Chỉ số Dow Jones thay đổi - "Thời kỳ vàng" của các cổ phiếu năng lượng đã qua

Thứ hai vừa rồi, S&P Dow Jones Indices, nhà điều hành chỉ số công nghiệp Dow Jones đã công bố lần thay đổi lớn nhất của rổ chỉ số lâu đời này kể từ năm 2013: 3 cái tên gồm Exxon Mobil, Pfizer và Raytheon Technologies sẽ "chia tay" nhóm 30 cổ phiếu danh giá; và được thay thế bằng 3 cái tên mới kể từ phiên ngày 31/8 tới đây.

Những thay đổi trong rổ chỉ số công nghiệp Dow Jones kể từ ngày 31/8

Với quyết định này, chuỗi hiện diện lên tới 92 năm trong rổ Dow Jones của gã khổng lồ dầu khí Exxon Mobil đã đi đến hồi kết. Dưới các doanh nghiệp tiền thân khác nhau, Exxon đã có mặt trong rổ chỉ số này liên tục kể từ năm 1928 – lâu nhất trong số các công ty hiện đang có mặt, và chỉ kém một tên tuổi huyền thoại khác là General Electric với 107 năm – tuy nhiên GE cũng đã phải "ra đi" để nhường chỗ cho hãng bán lẻ dược Walgreen Boots Alliance hồi năm 2018.

Sự thoái trào của nhóm ngành dầu khí tại Phố Wall

Báo chí Mỹ đều xem lần thay đổi này, như một đòn đau mới nhất giáng vào những vết thương của Exxon Mobil. Cách đây 7 năm, tập đoàn này vẫn đang "chễm chệ" giữ vị trí số 1 về vốn hóa trên thị trường Mỹ. Nhưng mọi thứ đã thay đổi quá nhanh kể từ thời điểm đó.

Sau khi lập đỉnh gần 450 tỷ USD vào giữa năm 2014, vốn hóa của Exxon đã trượt dốc xuống còn chưa đến 180 tỷ USD hiện nay. Hồi tháng trước, hãng công bố lỗ 2 quý liên tiếp, lần đầu tiên trong vòng 2 thập kỷ.

Vốn hóa của Exxon Mobil ở mức đỉnh và hiện tại

Đó không phải chỉ là câu chuyện riêng của Exxon. Từ đầu năm đến nay, năng lượng là nhóm ngành tồi tệ nhất khi nhìn vào bảng chỉ số S&P 500, sụt giảm tới 40% . Giá dầu lao dốc do nhu cầu sụt giảm vì COVID-19 đã giáng một đòn mạnh vào toàn ngành, kéo theo ảnh hưởng tiêu cực lên các cổ phiếu dầu khí.

Ở vào thời điểm đỉnh cao 140 USD/thùng của giá dầu, nhóm ngành năng lượng chiếm khoảng 16% quy mô của rổ chỉ số S&P 500. Ngày nay, con số này rơi xuống còn 2,5%, thấp nhất trong 11 nhóm ngành.

Chuyên gia phân tích Pavel Molchanov từ ngân hàng đầu tư Raymond James bình luận: "Bằng việc loại bỏ Exxon, nhà điều hành chỉ số Dow đang phản hồi lại về tâm lý đang rất tiêu cực của giới đầu tư với bất cứ thứ gì liên quan đến dầu khí".

Các công ty trong lĩnh vực thân thiện với môi trường như Tesla đang là cổ phiếu hấp dẫn với các nhà đầu tư (Nguồn: CNN)

Một mối đau đầu khác với Exxon nói riêng và lĩnh vực nhiên liệu hóa thạch nói chung: Các mối quan tâm về môi trường đang ngày một tăng, ngay cả với cổ phiếu. Các nhà đầu tư đang đặt cược nhiều hơn vào những công ty về năng lượng mặt trời, gió hay phương tiện thân thiện với môi trường như Tesla.

Trong khi một số đối thủ như Total hay BP đầu tư mạnh tay vào năng lượng tái tạo, thì Exxon vẫn hầu như im lặng. Ben Cook, nhà quản lý danh mục của quỹ đầu tư năng lượng Hennessy BP nhận định: "Đó là vấn đề lớn về PR cho các hãng năng lượng. Hoặc bạn là một phần của giải pháp, hoặc sẽ bị coi như một phần của vấn đề".

Ngay sau thông báo của S&P Dow Jones Indices, Exxon đã ra thông báo trấn an dư luận: "Quyết định này không ảnh hưởng đến tình hình kinh doanh cũng như các nguyên tắc hoạt động cơ bản và lâu dài của chúng tôi". Tuy nhiên cổ phiếu của hãng đã lập tức giảm 3% sau thông báo, cho thấy tâm lý đi xuống của các nhà đầu tư.

Chevron hiện là cổ phiếu dầu khí cuối cùng còn lại trong rổ chỉ số Dow Jones (Nguồn: CNBC)

Với sự ra đi của Exxon Mobil, "câu lạc bộ" 30 tên tuổi danh giá nhất phố Wall giờ chỉ còn một cái tên thuộc nhóm năng lượng là hãng dầu khí Chevron. Dù không được biết đến nhiều như Exxon, nhưng tính chung trong 5 năm trở lại đây, Chevron lại có mức tăng trưởng vốn hóa khoảng 25%. Hiện cổ phiếu Chevron có mức giá xấp xỉ gấp đôi so với của Exxon – phù hợp hơn với cơ chế tính của rổ Dow Jones.

Chevron cũng có định vị vào ngành khai thác nhiều hơn Exxon, bởi tập đoàn này vốn đã mở rộng sang các lĩnh vực lọc dầu, tinh chế và sản xuất hóa chất.

Chuyên gia Molchanov nhận định: "Nhà điều hành vẫn muốn giữ lại đại diện cho ngành dầu trong chỉ số, và Chevron được xem là lựa chọn tốt hơn, trong khi ngành hóa chất đã có đại diện là tập đoàn Dow".

Salesforce gia nhập Dow Jones, nhóm ngành công nghệ tiếp tục thăng hoa

Lựa chọn thay thế cho Exxon Mobil cũng rất đáng chú ý: Salesforce, tên tuổi hàng đầu về phần mềm điện toán đám mây. Trong 5 năm qua, công ty dưới quyền CEO tỷ phú Marc Benioff đã tăng trưởng 220% về vốn hóa, hiện chạm ngưỡng 187 tỷ USD – cao hơn một chút so với Exxon.

Ngay từ trước đại dịch, Salesforce đã là một trong những "tay chơi" hàng đầu trong lĩnh vực này cũng Microsoft. Nhưng trong khi ông lớn Microsoft tập trung vào phục vụ cho các doanh nghiệp, thì Salesforce hướng nhiều hơn vào mặt người tiêu dùng, đặc biệt là mảng CRM – phần mềm quản lý quan hệ khách hàng.

Sau khi các biện pháp giãn cách xã hội để phòng ngừa dịch bệnh được ban bố ở nhiều quốc gia, nhu cầu duy trì quan hệ khách hàng thông qua các phương tiện công nghệ đã trở nên bùng nổ. Và Salesforce chính là cái tên có thể lấp được khoảng trống này – qua đó kéo tình hình làm ăn và cả giá cổ phiếu của công ty tăng vọt.

Salesforce chứng kiến tăng trưởng ấn tượng nhờ vào nhu cầu làm việc qua Internet do đại dịch (Nguồn: CNN)

Đó cũng là câu chuyện chung của cả ngành công nghệ. Hiện cả 5 đại gia lớn nhất trong ngành, gồm Apple, Microsoft, Amazon, Alphabet & Facebook, mỗi công ty đều có vốn hóa còn lớn hơn cả ngành dầu khí cộng lại. Công nghệ hiện đã chiếm hơn 28% giá trị của S&P 500, tăng khoảng 10% so với một thập kỷ trước.

Đó không chỉ là sự biến đổi của Phố Wall, mà còn là bước dịch chuyển của cả nền kinh tế Mỹ. Đặc biệt là trong thời kỳ dịch bệnh, những cái tên như Zoom, Amazon hay Apple vẫn không ngừng đi lên bất chấp tình hình chung nhiều khó khăn. Đó có thể là yếu tố chính thúc đẩy cho cả đợt thay đổi lớn này.

"Các tên tuổi mới Salesforce, Amgen và Honeywell được đưa vào để cân đối lại chỉ số Dow, phản ánh tốt hơn một nền kinh tế đang ngày càng phụ thuộc tăng trưởng của công nghệ, chăm sóc sức khỏe và dịch vụ" – theo lời nhà phân tích Nicole Tanenbaum của hãng quản lý tài sản Chequers Financial.

Kinh tế Mỹ nói chung và phố Wall nói riêng đang ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào giới công nghệ (Nguồn: CNBC)

Dù vậy với các nhà đầu tư bình thường, sự thay đổi của rổ Dow Jones không gây ảnh hưởng quá lớn. S&P 500 hiện được xem là chỉ số có vai trò quan trọng hơn, nhờ vào số lượng thành viên đông đảo, và cách tính dựa trên cơ sở vốn hóa thị trường, thay vì theo giá cổ phiếu của Dow Jones.

Đợt chia tách cổ phiếu 1 đổi 4 của Apple cũng vào ngày 31/8 này, cũng là một yếu tố khác thúc đẩy quá trình thay đổi rổ chỉ số, bởi nó sẽ làm giảm đáng kể tỷ trọng giới công nghệ trong rổ Dow Jones. Trong khi đó, mảng năng lượng vẫn sẽ có tỷ lệ đại diện lớn hơn so với quy mô vốn hóa của mình khi chỉ còn 1 công ty, theo CNBC.

Nhìn chung, sự ra đi của Exxon Mobil – công ty từng một thời dẫn đầu về vốn hóa trên thị trường Mỹ, vẫn được xem là động thái mang tính biểu tượng rất cao.

Bởi trong khi nhu cầu dầu sẽ không biến mất sau một đêm, sẽ chỉ có vài công ty dầu hiệu quả nhất được chú ý đến mà thôi. Như bình luận của ngân hàng Raymond James, đó là một "dấu hiệu thời đại" về sự nhường chỗ của ngành năng lượng cho các lĩnh vực tăng trưởng tốt hơn trong mắt phố Wall hiện nay.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!