Người Mỹ trong vòng xoáy của “cơn bão kép”

Đại dịch bùng phát khiến cuộc sống của ông Jimmy Mills đảo lộn hoàn toàn. Tiệm cắt tóc của người đàn ông 56 tuổi ở thành phố Minneapolis, bang Minnesota là một trong nhiều cơ sở kinh doanh nhỏ của người da màu bị ảnh hưởng nặng bởi dịch COVID-19.

Ông từng lạc quan sẽ mở cửa trở lại vào tuần này sau hai tháng phải đóng cửa. Những tưởng cuộc sống có thể bình yên trở lại khi cơn ác mộng dịch bệnh dần qua đi. Nhưng không, cơn ác mộng mới đã lại bắt đầu.

Biểu tình bạo loạn nổ ra vào ngày 29/5 đã nhấn chìm khu phố nghèo nơi ông Mills sinh sống và hành nghề cắt tóc nhiều năm qua trong biển lửa. Sau khi người đàn ông Mỹ gốc Phi, 46 tuổi, George Floyd bị một sĩ quan cảnh sát Minneapolis ghì cổ nghẹt thở đến chết, ngọn lửa biểu tình đã bùng lên và không ngừng thiêu đốt thành phố này rồi lan ra trên khắp nước Mỹ.

"Chúng tôi chịu đựng khổ sở vì dịch bệnh rồi giờ đến cả bạo loạn. Thật chẳng khác nào bị bắn một phát súng" - ông Mills chia sẻ.

Người dân Mỹ biểu tình bên ngoài một nhà hàng đang bốc cháy ở Minneapolis hôm 29/5. Ảnh: AP

Cơn thịnh nộ nổi lên sau khi trên mạng phát tán rộng rãi đoạn video ghi lại cảnh Floyd đau đớn kêu vào phút cuối đời còn viên cảnh sát vẫn tiếp tục ghì chặt lên cổ ông. Cảm xúc của người Mỹ vốn bị dồn nén từ vết thương của COVID-19, đại dịch khiến hơn 100.000 người Mỹ thiệt mạng và cướp đi kế sinh nhai của hơn 40 triệu người.

Mới Chủ nhật tuần trước, lại có hơn 600 người Mỹ chết vì dịch bệnh. Vậy nên làn sóng phẫn nộ và biểu tình sau cái chết của Floyd là hệ quả tất yếu của một cộng đồng chịu quá nhiều thách thức. Bề mặt là đại dịch và bạo lực cảnh sát nhưng sóng ngầm ẩn sâu sau tất cả là những đau khổ mà nạn phân biệt chủng tộc đang khắc họa ngày càng rõ nét.

Siêu thị Target tại Minneapolis bị đập phá và cướp bóc - Ảnh: Reuters

Cộng đồng người nhập cư và thiểu số sống ở Minneapolis chịu thiệt hại nặng nề hơn về cả khía cạnh kinh tế và sức khỏe do COVID-19. Lao động Mỹ Latinh và da màu rơi vào nhóm có khả năng thất nghiệp cao hơn. Một số khác thì làm việc theo giờ, những người lao động phải đánh đổi giữa an toàn sức khỏe với đồng tiền lương ít ỏi để làm việc tại những cửa hàng tạp hóa, viện dưỡng lão, nhà máy vì không thể làm việc từ xa.

Cộng đồng người da màu ở Minnesota có tỷ lệ nhiễm và chết vì COVID-19 cao hơn nhóm khác. Theo ước tính, người da màu chiếm ít nhất 26% số ca COVID-19 ở bang Minnesota và tính riêng ở thành phố Minneapolis là 35%.

"Không một từ ngữ nào có thể miêu tả được nỗi khổ mà mọi người đang phải trải qua" - Nghị sĩ Mohamud Noor, người đại diện cho cộng đồng người Somalia và người nhập cư khác, cho hay.

Bác của ông Noor đã chết vì COVID-19 cách đây chỉ vài ngày và ông không biết có bao nhiêu người thân khác hay cử tri đang hấp hối vì dịch bệnh. Ông cho rằng đóng cửa trường học sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới học sinh nghèo không có laptop hay Internet ổn định để học trực tuyến. Hơn 200 cơ sở kinh doanh trong khu vực bị thiệt hại vì bất ổn. Tình trạng đóng cửa, mất việc và kinh doanh thua lỗ tiếp tục kéo dài.

"Những người nghèo càng phải chịu thiệt hại nặng nề bởi khủng hoảng kép bởi họ hầu như không có gì trong tay" - Nghị sĩ Noor nói.

Kể từ trước khi dịch COVID-19 bùng phát, khu phố Midtown từ lâu đã như bị bỏ rơi và tách biệt với phần còn lại của thành phố Minnesapolis. Người dân đã nỗ lực xây dựng nhiều cửa hàng để cải thiện kinh tế khó khăn.

Nhưng giờ đây, ngay bên cạnh hiệu cắt tóc của ông Mills, một cửa hàng đồng giá và một cửa hàng chuyên bán các sản phẩm làm đẹp đã bị thiêu rụi. Còn hiệu cắt tóc của ông Mills thì bị đập vỡ cửa sổ, các thiết bị như tivi đều bị cướp sạch. Điện cắt, nước rỉ ra khắp sàn, khu phố bị bao vây bởi lực lượng cảnh sát Vệ binh Quốc gia. Hiện tại, ông Mills thực sự không biết đến khi nào mới có thể mở cửa trở lại tiệm cắt tóc nhỏ của mình.

"Nửa khu vực này giờ bị phong tỏa. Chúng tôi biết phải đi đâu bây giờ?" - ông thốt lên câu hỏi chưa thể có câu trả lời.

Nhiều người trẻ thuộc cộng đồng thiểu số từng làm hai, ba công việc bán thời gian, giờ trở thành người thất nghiệp vì COVID-19. Họ lo lắng không biết có được hưởng trợ cấp không nếu bị mắc bệnh.

Tại nhiều khu phố nghèo của Minneapolis, nơi dịch bệnh hoành hành nghiêm trọng hơn, cư dân không có khẩu trang và dung dịch rửa tay.

"Họ không muốn nhiễm COVID-19 và cũng không muốn lây virus cho người khác nếu chẳng may mình mang mầm bệnh mà không hay biết. Nhưng chứng kiến thành phố hỗn loạn, từ sâu thẳm trong họ, một cảm giác thôi thúc phải làm điều gì đó" - ông Tyler Sit, mục sư nhà thờ New City, nói.

Hai người kiệt sức ngồi trên đường sau cuộc biểu tình giữa đêm ở thành phố Minneapolis cuối tuần qua. Ảnh: New York Times.

Tại Atlanta, Denver, New York và nhiều nơi khác, làn sóng biểu tình cũng sục sôi. Họ đeo khẩu trang hoặc dùng khăn che mặt để tránh lây nhiễm COVID-19 và bị xịt hơi cay.

"Chúng tôi đang chịu rất nhiều đau khổ. Chúng tôi vẫn phải biểu tình, dù biết nó sẽ khiến tình hình dịch bệnh tồi tệ hơn" - Anais Nunez, cư dân khu phố Allerton, thành phố New York, tuyên bố.

Theo Ramshawn Ray, nhà xã hội học và thành viên của Viện nghiên cứu Brookings ở thủ đô Washington, điểm khác biệt lớn nhất giữa hai cuộc khủng hoảng hiện tại là COVID-19 có thể biến mất nhờ vaccine hoặc đột phá về y tế. tuy nhiên, "nạn phân biệt chủng tộc thì chưa bao giờ biến mất khỏi cuộc sống của người dân Mỹ", một lời khẳng định đầy chua chát.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online!