Dư luận xã hội đang đặc biệt quan tâm tới con số 34.000 tỷ đồng, được cho là kinh phí của chương trình đổi mới sách giáo khoa… Đã có rất nhiều bức thư của những người tâm huyết với nền giáo dục của nước nhà gửi tới chuyên mục Dân hỏi Bộ trưởng trả lời bày tỏ những băn khoăn thắc mắc và không đồng tình với một dự án quá lãng phí như vậy. Để phần nào giải đáp những thắc mắc này của người dân, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận tham gia chuyên mục Dân hỏi Bộ trưởng trả lời tuần này.
Thưa Bộ trưởng, Bộ trưởng nghĩ như thế nào khi Bộ GD-ĐT đề xuất tới 34.000 tỷ đồng chỉ để dành cho đổi mới sách giáo khoa? Một dự án có thể nói là lãng phí không thể chấp nhận được? Đó cũng là nhận định của rất nhiều người dân khi gửi thư tới chuyên mục. Xin mời Bộ trưởng giải thích cụ thể?
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận: Nếu cần phải có đến 34.000 tỷ để biên soạn chương trình và sách giáo khoa mới thì tôi cũng không đồng tình, cũng là lãng phí và phi lý. Tuy nhiên cũng cần phải nói rõ rằng con số 34.000 tỷ đó không có trong tờ trình và những hồ sơ liên quan mà Chính phủ trình sang Ủy ban thường vụ Quốc hội.
Trong lần trình này, Chính phủ chỉ xin với Quốc hội ra bàn, ra nghị quyết về chủ trương đổi mới chương trình và sách giáo khoa tương tự như lần năm 2000 Chính phủ đã xin và Quốc hội đã ra nghị quyết.
Kết cấu của nghị quyết nói đơn giản chỉ gồm 3 mục: Thứ nhất là mục tiêu đổi mới, thứ hai là tiến độ đổi mới chương trình sách giáo khoa và thứ ba là tổ chức thực hiện quá trình đó thế nào. Đây là hồ sơ mà chúng tôi đã gửi sang Ủy ban thường vụ Quốc hội, các bạn có thể xem và sẽ thấy ở đây không có con số nào về tiền nong cả.
Thưa Bộ trưởng, vậy tại sao lại có con số 34.000 tỷ đồng và chính xác thì căn cứ vào đâu để đưa ra được con số này, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận: Con số 34.000 tỷ đồng sau khi tìm hiểu chúng tôi được biết là tổng hợp từ kết quả nghiên cứu của các nhóm chuyên gia khác nhau. Trong những ngày gần đây, phương tiện truyền thông cũng nói đến con số 34.000 tỷ đồng và nhiều các số liệu tiền nong khác thì đó là những số liệu được trích ra từ các kết quả tổng hợp nghiên cứu của các nhóm chuyên gia.
Trong con số 34.000 tỷ đó thì các nhóm chuyên gia này đề xuất không chỉ là biên soạn chương trình và sách giáo khoa mà ở đây còn bao gồm cả việc đào tạo lại đội ngũ giáo viên của chúng ta hiện nay, cấu trúc lại hệ thống đào tạo sư phạm của chúng ta, trang bị lại trang thiết bị phục vụ dạy và học, rồi nhiều các công việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục. Riêng nội dung về biên soạn chương trình và sách giáo khoa thì trong 34.000 tỷ thì nhóm chuyên gia đề xuất là trên 100 tỷ đồng.
Vậy tại sao chính đại diện của Bộ lại nhắc đi nhắc lại con số này ở trong phiên họp của Ủy ban thường vụ Quốc hội và trong chính phiên họp báo thường kỳ của Bộ Giáo dục và đào tạo, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận: Đây là một sơ suất đáng tiếc gây nên sự hiểu nhầm, trong thời gian Ủy ban thường vụ Quốc hội tổ chức phiên báo cáo này thì tôi phải đi công tác nước ngoài trên cương vị là chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Giáo dục các nước ASIAN, và do vậy không thể trực tiếp báo cáo trước Ủy ban thường vụ Quốc hội được.
Do những trục trặc về thông tin cho nên đã gây nên hiểu nhầm như vậy, trách nhiệm này thuộc về Bộ GD-ĐT và chúng tôi xin nhận trách nhiệm đó. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn phải khẳng định rằng trong hồ sơ trình sang Ủy ban thường vụ Quốc hội thì không có con số 34.000 tỷ đồng, và việc trình lần này mới chỉ là công việc bước đầu xin chủ trương, còn sau đấy thì sẽ triển khai rất nhiều những công việc khác.
Bộ trưởng cho rằng đây chỉ là bước đầu tiên. Vậy những bước tiếp sau sẽ như thế nào; qui trình để xây dựng một đề án sẽ được thực hiện như thế nào, thưa Bộ trưởng?
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận: Tất cả những công việc tiếp theo sẽ được triển khai theo một quy trình rất chặt chẽ. Nói tổng thể là sau khi Quốc hội thảo luận và ra Nghị quyết thì Thủ tướng Chính phủ sẽ ban hành các đề án, các nghị quyết, kế hoạch để triển khai công việc.
Bộ theo phân công sẽ xây dựng những đề án, các kế hoạch cụ thể. Ví dụ về chương trình mới và sách giáo khoa mới này thì lúc đó Bộ sẽ xây dựng đề án về biên soạn chương trình sách giáo khoa mới, trong đó sẽ nêu tất cả các công việc, các định mức, các quy định chi tiêu, rồi số tiền, các nguồn lực khác cần phải có…Đề án đó sẽ được công bố rộng rãi để xin ý kiến của công luận và của chuyên gia, xin ý kiến của hội đồng giáo dục và phát triển nguồn nhân lực.
Tới đây, chúng ta sẽ thành lập Ủy ban Quốc gia về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo cũng sẽ được nghe chúng tôi báo cáo. Các bộ ngành của Chính phủ sẽ thẩm định, Chính phủ sẽ thảo luận, Bộ Giáo dục và đào tạo sẽ tiếp thu các ý kiến đóng góp hoàn chỉnh báo cáo Thủ tướng Chính phủ, khi đó Thủ tướng Chính phủ sẽ xem xét, sẽ ký ban hành theo thẩm quyền hoặc sẽ báo cáo với Quốc hội nếu công việc vượt thẩm quyền của Thủ tướng, vượt thẩm quyền của Chính phủ.
Xin cảm ơn Bộ trưởng!