7.000 tỷ đồng từ vốn ngân sách sẽ dành cho đầu tư hạ tầng đường sắt trong giai đoạn từ 2016 - 2020. Đó là đề xuất của Bộ GTVT vừa trình Thủ tướng Chính phủ. Số tiền này sẽ được sử dụng cho việc nâng cấp kết cấu hạ tầng chạy tàu, nhằm mục tiêu nâng tốc độ và tải trọng đồng đều trên toàn tuyến đường sắt Bắc - Nam.
Tại đoạn đường sắt Bắc - Nam đi qua tỉnh Thanh Hóa, những thanh ray có hạn sử dụng 40 năm. Thế nhưng đến nay, chúng đã được sử dụng đến hơn 50 năm mà chưa một lần được tu sửa.
Ông Nguyễn Thanh Tâm, Phó Giám đốc Chi nhánh đường sắt Thanh Hóa cho biết: "Mỗi năm, được cấp được 180m ray, trong khi đoạn đường chúng tôi đang quản lý dài 120km. Như vậy, phải đến 80 năm nữa mới thay xong".
Trên tuyến đường sắt Bắc - Nam, hiện vẫn tồn tại hàng trăm kilomet chưa từng một lần được sửa chữa. Đây là nguyên nhân kéo tốc độ chạy tàu toàn tuyến xuống còn 60km/h, trong khi có những đoạn đã được đầu tư để chạy 90km/h.
Không chỉ vậy, trên toàn tuyến hiện vẫn còn tồn tại hơn 600 cây cầu yếu. Chính những cây cầu này này đã kéo tải trọng toàn tuyến xuống chỉ còn 3,6 tấn/m. Trong khi đáng lẽ ra phải chở được 4,2 tấn.
Thêm một nút thắt nữa, đó chính là việc thiếu đường tránh tàu tại các khu ga. Muốn nâng được năng lực vận tải, những khu ga phải có ít nhất 3 đường ray: Một đường dành cho chạy tàu, còn lại để dừng tàu và chuyển hàng. Chính việc thiếu đường ray khiến ga chỉ làm được nhiệm vụ duy nhất là để tránh tàu và cũng không thể hỗ trợ để giảm tải cho những ga xung quanh. Hiện cả nước đang tồn tại 17 khu ga ở trong tình trạng chỉ có 2 đường ray đón gửi.
Hàng loạt nút thắt đã tồn tại nhiều thập kỷ qua chưa được tháo gỡ. Đây là nguyên nhân khiến đường sắt vẫn chưa thể cải thiện năng lực chuyên chở, để tương xứng với vị thế là lĩnh vực vận tải xương sống của đất nước.
* Mời quý độc giả theo dõi Truyền hình trực tuyến các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam!