Một binh sĩ thuộc Lực lượng Phòng vệ mặt đất Nhật Bản (JGSDF) trình diễn quân sự ở Kisarazu, phía Đông Tokyo, ngày 16/6. (Ảnh: Reuters)
Về mặt kết cấu, Sách trắng Quốc phòng Nhật Bản năm 2022 bao gồm 4 phần, trong đó phần 1 đề cập tới môi trường an ninh xung quanh Nhật Bản, phần 2 nói về chính sách an ninh và quốc phòng của nước này, phần 3 mô tả về ba trụ cột quốc phòng và phần cuối đề cập tới các thành phần cốt lõi hình thành nên năng lực quốc phòng của Nhật Bản.
Bên cạnh đó, Sách trắng còn có 4 chuyên đề đặc biệt, tập trung vào những chủ đề "các vấn đề an ninh hiện nay," "khả năng răn đe thúc đẩy hòa bình," "các nỗ lực trong các chiến trường và lĩnh vực mới" và "kiến tạo môi trường an ninh mong muốn."
Cuộc xung đột ở Ukraine và tác động lâu dài của nó đối với khu vực châu Á là một nội dung hoàn toàn mới trong Sách trắng Quốc phòng năm nay của Nhật Bản. Nhật Bản đặc biệt quan tâm tới cuộc xung đột ở Ukraine, nơi cách xa hàng nghìn km với những đánh giá quan ngại về khả năng một cuộc xung đột tương tự có thể xảy ra trong tương lai tại châu Á.
Ngoài nội dung này, trong Sách trắng Quốc phòng năm nay, Nhật Bản tiếp tục nhấn mạnh bối cảnh cán cân quyền lực toàn cầu đang thay đổi, cạnh tranh chiến lược giữa các nước đang gia tăng trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, quân sự, trong đó nổi bật nhất là cạnh tranh chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc. Sự cạnh tranh chiến lược như vậy đang diễn ra ngày càng phức tạp trong bối cảnh quốc tế có nhiều biến động và được tiến hành thông qua nhiều công cụ, trong đó có mạng xã hội, và đôi khi thông qua "chiến tranh lai" kết hợp giữa các biện pháp quân sự và phi quân sự.
Bên cạnh đó, theo Sách trắng, những tiến bộ công nghệ đã làm thay đổi về cơ bản bản chất của an ninh. Các nước tập trung vào việc phát triển và sử dụng cái gọi là "những công nghệ thay đổi cuộc chơi", đó là các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ siêu âm, và đã nhận ra tầm quan trọng của an ninh kinh tế như ngăn chặn sự thất thoát của các công nghệ tiên tiến đó.
Sách trắng cho rằng khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, trong đó có Nhật Bản, đang bị tác động mạnh bởi các thay đổi về cán cân quyền lực toàn cầu và đang đối mặt với nhiều thách thức an ninh. Nhật Bản khẳng định sẽ tăng cường liên minh Nhật - Mỹ cũng như năng lực phòng thủ riêng của mình để đảm bảo hòa bình và an ninh.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!