Hình thức cho vay ngang hàng đã bắt đầu phát triển ở Trung Quốc từ năm 2011 khi giới chức khuyến khích người dân sử dụng công nghệ để mở rộng dịch vụ tài chính.
Đây là một hình thức kết nối trực tiếp giữa người thừa tiền và người cần tiền mà không cần phải thông qua ngân hàng. Tuy nhiên, đến năm 2016, hoạt động này đã bị bóp méo một cách tiêu cực, làm nảy sinh ra nhiều trường hợp vi phạm ở Trung Quốc, trong đó nền tảng Ezubo là mô hình lừa đảo có quy mô lớn nhất. Tiền sẽ rót vào túi kẻ đứng đầu.
Ponzi được đặt tên theo Charles Ponzi - kẻ lừa đảo nổi tiếng nước Mỹ thập niên 20. Mô hình này cam kết trả lãi suất lên tới hàng chục phần trăm mỗi năm, dùng tiền của người sau trả cho người trước. Những vụ lừa đảo Ponzi nổi tiếng thế giới thường có quy mô hàng tỷ USD.
Tờ South China Morning Post đưa ra lý giải cho câu hỏi "Tại sao mô hình Ponzi vẫn mọc lên như nấm ở Trung Quốc bất chấp các hoạt động triệt phá của chính quyền?".
Nguyên nhân chủ yếu vẫn là do những người tham gia các chương trình Ponzi đều bị cám dỗ bởi những lời hứa hẹn lãi suất trên trời trong khi chính bản thân họ lại rất ngây thơ và có kiến thức tài chính rất lờ mờ để có thể nhìn thấy sự rủi ro đang chờ mình.
Theo ông Zhao Xijun, Phó khoa Tài chính, Đại học Nhân dân Trung Quốc, nhà đầu tư Trung Quốc rất quan tâm đến các khoản đầu tư tài chính và các quỹ quản lý tài sản nhưng họ thường tham gia kiểu thời vụ nên không có kinh nghiệm.
Điển hình như E-zubao mới thành lập cách đây hơn 2 năm và nổi lên từ thế giới ngân hàng ngầm của Trung Quốc. Vì không nằm dưới sự kiểm soát của hệ thống tài chính quốc gia, E-zubao thường đưa ra các sản phẩm đầu tư mập mờ có lãi suất cao hơn nhiều so với thị trường.
Những dịch vụ quản lý tài sản như vậy đang phát triển rất mạnh tại Trung Quốc bởi nhu cầu đầu tư tiền tiết kiệm của người dân ngày càng tăng. Mặt khác, trong bối cảnh TTCK nội địa hỗn loạn và thị trường bất động sản khủng hoảng, các nhà đầu tư cá nhân có rất ít lựa chọn để kiếm lợi nhuận.
Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!