Vào cuối tuần qua, tổ chức MSCI đã công bố kết quả phân loại thị trường định kỳ dành cho 84 thị trường chứng khoán trên thế giới, trong đó Việt Nam một lần nữa lỡ hẹn với danh sách xem xét để được nâng hạng từ thị trường cận biên (frontier market) sang thị trường mới nổi (emerging market).
Đáng nói, các điểm trừ giống với báo cáo của MSCI trong năm 2021, tức là trong 1 năm qua, Việt Nam không có sự cải thiện gì về khả năng nâng hạng trong mắt của tổ chức quốc tế này.
Có 9 lý do để MSCI vẫn đang nói không với việc nâng hạng của thị trường Việt Nam bao gồm: "giới hạn sở hữu nước ngoài", "room ngoại còn lại", "quyền bình đẳng của nhà đầu tư nước ngoài", "mức độ tự do trên thị trường ngoại hối", "đăng ký đầu tư và mở tài khoản", "các quy định về thị trường", "luồng thông tin", "thanh toán bù trừ" và "khả năng chuyển nhượng".
Có 9 lý do để MSCI vẫn đang nói không với việc nâng hạng của thị trường Việt Nam. (Ảnh minh họa - Ảnh: Báo Đầu tư)
Dù các gạch đầu dòng là khá nhiều, tuy nhiên MSCI cũng có sự nhấn mạnh vào một số tiêu chí về giới hạn sở hữu nước ngoài và cho biết nút thắt này đang tác động tới hơn 10% cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
"Vẫn là vấn đề giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài tại nhiều nhóm ngành trọng điểm. Nếu Việt Nam không tạo điều kiện hơn cho người nước ngoài mua cổ phần thì họ bắt buộc phải chọn các thị trường khác", ông Kevin Snowball, Nguyên Giám đốc điều hành Quỹ PXP Vietnam Asset Management, đánh giá.
Một số thành viên thị trường chia sẻ, các tổ chức quốc tế khi đánh giá nâng hạng bao giờ cũng làm cả về mặt định lượng cũng như định tính, ngoài việc xét các tiêu chí trên giấy tờ đã đáp ứng chưa, họ bao giờ cũng sẽ có khảo sát trực tiếp từ cộng động đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Những vấn đề như minh bạch trong công bố thông tin, thao túng, giao dịch nội gián, hạ tầng công nghệ cũng làm khá nhiều nhà đầu tư ngoại phiền lòng.
"Với những động thái thanh lọc thị trường thời gian qua thì MSCI không đề cập đến trong báo cáo. Có thể trong kỳ đánh giá tiếp theo của FTSE Rusell, họ sẽ đánh giá cụ thể hơn. Tôi nghĩ rằng vướng mắc ta cần xử lý từ nay tới cuối năm vẫn liên quan nhiều đến áp dụng thanh toán đối tác bù trừ trung tâm, khi áp dụng CCP thì mới có thể xử lý vấn đề thanh toán. Đây là một trong những vấn đề FTSE Russell nhiều năm nay đánh giá Việt Nam vẫn chưa đạt và đó là yếu tố gần như cuối cùng để Việt Nam có thể được nâng hạng", ông Phạm Lưu Hưng, Kinh tế trưởng, CTCP Chứng khoán SSI, nhận định.
Quy mô vốn mà các quỹ có thể phân bổ cho các thị trường cận biên chỉ khoảng 95 tỷ USD. Còn quy mô vốn dành cho các thị trường mới nổi đang vào khoảng 6.800 tỷ USD. Chỉ tính vài % trong con số này, nếu được nâng hạng lên thị trường mới nổi, Việt Nam cũng có thể đón nhận tới hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ USD đổ vào thị trường.
Tuy nhiên nhiều chuyên gia vẫn đánh giá đây là một giấc mơ xa vời, khi thực tế nâng hạng còn khá nhiều tồn đọng chưa được giải quyết.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!