Hiện nay, livestream bán hàng là hình thức bán hàng bằng cách phát video và tương tác trực tiếp đến người mua và là hình thức đang rất phổ biến. Nhưng lợi dụng việc khách hàng công khai thông tin cá nhân dưới phần bình luận trong các phiên livestream, nhiều người đã trở thành "miếng mồi" ngon cho những kẻ lừa đảo. Chúng đã giả danh phiên live trực tiếp bằng các tài khoản trông giống hệt, liên lạc yêu cầu khách hàng chuyển tiền trước nhưng lại chỉ giao hàng kém chất lượng hoặc thậm chí là không giao hàng.
Anh Văn thường xuyên mua hàng qua các buổi livestream trực tuyến do có nhiều mã giảm giá sâu. Một lần lướt Facebook, anh đã đặt mua quạt phun sương, để lại số điện thoại và địa chỉ theo yêu cầu của cửa hàng. Và ngay lập tức kẻ gian đã lấy được thông tin, giả mạo cửa hàng và gọi cho anh để chuyển hàng.
Anh chia sẻ: "Hôm đó, shipper bảo là họ rất bận thì thông cảm cho họ là mình sẽ không kiểm tra hàng. Tôi cũng tin tưởng, lúc về mở ra thấy mỗi hộp được đóng gói bên trong có mấy miếng xốp. Đơn đó mất 700.000 đồng".
Chúng đã giả danh phiên live trực tiếp bằng các tài khoản trông giống hệt, liên lạc yêu cầu khách hàng chuyển tiền trước
Các đối tượng thường nhắm tới những phiên live trực tuyến trên các nền tảng mạng xã hội. Ngay khi người mua để lại thông tin đặt hàng dưới phần bình luận, chúng sẽ dùng tài khoản giả mạo y hệt trang chính thức của người bán, nhắn tin trước cho nạn nhân và yêu cầu chuyển khoản. Rủi ro nhận được những mặt hàng giả, kém chất lượng, thậm chí còn không nhận được sản phẩm nào.
Không ít doanh nghiệp, người bán hàng cũng bị mất uy tín vì bị các đối tượng giả mạo để lừa đảo. Như doanh nghiệp của anh Thành, chỉ trong đợt mua sắm Black Friday vừa qua đã nhận được 10 ý kiến phản ánh của khách hàng bị lừa liên quan đến các mặt hàng đã đặt mua qua livestream.
Ông Nguyễn Xuân Thành - Giám đốc điều hành Công ty Cổ phần thương mại 4Tech chia sẻ: "Khách hàng nên mua thông qua các nền tảng mà họ đã gắn được giỏ hàng sản phẩm họ muốn mua để khi khách hàng mua thì sẽ mua đúng gian hàng mục tiêu".
Để tránh nguy cơ bị lừa đảo qua livestream bán hàng, người mua sau khi để lại bình luận đặt hàng, nếu nhận được tin nhắn từ các trang mang tên người bán cần tỉnh táo, xem xét kĩ các đặc điểm như: thời gian lập ngắn, lượng người theo dõi ít, hầu hết tương tác là các tài khoản ảo. Đặc biệt là thường thúc giục người mua chốt đơn và chuyển khoản sớm.
Ông Nguyễn Phú Lương - Phó Giám đốc Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia, Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông nêu nhận định: "Kiểm chứng thật kỹ xem có đúng fanpage chính thống hay không. Nếu không phải, người dùng có thể báo cáo trực tiếp cho các nền tảng mạng xã hội trên các cổng báo cáo của các nền tảng mạng xã hội để ghi nhận và hỗ trợ xử lý. Hoặc có thể gửi cảnh báo về Cục An toàn thông tin để Cục An toàn thông tin xử lý và cảnh báo đến toàn thể người dân".
Theo Nghị định 147 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng, bắt đầu từ ngày 25/12, nếu có hoạt động bán hàng trực tuyến sẽ phải xác thực tài khoản bằng số điện thoại di động hoặc mã số định danh cá nhân. Điều này giúp hạn chế các tài khoản hoặc trang ảo, giúp các nhà bán cạnh tranh lành mạnh hơn và người mua hàng cũng được đảm bảo quyền lợi của mình.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!