Tình trạng ngập lụt càng trở nên nghiêm trọng do tác động của biến đổi khí hậu, điểm đáng chú ý của năm nay là ngập lụt tại các đô thị trở nên nghiêm trọng nhất từ trước đến nay. Chống ngập đô thị là một trong những chủ đề chính đã được thảo luận tại Hội nghị quốc tế về nước diễn ra mới đây tại Seoul, Hàn Quốc. Nhiều kinh nghiệm của các nước đã được chia sẻ tại diễn đàn này.
Nhiệt độ toàn cầu tăng cao đồng nghĩa với mưa nhiều hơn, cả về lượng mưa, thời gian mưa cũng như tần suất các trận mưa lớn, đây là nhận định của các chuyên gia hàng đầu thế giới tại Hội nghị quốc tế Seoul về nước.
Theo GS Kwon Hyun-han - Chuyên gia về thủy văn và tài nguyên nước, Đại học Sejong, Hàn Quốc: "Chúng ta đang chứng kiến nguy cơ ngập lụt ngày càng cao tại các đô thị do biến đổi khí hậu. Vì vậy, cần đánh giá những thay đổi trong tương lai để đề ra những giải pháp chống ngập hiệu quả hơn".
Tại Mỹ, siêu bão Ian vào tháng trước đã gây ngập lụt nghiêm trọng nhất trong 500 năm tại bang Florida. Theo các nhà khoa học, biến đổi khí hậu là nguyên nhân khiến lượng mưa do bão Ian tăng 10%. Tại Pakistan, đợt mưa bất thường vừa qua đã khiến hơn 1.000 người thiệt mạng, hơn 1/3 đất nước chìm trong nước lũ.
Ông Fany Wedahuditama - Giám đốc Chương trình Đối tác Toàn cầu về nước khu vực Đông Nam Á cho biết: "Những thảm họa liên quan đến nước gần đây nhất trong năm 2022 tại các đô thị là ngập lụt. Do tác động của biến đổi khí hậu, ngay cả các thành phố tại các nước phát triển như Sydney và Seoul cũng rơi vào cảnh ngập lụt nghiêm trọng".
Tại Hàn Quốc, trong trận lụt lịch sử hồi tháng 8, lượng mưa trút xuống thủ đô Seoul ở mức chưa từng có trong 115 năm qua.
Ông Jechul Yoo - Thứ trưởng Bộ Môi trường Hàn Quốc: "Do biến đổi khí hậu, chúng tôi đang chứng kiến những trận mưa lớn hơn, vượt quá khả năng chống chịu của một thành phố. Vì vậy, Hàn Quốc có kế hoạch xây dựng một hệ thống quy mô lớn, theo mô hình đường ống thoát nước mưa ngầm và các con đập nhằm ngăn ngừa tình trạng ngập lụt đô thị".
Trước đó, Hàn Quốc đã phát triển các giải pháp về công nghệ như sử dụng hệ thống radar thời tiết và theo dõi ngập lụt ứng dụng trí tuệ nhân tạo nhằm cảnh báo nguy cơ lụt lội tại các thành phố nhanh hơn và chính xác hơn. Một hệ thống cảnh báo sớm cũng đã được kích hoạt tại Thái Lan, Indonesia là chương trình quản lý các vấn đề về nước dựa vào cộng đồng, còn tại Malaysia là sáng kiến làm sạch dòng chảy và đưa vào luật các quy định nghiêm ngặt về quản lý nước.
Kế hoạch chống ngập quy mô lớn tại Seoul
Thiên tai bất thường có thể trở thành bình thường khi những tác động của biến đổi khí hậu đang ngày càng khốc liệt. Chính vì vậy, quy hoạch đô thị trong giai đoạn mới cần bao gồm quy hoạch và quản lý tài nguyên nước với những mô hình cập nhật so với trước đây.
Tại phòng An toàn chống ngập - Chính quyền thành phố Seoul, những điểm ngập lụt tại Seoul đang được rà soát kỹ càng để đưa vào bản thiết kế hệ thống chống ngập mới.
Ông Jang Ki-cheol - Trưởng phòng An toàn chống ngập, Chính quyền thành phố Seoul: "Công suất thiết kế của hầu hết các hệ thống ở Seoul cho đến nay là đáp ứng lượng mưa 95mm/h, đó là sự chuẩn bị theo dự báo tổng lượng mưa trong 30 năm. Nay chúng tôi nâng cấp hệ thống lên 100mm, tức là cho tầm nhìn 50 năm và công suất tối đa có thể lên tới 110mm, tức là tầm nhìn tới 100 năm".
Kế hoạch chống ngập mới được đưa ra sau khi Seoul hứng chịu lượng mưa lên tới 525mm chỉ trong ba ngày hồi tháng 8 vừa qua.
Ông Jechul Yoo - Thứ trưởng Bộ Môi trường Hàn Quốc: "Khi mưa ở mức độ bình thường, chúng tôi không gặp vấn đề nào về ngập lụt. Nhưng biến đổi khí hậu đã tác động tiêu cực đến hình thái thời tiết và Hàn Quốc ngày càng phải hứng chịu nhiều đợt mưa lớn dồn dập trong thời gian ngắn mà cơ sở hạ tầng hiện có đã bộc lộ những hạn chế. Chính vì vậy, chúng tôi đang lên kế hoạch xây dựng hệ thống trữ và thoát nước mưa quy mô lớn".
Theo kết quả khảo sát, hệ thống chống ngập mới của Seoul được đặt tại 6 điểm có nguy cơ ngập cao nhất trong thành phố. Những đường ống đường kính tới 10m và những bể chứa lớn để chứa nước mưa sẽ được đặt ở độ sâu từ 40-50m dưới lòng đất. Ngân sách cho công trình này là 1.500 tỷ won tương đương 1,15 tỷ USD. Đây là dự án chống ngập của Seoul có kinh phí lớn nhất từ trước đến nay.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!