Trung Quốc có rất nhiều bước tiến vượt trội về thương mại điện tử trong 20 năm qua. Nói tới mua bán online, người ta hay nghĩ tới thành thị, nơi có hạ tầng giao thông tốt, hàng hóa dồi dào. Nhưng có một điều đáng chú ý là có tới gần một nửa dân số Trung Quốc là sống ở các vùng quê. Theo thống kê năm 2018, gần 41% dân số Trung Quốc là người dân nông thôn.
Sau những thôn làng bình dị của Trung Quốc, sức mạnh của những nền tảng thương mại điện tử đang ngày càng bùng nổ, len lỏi vào từng ngôi nhà đất đơn sơ, thậm chí các bô lão trong làng cũng tham gia dây chuyền sản xuất và vận hành thương mại điện tử.
Theo số liệu của ngân hàng thế giới, chỉ trong 3 năm từ 2013-2016, các huyện nghèo của Trung Quốc khi tham gia thương mại điện tử đã tăng gấp 3 lần doanh thu từ bán hàng online, từ 1,5 tỷ USD lên 4,5 tỷ USD. Công ăn việc làm cũng nhờ đó tăng theo.
Nếu bán hàng bình thường cần nhất là cái duyên buôn bán thì bán trên mạng lại cần kiến thức về Internet, về thương mại điện tử. Nhiều người nông dân Trung Quốc đã phải thích nghi rất nhanh để vừa cầm cày cầm cuốc, lại vừa nhanh tay lướt bàn phím con chuột, để bắt kịp thương mại điện tử. Ở Trung Quốc, để thực hiện điều này, người ta đã lập ra các lớp học đào tạo người nông dân về thương mại điện tử. Các khoa học như thế này đang tạo ra cơ hội đổi đời cho hàng triệu người dân nông thôn của quốc gia tỷ dân.
Suốt 10 năm qua, chiến dịch thương mại điện tử hóa nông thôn đã dẫn tới sự ra đời của những "làng Taobao" trên toàn Trung Quốc. Cho tới thời điểm này, theo tờ Tân Hoa xã, số lượng làng được coi là "làng Taobao" đã vượt con số 4.000 làng. Trong đó, các khu vực trọng điểm chiếm tới hơn một nửa. Riêng tỉnh Chiết Giang có tới hơn 1.500 làng gọi là "làng Taobao", doanh thu hơn 10 triệu Nhân dân tệ, tương đương hơn 30 tỷ đồng/năm tới từ hoạt động giao dịch trên thương mại điện tử.
Đã từ nhiều năm nay, Chính phủ Trung Quốc đóng vai trò rất quan trọng trong việc phổ biến thương mại điện tử, đặc biệt là tại những vùng sâu vùng xa. Không chỉ đơn thuần là đặt mục tiêu bắt kịp cách mạng công nghệ, Bắc Kinh thật sự coi thương mại điện tử hóa nông thôn là một trong những cách để xóa đói giảm nghèo, giữ chân thanh niên trai tráng ở lại làng thay vì ồ ạt di cư tới thành phố. Tất nhiên, bên cạnh chính phủ,các tập đoàn công nghệ lớn cũng đóng góp một phần không nhỏ trong chiến dịch này.
Để thúc đẩy hơn nữa thương mại điện tử có thể len lỏi tới mọi khu vực nông thôn, kể cả những nơi khó khăn nhất, từ tháng 10/2014, ông lớn thương mại điện tử Alibaba đã kết hợp với Chính phủ Trung Quốc xây dựng sáng kiến Taobao nông thôn - Rural Taobao.
Theo đó, Alibaba đầu tư 10 tỷ Nhân dân tệ với mục tiêu thành lập các trung tâm dịch vụ Taobao tại 100.000 ngôi làng trên toàn quốc, tập trung ở các vùng sâu vùng xa. Những trung tâm này trang bị máy tính và nhân viên để giúp nông dân mở cửa hàng trên trang thương mại điện tử Taobao và thực hiện các đơn hàng online. Thậm chí, bà con nông dân một số khu vực còn được hỗ trợ tiền mua điện thoại thông minh có kết nối Internet để bán nông sản do chính mình làm ra trên các trang thương mại điện tử cho người dân thành phố.
Không chịu kém cạnh, đối thủ JD cũng mở các trung tâm tương tự tại 1.700 thị trấn hoặc khu vực nhằm thúc đẩy thương mại điện tử ở vùng quê. Đến năm 2016, Trung Quốc chính thức coi "Thương mại điện tử hóa nông thôn" là một chiến lược quốc gia, hướng tới mục tiêu hoàn toàn xóa nghèo vào năm 2020.
Hàng tỷ Nhân dân tệ đã được chi ra để xây dựng đường, mạng lưới logistic, hạ tầng băng thông rộng tại các khu vực nông thôn. Bên cạnh đó, hàng loạt chính sách cho vay lãi suất thấp, ưu đãi thuế cũng được áp dụng.
Kết quả là thương mại điện tử hóa nông thôn thực sự đã thay đổi diện mạo nền kinh tế lớn thứ hai thế giới khi thu nhập bình quân của mỗi người dân nông thôn trong năm 2018 đạt gần 2.100 USD, tăng 40% sau 4 năm triển khai sáng kiến Rural Taobao.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!