Trong báo cáo thu ngân sách Nhà nước 7 tháng từ đầu năm, Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính cho biết tổng thu ngân sách đã đạt 1,0935 triệu tỷ đồng, tăng 18,1% so với cùng kỳ năm trước và hoàn thành 77,5% dự toán năm.
Dù mới hơn nửa năm, nhưng cơ quan thuế đã ghi nhận 3 khoản thu gần cán đích cả năm (đạt trên 90%), gồm thu từ nhà, đất (95,1%); thu cấp quyền khai thác khoáng sản (93,4%) và thu thuế thu nhập cá nhân (90,1%).
Cơ quan thuế dự toán khoản thuế thu nhập cá nhân năm nay là 118.075 tỷ đồng, tăng 4,1% so với năm 2021. Tuy nhiên, chỉ sau 7 tháng, tổng số tiền thu từ thuế thu nhập cá nhân đã đạt trên 106.385 tỷ đồng, hoàn thành 90,1% dự toán năm. Số thu thuế này chiếm khoảng 9,8% tổng thu ngân sách do ngành thuế quản lý và tương đương 15,7% tổng thu nội địa.
Số tiền thuế thu nhập cá nhân đã nộp kể trên cũng tương đương với việc cứ mỗi ngày trôi qua, ngành thuế lại thu được 506 tỷ đồng thuế thu nhập của các cá nhân, người lao động.
Việc khoản thu từ thuế thu nhập cá nhân gần hoàn thành dự toán sau 7 tháng, có thể một phần do kế hoạch thu năm nay khá thận trọng. Bộ Tài chính dự toán khoản thuế này chỉ tăng 4% so với năm 2021, trong khi số thu này năm ngoái đã giảm so với 2020.
Tốc độ tăng thuế thu nhập cá nhân có xu hướng chậm lại sau dịch, khoảng 2 - 5% mỗi năm (tăng trưởng âm 2021) so với mức tăng hai chữ số trước dịch COVID-19.
Dù các khoản thu từ thuế thu nhập cá nhân 7 tháng đầu năm nay không được công bố chi tiết, nhưng thông thường, thu nhập từ làm công ăn lương đóng góp tỷ trọng chính đối với nguồn thu này, bên cạnh thu từ cá nhân kinh doanh, chuyển nhượng chứng khoán, bất động sản.
Lãnh đạo ngành thuế từng nhận định nguồn thu thuế năm nay sẽ tốt hơn nhờ kinh tế mở cửa và không còn giãn cách kéo dài. Bên cạnh đó, tiến độ thu thuế thu nhập cá nhân thường dồn vào các tháng đầu năm do tính chất mùa vụ. Thời hạn nộp quyết toán thuế thu nhập cá nhân là cuối tháng 3 nên các tổ chức nộp khoản thuế này nhiều trong 3 tháng đầu năm trước khi nộp quyết toán, tránh phát sinh tiền thuế chậm nộp.
Ngoài khoản thu từ thuế thu nhập cá nhân, khoản thu thuế từ nhà, đất cũng đạt tỷ lệ thu cao so với dự toán cả năm. Theo đó, khoản thu này sau 7 tháng qua đã đạt 95,1% dự toán (162.610 tỷ), tương đương 154.642 tỷ đồng. Trong đó, nguồn thu lớn nhất đến từ tiền sử dụng đất và tiền cho thuê đất, thuê mặt nước.
Với khoản thu cấp quyền khai thác khoáng sản, đạt tỷ lệ 93,4% dự toán cả năm, tương đương cơ quan thuế đã thu về trên 4.315 tỷ đồng sau 7 tháng.
Cũng theo Tổng cục Thuế, đến hết tháng 7, có 10/12 khoản thu nội địa đảm bảo tiến độ dự toán (đạt trên 58%). Ngược lại, còn 2 khoản thu chưa đảm bảo tiến độ là thuế bảo vệ môi trường (54%) và thu hồi vốn, thu cổ tức, lợi nhuận, lợi nhuận sau thuế, chênh lệch thu, chi của Ngân hàng Nhà nước (54,4%).
Lãnh đạo ngành thuế lý giải thu nội địa 7 tháng đầu năm tăng tốt nhờ đóng góp từ nhóm ngành ngân hàng, chứng khoán, bất động sản và dầu khí. Tổng thu từ 4 ngành này tăng hơn 31% so với cùng kỳ năm 2021. Còn tính chung cả năm 2021, tổng thu từ nhóm ngành này đạt khoảng 140.000 tỷ đồng, chiếm 14% tổng thu thuế phí nội địa.
Tuy nhiên, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế đánh giá mức thu từ cả 4 lĩnh vực này là không bền vững. Như trong quý đầu năm nay, thu đạt khoảng 48.300 tỷ đồng, tăng 18% so cùng kỳ, nhưng thu trong quý 2 sụt giảm rõ rệt khi chỉ đạt khoảng 40.000 tỷ đồng, giảm gần 20% so với quý trước.
Lãnh đạo ngành thuế dự báo thu những tháng cuối năm sẽ gặp nhiều khó khăn do tác động của việc Chính phủ ưu tiên kiểm soát lạm phát, tăng cường quản lý việc phát hành trái phiếu đối với các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, kiểm soát chặt chẽ thị trường bất động sản và chứng khoán.
Bên cạnh thu nội địa, 2 khoản thu lớn khác đóng góp vào ngân sách nhà nước là xuất nhập khẩu và dầu thô, đều ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng.
Theo Bộ Tài chính, 7 tháng đầu năm, thu cân đối từ xuất nhập khẩu ước đạt gần 179.8000 tỷ đồng, bằng 90% dự toán cả năm và tăng gần 24% so với cùng kỳ 2021. Còn thu từ dầu thô ước đạt 43.000 tỷ đồng, gấp rưỡi kế hoạch dự kiến cả năm và gần gấp đôi cùng kỳ năm trước.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!