Đây là mối lo lớn cho đất nước hiện đang giữ vị trí đông dân nhất trên thế giới này. Theo một dự báo từ Liên Hợp Quốc, năm 2023, Ấn Độ sẽ vượt Trung Quốc để trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới.
Theo Ủy ban Dân số quốc gia Trung Quốc, tốc độ tăng tổng dân số Trung Quốc đã chậm lại đáng kể và sẽ bước vào giai đoạn tăng trưởng âm trong Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 từ năm 2021 - 2025. Tỷ suất sinh của Trung Quốc đã giảm xuống dưới 1,3 ca sinh/phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Dự báo, Trung Quốc sẽ bước vào giai đoạn già hóa dân số vào năm 2035 với hơn 30% dân số trên 60 tuổi.
Mặc dù từ năm 2016 Trung Quốc đã bỏ chính sách một con hà khắc và từ 2 năm nay cho phép mỗi cặp vợ chồng sinh 3 con, nhưng từ đó mỗi năm tỷ lệ sinh ở nước này đều giảm. Nguyên nhân chính là do áp lực cuộc sống đối với các gia đình trẻ khi có con quá lớn (như giá nhà cửa, chi phí chăm sóc, chi phí học hành một đứa con ở Trung Quốc đắt đỏ hàng đầu thế giới). Ngoài ra, thanh niên ngày càng ngại kết hôn.
Có nhiều lý do khiến các cặp vợ chồng tại Trung Quốc không hoặc trì hoãn việc sinh con. (Ảnh: AP)
Nhiều địa phương đã dành nhiều chính sách ưu đãi để khuyến khích các gia đình trẻ đẻ đủ 3 con, như thành phố Hàng Châu, thành phố Nam Xương ưu tiên cho nhà nào sinh 3 con được vay ngân hàng nhiều hơn mức giới hạn tối đa 20% để mua mua căn hộ lần đầu. Nhiều địa phương cho phép phụ nữ được kéo dài gấp 2 lần thời gian nghỉ thai sản so với trước đây, chồng cũng được nghỉ để chăm vợ. Bên cạnh đó, Chính phủ nước này đầu tư để xây nhà trẻ, miễn giảm học phí cho các gia đình có 3 con khi gửi nhà trẻ.
Vài năm gần đây, Trung Quốc đã đối mặt với tình trạng thiếu lao động ở những ngành nghề thâm dụng lao động, lương công nhân cao khiến Trung Quốc giảm độ hấp dẫn trong thu hút đầu tư nước ngoài. Nhiều chuyên gia lo ngại, khi dân số giảm, lao động già đi, nền kinh tế sẽ mất động lực để tăng trưởng. Nước này cũng phải dành kinh phí đáng kể để chăm lo an sinh cho người già.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!