung Quốc.
Theo ông Alex Feldman, Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp Mỹ - ASEAN: "Tôi nghĩ các nền kinh tế trong khu vực cần tiếp tục cải thiện điều kiện kinh doanh cho các nhà đầu tư quốc tế như: cải thiện môi trường thuế, sở hữu trí tuệ, nền kinh tế số và hành lang pháp lý liên quan. Đó là một vài vấn đề cốt lõi để thu hút đầu tư trong ngắn hạn".
Các nền kinh tế ASEAN trước mắt phải đối diện với cả cả thời cơ và thách thức từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung. Nhưng về lâu dài, những hệ luỵ từ cuộc chiến giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể sẽ góp phần thúc đẩy nhanh và mạnh hơn nữa quá trình chuyển dịch các chuỗi cung ứng, từ đó góp phần bồi đắp khả năng tự cường của các nền kinh tế trong khu vực.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!