Hôm 30/7, Algeria tuyên bố sẽ rút Đại sứ nước này khỏi Paris sau khi Tổng thống Pháp Emanuel Macron cho biết kế hoạch do Rabat đề xuất về quyền tự chủ của Tây Sahara theo chủ quyền của Morocco là giải pháp "duy nhất" cho cuộc tranh chấp lãnh thổ kéo dài hàng thập kỷ này.
Trước đó cùng ngày, ông Macron đã chúc mừng Quốc vương Morocco Mohammed VI nhân kỷ niệm 25 năm ngày đăng quang, chỉ ra trong tuyên bố chúc mừng rằng kế hoạch tự chủ hạn chế của Rabat đối với Tây Sahara là "cơ sở duy nhất dẫn đến giải pháp chính trị công bằng, lâu dài và được đàm phán" ở Tây Sahara.
Tổng thống Macron lưu ý: "Hiện tại và tương lai của Tây Sahara nằm trong khuôn khổ chủ quyền của Morocco".
Các nhà quan sát chính trị cho biết việc Pháp công nhận chủ quyền của Morocco đối với khu vực Tây Sahara báo hiệu sự thay đổi rõ ràng về hướng đi trong lập trường lâu dài của Paris về tình trạng của khu vực này.
Rabat hoan nghênh quyết định của Paris là "một bước tiến quan trọng trong việc ủng hộ chủ quyền của Morocco đối với Tây Sahara".
Tổng thống Pháp Emanuel Macron bắt tay Quốc vương Morocco Mohammed VI (Ảnh: The North Africa Post)
Ngược lại, Algeria bày tỏ "rất lấy làm tiếc" và lên án mạnh mẽ quyết định của Paris, đồng thời nói thêm rằng tuyên bố trên sẽ có hậu quả.
"Hiện đại diện ngoại giao của Algeria tại Pháp là một đại biện lâm thời" - hãng thông tấn APS của Algeria trích dẫn lời Bộ Ngoại giao Algeria.
Khi Tây Ban Nha đứng ủng hộ kế hoạch tự chủ của Morocco vào năm 2022, Algeria đã thực hiện các biện pháp tương tự chống lại Madrid.
Trong khi đó, để đáp lại sự thay đổi chính sách đối ngoại của Pháp, Mặt trận Polisario do Algeria hậu thuẫn đã tuyên bố sẽ chống lại Morocco và Pháp. Mặt trận Polisario tuyên bố độc lập cho Tây Sahara và ủng hộ việc thành lập một nhà nước Sahrawi độc lập.
Tranh chấp lãnh thổ ở Tây Sahara bắt đầu từ năm 1975 khi Morocco cùng với Mauritania sáp nhập lãnh thổ Tây Sahara. Kể từ đó, Tây Sahara đã trở thành vùng tranh chấp giữa Morocco và người Sahrawi bản địa trong khu vực do Mặt trận Polisario lãnh đạo.
Pháp - với tư cách là cường quốc thực dân trước đây trong khu vực - đã cố gắng đóng vai trò là bên hòa giải.
Cuộc xung đột tranh chấp lãnh thổ đã kết thúc vào năm 1991 với một lệnh ngừng bắn do Liên hợp quốc làm trung gian và cam kết về một cuộc trưng cầu dân ý độc lập vẫn chưa diễn ra do bất đồng về việc ai nên bỏ phiếu và cách thức tiến hành. Các nghị quyết gần đây của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc không đề cập đến lựa chọn này, thay vào đó kêu gọi các bên cùng nhau hợp tác để tìm ra giải pháp thực tế dựa trên sự thỏa hiệp giữa các quốc gia láng giềng.
Khu vực Tây Sahara giàu khoáng sản là nơi có trữ lượng phosphate khổng lồ và ngư trường ngoài khơi. Khu vực Tây Sahara cũng được cho là có trữ lượng dầu ngoài khơi rất lớn chưa được khai thác.
Tổng thống Pháp thăm Algeria VTV.vn - Tổng thống Pháp Francois Hollande đã có chuyến thăm Algeria nhằm thúc đẩy quan hệ song phương giữa hai nước.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!