Chỉ khi các chủ dự án, chủ doanh nghiệp Nhà nước lên tiếng kêu cứu Chính phủ để xin các ưu đãi thì dư luận mới biết thêm về những dự án nghìn tỷ đang được đầu tư sử dụng đồng vốn Nhà nước như thế nào.
Sau 5 năm khởi công, đến năm 2012, dự án mở rộng Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2 đã buộc phải dừng lại do thiếu vốn. Nhưng biến động về giá nguyên vật liệu, giá đất đai đã khiến tổng mức đầu tư dự án bị độn lên gấp hơn 2 lần tới 8.000 tỷ đồng. Tính đến nay, dự án đã bị bỏ hoang gần 4 năm.
Vốn đầu tư dự án mở rộng Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2 qua thời gian
Tuần qua, báo chí không chỉ dành nhiều giấy mực cho dự án này vì tổng số tiền quá lớn mà nó còn là điển hình của sự đầu tư không hiệu quả của các doanh nghiệp Nhà nước.
Trong chương trình Sự kiện bình luận ngày 14/5, Tiến sĩ Vũ Đình Ánh – chuyên gia kinh tế đến từ Học viện Tài chính – bày tỏ sự xót xa khi chứng kiến những dự án nghìn tỷ bị đắp chiếu như hiện nay nhưng ông không cũng cảm thấy bất ngờ về điều này.
“Thú thực tôi không kinh ngạc bởi tôi cũng biết một số dự án quy mô từ nhỏ đến lớn cũng xảy ra tình trạng lãng phí như vậy. Đây không phải là trường hợp đầu tiên và cũng sẽ không phải là trường hợp cuối cùng nếu chúng ta không kiên quyết với vấn đề này” - Tiến sĩ Vũ Đình Ánh nhấn mạnh.
Trong các cam kết quốc tế ở FTA hay TPP, một nội dung rất quan trọng là giảm bớt và xóa bỏ những ưu đãi bất bình đẳng giữa doanh nghiệp Nhà nước và ngoài Nhà nước.
Theo Tiến sĩ Vũ Đình Ánh, vấn đề này không chỉ liên quan đến cam kết quốc tế mà còn liên quan tới chính bản thân các doanh nghiệp Nhà nước: “Dường như những ưu đãi hỗ trợ quá mức đã làm hỏng một số doanh nghiệp Nhà nước. Vụ việc của TISCO và Gang thép Thái Nguyên là minh chứng cho điều đó”.
Bên cạnh đó, chuyên gia kinh tế của Học viện Tài chính cũng đánh giá vấn đề lãng phí xuất phát từ chủ trương đầu tư: “Đây không chỉ là thất thoát về kinh tế, tài chính mà còn cả vấn đề sử dụng nguồn lực, lãng phí cơ hội. Do đó để chống lãng phí trong đầu tư công, việc đầu tiên chúng ta phải làm là việc quyết định chủ trương đầu tư với mỗi dự án. Thứ hai là trong vấn đề triển khai dự án và cuối cùng là trong việc sử dụng khai thác”.
“Lãng phí trong đầu tư công là câu chuyện rất lớn và thiệt hại không kém gì, thậm chí là hơn cả tham nhũng, thất thoát trong đầu tư công” - Tiến sĩ Vũ Đình Ánh khẳng định.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam TV Online.