Bộ Xây dựng đánh giá, nhìn chung việc giao và cho thuê đất thông qua đấu giá đã hạn chế được tiêu cực, lợi dụng cơ chế xin - cho, góp phần bổ sung nguồn thu lớn cho ngân sách địa phương. Việc này đang ngày càng được mở rộng và tăng giá trị thu được qua từng năm. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, tiêu cực.
Cụ thể, trong quá trình tổ chức đấu giá, một số nơi có hiện tượng thông đồng làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người tham gia. Hiện tượng trả giá rất cao một số lô rồi bỏ cọc, tạo mặt bằng giá ảo để thao túng thị trường hay mua đi, bán lại nhiều lô đất nhằm thu lợi bất chính.
Đáng chú ý, chỉ trong hơn 1 tháng qua, loạt phiên đấu giá tại các huyện ven Hà Nội đã gây xôn xao thị trường. Trong đó, một số cuộc thu hút hàng nghìn hồ sơ tham dự, gấp hơn chục lần số lượng lô đất được bán ra. Tại huyện Hoài Đức, hàng trăm nhà đầu tư đã tham gia phiên đấu giá kéo dài xuyên đêm, đẩy giá hơn chục lô đất trúng với mức trên 100 triệu đồng một m2. Lô cao nhất trúng với giá hơn 133 triệu đồng một m2 - gấp 18 lần giá khởi điểm.
Theo Bộ Xây dựng, kết quả đấu giá đất vừa qua bị tác động bởi ba nguyên nhân gồm giá khởi điểm thấp thu hút nhiều người tham gia, số tiền đặt cọc để tham gia đấu giá thấp. Đồng thời, các cuộc đấu giá có nhiều hội nhóm đầu tư chuyên nghiệp tham gia rồi bán lại ngay để kiếm lời. Ngay bên ngoài khu vực đấu giá, đám đông môi giới trực chờ kết quả, sẵn sàng chào mua, bán với giá chênh 200 - 500 triệu đồng một lô đất.
Bộ Xây dựng nhận định, kết quả trúng đấu giá cao gấp nhiều lần giá khởi điểm sẽ ảnh hưởng đến mặt bằng giá đất, cung cầu nhà ở và thị trường bất động sản. Vì vậy, Bộ đề xuất, nghiên cứu hoàn thiện các quy định liên quan đến đấu giá đất đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế theo hướng, tăng tiền đặt cọc, xác định giá khởi điểm sát với thị trường, rút ngắn thời gian nộp tiền trúng đấu giá.
Đồng thời, đề nghị đánh thuế với trường hợp sở hữu nhiều nhà, đất để hạn chế hoạt động đầu cơ, mua đi bán lại nhiều lần trong thời gian ngắn để kiếm lời.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!