Khởi nghiệp từ hoạt động nghiên cứu trong trường đại học
Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được coi là một trong những động lực then chốt thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội. Lan tỏa tinh thần khởi nghiệp, diện mạo các trường đại học cũng đang dần thay đổi, bắt đầu từ sự chuyển mình trong tư duy nhận thức của đội ngũ giảng viên, sinh viên.
Bắt nguồn từ kinh nghiệm dân gian, thầy và trò Đại học Y - Dược đã sử dụng cây dược liệu Pác lừ để sản xuất kem bôi nhiệt miệng. Dự án giành Giải nhất cuộc thi "Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Thái Nguyên". Đề tài nghiên cứu được đánh giá cao khi tìm ra bài thuốc chữa nhiệt miệng lành tính cho người già, trẻ nhỏ
"Hiện tại trên thị trường, dòng sản phẩm này chưa được phát triển nên nó rất độc đáo. Vì vậy, bọn em muốn phát triển sản phẩm vừa lành tính, vừa độc đáo cho nhiều người dân biết đến", em Trần Thị Thu Uyên, Trường Đại học Y dược, Đại học Thái Nguyên, cho biết.
Trường đại học đang giữ vai trò quan trọng trong hệ sinh thái sáng tạo khởi nghiệp.
Còn tại trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên, công nghệ sản xuất nấm đông trùng hạ thảo hay một số dược liệu quý hiếm cũng được sinh viên và giảng viên chuẩn hóa quy trình, chuyển giao cho doanh nghiệp phát triển thành sản phẩm thương mại.
"Sản phẩm nấm đông trùng hạ thảo này là sản phẩm chuyển giao khoa học công nghệ của Viện nghiên cứu và phát triển lâm nghiệp, trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên, sau đó công ty sẽ tiếp nhận và sản xuất, bán ra thị trường", bà Vũ Kỳ Liên, Công ty Phát triển Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam, chia sẻ.
Kết nối ý tưởng của sinh viên, tri thức của giảng viên, Đại học Thái Nguyên đã xây dựng 3 trung tâm sáng tạo khởi nghiệp. Khởi nghiệp từ giảng đường nhưng một mục tiêu cao hơn là hoạt động này vẫn là quay lại phục vụ công tác đào tạo.
"Mỗi bài giảng của thầy cô giáo là cơ hội để khởi nghiệp trong môi trường thực tập của sinh viên, nảy nở ra những ý tưởng sáng tạo và thầy trò cùng nhau nuôi dưỡng ý tưởng sáng tạo đó, gắn với thực tiễn hoạt động của các em", GS.TS. Phạm Hồng Quang, Giám đốc Đại học Thái Nguyên, nhận định.
Có thể nói, trường đại học vì thế đang giữ vai trò quan trọng trong hệ sinh thái sáng tạo khởi nghiệp khi góp phần hình thành nên đội ngũ nhân sự chất lượng cao cho xã hội.
Kết nối ý tưởng khởi nghiệp trong trường đại học
Không chỉ trên giảng đường, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đang được Chính phủ, các địa phương thúc đẩy phát triển trong những năm vừa qua. Đề án "Hỗ trợ Học sinh Sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025" cũng đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai thực hiện với nhiều giải pháp tích cực. Đến nay, nhiều đơn vị đã có môi trường hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp, đặc biệt coi trọng hơn việc kết nối các ý tưởng khởi nghiệp với doanh nghiệp.
"Đây là sản phẩm dành cho người mắc bệnh dạ dày, bệnh về đường tiêu hóa. Sản phẩm đi lên từ các phong trào, cuộc thi khởi nghiệp", Thạc sĩ Lưu Hồng Sơn, trường Đại học Nông Lâm, Đại học Thái Nguyên, cho biết.
Xuất phát từ đề tài nghiên cứu, thầy Sơn cùng đồng nghiệp và các bạn sinh viên đã hoàn thành khá nhiều sản phẩm, giải pháp công nghệ, được phát triển trong thực tế.
Chọn đề tài xuất phát từ thực tế tại địa phương, có tính ứng dụng thực tế cao, các dự án của thầy và trò nhiều trường đại học tại Thái Nguyên dễ dàng kết nối với doanh nghiệp. Tại Viện Nghiên cứu và phát triển Lâm nghiệp, trường Đại học Nông Lâm, trung bình mỗi năm thu về trên 30 tỷ đồng từ dịch vụ chuyển giao khoa học công nghệ.
Khơi dậy tiềm năng sáng tạo thông qua đào tạo đang là yêu cầu cấp thiết đối với giáo dục đại học.
Ý tưởng tốt kết hợp với nguồn lực hỗ trợ từ phía doanh nghiệp sẽ là đòn bẩy giúp chất lượng công tác nghiên cứu khoa học tại trường đại học phát triển, là cơ hội thực hiện khát vọng đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp của sinh viên.
Không thể phủ nhận rằng nhờ có nhiều chính sách hỗ trợ cho nghiên cứu khoa học, các nhóm nghiên cứu, công bố quốc tế của Việt Nam tăng mạnh. Năm 2019, tổng số bài báo khoa học của Việt Nam công bố trên các ấn phẩm quốc tế có uy tín là 12.475 bài, đứng thứ 49 thế giới, so với năm 2015 tăng 2,7 lần và tăng 9 bậc. Chỉ số trích dẫn kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Việt Nam ngày càng tăng.
Nguồn nhân lực chất lượng cao từ hoạt động nghiên cứu
Phát triển nguồn nhân lực có trình độ, chất lượng cao được xác định là 1 trong 3 đột phá chiến lược quan trọng hàng đầu của đất nước. Khơi dậy tiềm năng sáng tạo thông qua đào tạo đang là yêu cầu cấp thiết đối với giáo dục đại học.
Thành lập nhóm nghiên cứu mạnh với sự tham gia chủ yếu của sinh viên, học viên cao học là chủ trương của trường Đại học Bách khoa Hà Nội trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
"Đào sâu nghiên cứu về một mảng vấn đề gì đó, những vấn đề nghiên cứu cũng tiệm cận được với thế giới, do đó các bạn học hỏi được nhiều kỹ năng, cách viết, cách phân tích dữ liệu", TS. Chử Mạnh Hưng, Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, nhận định.
Qua nghiên cứu, học viên sẽ có đủ năng lực tiếp nhận, chuyển giao và đề xuất những giải pháp khoa học. Nhờ đó, các em có khả năng thích ứng với thị trường lao động thời đại mới, tư duy đột phá trong công việc.
"Các doanh nghiệp Việt Nam muốn đứng vững trên thị trường không phải là cần nguồn nhân lực giá rẻ, mà cần một đội ngũ nhất định, có thể ít nhưng mà tinh, và có khả năng nghiên cứu giúp các doanh nghiệp đó cải tiến công nghệ", PGS. TS. Huỳnh Quyết Thắng, Hiệu trưởng trường Đại học Bách khoa Hà Nội, nhấn mạnh.
Tín hiệu vui từ các trường đại học hôm nay cho chúng ta hy vọng vào nguồn nhân lực tương lai. Đó là thế hệ đủ sức tham gia phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!