Những điều đáng lưu ý về bệnh xơ gan

Mỗi khi gan của bạn bị tổn thương, dù là do viêm gan siêu vi hay do rượu bia… gan có cơ chế tự phục hồi. Trong quá trình tự phục hồi, mô sẹo có thể xảy ra, nghĩa là xơ gan hình thành. Khi xơ gan tiến triển nặng hơn, mô sẹo thành lập nhiều hơn, làm gan hoạt động khó khăn hơn, khi đó gọi là xơ gan mất bù. Xơ gan mất bù đe dọa tính mạng người bệnh

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Lý, Bệnh viện Đại học Y Dược cơ sở 2, khi gan đã bị xơ, tổn thương thường khó hồi phục. Nhưng nếu xơ gan được chẩn đoán sớm và nguyên nhân được điều trị đúng, gan sẽ không bị tổn thương nhiều hơn, và cũng có một số trường hợp gan được hồi phục

Triệu chứng

Xơ gan thường không có biểu hiện gì trừ khi bệnh đã tiến triển nặng. Các triệu chứng có thể gặp là:

- Mệt.

- Dễ chảy máu hoặc bầm máu dưới da.

- Ăn kém.

- Buồn nôn hoặc nôn ói.

- Phù chân, phù mắt cá chân.

- Sụt cân.

- Ngứa ngoài da.

- Vàng da, vàng mắt.

- Bụng to.

- Đỏ lòng bàn tay.

- Ở phụ nữ, có thể gây mất kinh (không liên quan đến mãn kinh).

- Ở nam giới, mất hứng thú tình dục, có thể có vú to.

- Lú lẫn, buồn ngủ, nói líu nhíu hoặc nói lắp (các dấu hiệu của bệnh não gan).

Nguyên nhân gây bệnh

Có rất nhiều nguyên nhân làm gan bị tổn thương & gây xơ gan. Các nguyên nhân thường gặp là:

- Viêm gan B.

- Viêm gan C.

- Nghiện rượu.

- Gan nhiễm mỡ không do rượu.

- Đồng tích tụ trong gan (bệnh Wilson).

- Viêm gan tự miễn.

- Do thuốc, đặc biệt là thuốc kháng lao, methotrexate.

Các yếu tố khiến bệnh tiến triển nặng

- Uống quá nhiều rượu bia.

- Tăng cân.

- Bệnh viêm gan siêu vi.

Biến chứng

- Tăng áp lực tĩnh mạch tại gan (tăng áp tĩnh mạch cửa). Xơ gan gây chậm dòng máu luân chuyển trong gan, từ đó gây tăng áp lực tĩnh mạch tại gan. Những tĩnh mạch này có nhiệm vụ đem máu từ ruột hoặc lách về gan.

- Phù chân và báng bụng: gia tăng áp lực tĩnh mạch cửa có thể gây tụ dịch ở chân và ở bụng. Phù chân và báng bụng cũng còn do gan không còn khả năng tạo đủ protein trong máu, cụ thể là albumin.

- Lách to: tăng áp tĩnh mạch cửa cũng gây sưng phù lách, làm lách gia tăng bắt giữ bạch cầu và tiểu cầu. Giảm bạch cầu và tiểu cầu trong máu có thể là dấu hiệu đầu tiên của xơ gan.

- Xuất huyết: tăng áp tĩnh mạch cửa có thể gây tụ máu và tăng áp ở những tĩnh mạch nhỏ hơn. Những tĩnh mạch bị tăng áp này có thể bị vỡ, gây chảy máu nghiêm trọng. Tăng áp tĩnh mạch cửa có thể gây dãn tĩnh mạch thực quản hoặc dạ dày, từ đó gây xuất huyết ồ ạt, đe dọa tính mạng người bệnh. Chảy máu sẽ kéo dài và nặng nếu gan không thể tạo đủ yếu tố đông máu.

- Nhiễm trùng: khi đã bị xơ gan, cơ thể rất dễ bị nhiễm trùng. Nước trong bụng có thể bị nhiễm trùng, gây viêm phúc mạc do vi trùng, là một bệnh lý nhiễm trùng nguy hiểm.

- Suy dinh dưỡng: xơ gan làm quá trình chuyển hóa chất bị chậm lại, từ đó gây sụt cân và mệt.

- Tích tụ độc chất trong não (bệnh não gan). Khi lá gan đã bị tổn thương, gan không thể làm sạch các chất độc từ máu như lá gan bình thường. Những độc chất này tích tụ lại trong não gây lú lẫn và khó tập trung. Theo thời gian, bệnh não gan sẽ biến chuyển qua tiền hôn mê gan hoặc hôn mê gan.

- Vàng da: vàng da xảy ra khi gan không thể thải sạch bilirubin (là sản phẩm cần thải trừ có nguồn gốc từ máu).

- Bệnh xương: một số người xơ gan dễ bị gãy xương hơn.

- Gia tăng tần xuất ung thư gan: đa số những người bệnh ung thư gan là đã có bị xơ gan trước đó.

- Đợt cấp trên nền xơ gan mãn: một số người bệnh xơ gan bị suy đa cơ quan cấp, nguyên nhân chưa rõ.

Phòng bệnh

Hãy chăm sóc lá gan của bạn qua các bước:

- Không uống rượu bia nếu đã bị xơ gan.

- Có chế độ ăn uống lành mạnh: chọn chế độ ăn nhiều rau & trái cây, các loại hạt & các protein lành mạnh. Giảm lượng mỡ, béo.

- Duy trì cân nặng ổn định: lượng mỡ dư thừa sẽ gây tổn thương gan.

- Giảm xuất độ mắc bệnh viêm gan B, C: dùng chung kim, ống chích, quan hệ tình dục không an toàn sẽ làm gia tăng tần xuất mắc bệnh viêm gan. Tiêm ngừa viêm gan B có hiệu quả rất tốt.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!