Muốn đăng ký mua nhà ở xã hội, người mua sẽ phải hoàn tất một bộ hồ sơ với đủ loại các giấy tờ như chứng minh thu nhập trả nợ, xác nhận của chính quyền địa phương chưa có nhà ở, chứng minh của cơ quan về mức thu nhập... Nghe có vẻ đơn giản nhưng thực tế lại không như vậy.
Anh Hùng, cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại một dự án nhà ở xã hội cho biết, để hoàn tất xong một bộ hồ sơ thì không chỉ người mua mà cả cán bộ tiếp nhận cũng phải trải qua quá trình đầy gian nan.
Nhận đặt cọc nhà ở XH sẽ tạo ràng buộc mua - bán
Tuy nhiên, khi hoàn thiện hồ sơ xong thậm chí Sở Xây dựng phê duyệt danh sách mua thì không phải khách hàng nào cũng mua như cam kết bởi trong số đó có không ít người nộp chỉ để giữ chỗ, nghe ngóng tình hình hoặc tìm chỗ khác ưng ý hơn xin rút hồ sơ.
Chị Nguyễn Thị Mai, người đăng ký mua nhà ở xã hội cho biết: "Hiện tại mình chỉ đăng ký còn nếu chắc chắn mình mới quyết định mua".
Ông Hoàng Văn Anh, Chủ tịch hội đồng quản trị, Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Phát triển đô thị Sông Đà cho rằng, thực tế này đang khiến các doanh nghiệp vướng vào những rủi ro trong phương án kinh doanh của mình bởi không có quy định nào ràng buộc giữa người mua và người bán nên doanh nghiệp kinh doanh chỉ biết dựa trên lời hứa mua của khách .
Ông Hoàng Văn Anh chia sẻ: "Nếu không khẳng định được đầu ra thì bài toán đầu tư của mình tiềm ẩn nhiều rủi ro. Hàng hóa mình sản xuất ra chưa có nhu cầu thực sự thì tất cả vốn tự có và vốn vay sẽ đi đến dở dang".
Trước thực tế trên, đại diện Bộ Xây dựng cho biết, trong đợt sửa đổi bổ sung Luật kinh doanh BĐS, Bộ Xây dựng sẽ có hướng dẫn về về ràng buộc trách nhiệm mua bán tại các dự án nhà ở xã hội. Theo đó, cho phép doanh nghiệp được thỏa thuận nhận đặt cọc của người mua để chủ động được phương án kinh doanh của mình.
Ông Vũ Văn Phấn, Cục phó Cục nhà ở cho rằng: "Đặt cọc nhà ở thương mại thì được phép nhưng nhà ở xã hội chưa quy định. Đối tượng nhà ở xã hội là những người khó khăn nên nếu có quy định về đặt cọc thì mức đặt cọc cũng phải rất thấp. Điều này sẽ khiến người mua có trách nhiệm khi đăng ký".
Theo giới BĐS, nếu được hưởng các ưu đãi về chính sách nhà ở xã hội như tiền sử dụng đất, thuế, giá nhà ở xã hội có thể rẻ hơn nhà ở thương mại cùng loại khoảng trên 2 triệu đồng/m2. Nhiều dự án nhà ở xã hội tại Hà Nội đang dự kiến đưa ra sản phẩm có mức giá bán khoảng 10-15 triệu đồng/m2, một mức giá cũng không phải là rẻ so với các dự án thương mại đang bán trên thị trường.
Trong bối cảnh thị trường BĐS khó khăn, nhiều chủ đầu tư chấp nhận bán dưới giá để thu tiền về thì kinh doanh nhà ở xã hội với kỳ vọng sẽ có nhiều người đăng ký mua chưa chắc đã thực hiện được.