PV: Rất nhiều người dân đặt câu hỏi về việc hơn chục ngàn lao động đã vượt qua kỳ thi tiếng Hàn và chỉ chờ ngày các chủ doanh nghiệp Hàn Quốc lựa chọn. Thế nhưng, họ không biết phải chờ đến bao giờ khi Hàn Quốc thông báo sẽ tạm dừng tuyển dụng các lao động Việt Nam? Xin Bộ trưởng cho biết ý kiến về vấn đề này.
Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Năm 2004, Việt Nam và Hàn Quốc đã kí bản ghi nhớ về lao động Việt Nam sang làm việc tại Hàn Quốc. Đến nay, đã có 70.000 lao động Việt Nam xuất khẩu lao động sang Hàn Quốc.
Từ 2004 - 2007, thời hạn lao động tại Hàn Quốc là 3 năm, từ 2007 đến nay là 4 năm 10 tháng, tuy nhiên, có đến 5% số lao động ở lại khi đã hết hợp đồng. Phía Hàn Quốc cho rằng số lao động bất hợp pháp ở lại quá đông, vì vậy họ đề nghị là tạm hoãn việc gia hạn hợp đồng lao động sang Hàn Quốc để tìm các giải pháp tích cực đưa người lao động về Việt Nam đảm bảo đúng quy định pháp luật Việt Nam và Hàn Quốc. Khi mức ở lại thấp, họ sẽ tiếp tục cho chúng ta sang lao động tại Hàn Quốc.
PV: Thưa Bộ trưởng, như Bộ trưởng vừa chia sẻ thì một trong những điều kiện để các lao động Việt Nam có thể trở lại Hàn Quốc để làm việc là chúng ta sẽ phải làm giảm thiểu mức lao động Việt Nam bỏ trốn trên đất Hàn Quốc. Vậy Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã có những biện pháp gì để giải quyết vấn đề này?
Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Ngay từ cuối năm 2011 chúng tôi đã biết được lao động nước ta có xu thế ở lại Hàn Quốc đông. Chúng tôi đã làm việc với các địa phương, yêu cầu địa phương tiếp tục làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng và nhắc nhở gia đình có những người lao động về đúng hạn để việc hợp tác giữa hai nước được thực hiện tốt.
Thứ hai, chúng tôi đã phối hợp với Đại sứ quán Hàn Quốc tổ chức các hội nghị mời các tỉnh có số người lao động đông đến để bàn các giải pháp làm thế nào để đưa số lao động hết hạn về nước, giảm tỉ lệ ở lại quá đông, đồng thời kí hợp tác với 3 cơ quan là Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Cựu chiến binh và Hội Nông dân Việt Nam để cùng làm công tác vận động, thuyết phục các gia đình có con em đi lao động Hàn Quốc trở về.
Cùng với những giải pháp đó, chúng tôi cũng giảm chỉ tiêu tuyển dụng của các địa phương có lao động ở lại quá hạn đông. Đấy là những giải pháp tôi thấy rất cần thiết.
PV: Vâng, nhưng thưa Bộ trưởng, một số người đi lao động tại Hàn Quốc chia sẻ họ bị thu phí quá cao, thậm chí đến 200 - 300 triệu đồng cho việc đi xuất khẩu lao động tại Hàn Quốc. Khi hết hạn hợp đồng, thu nhập của những người lao động đó cũng chỉ vừa đủ trả chi phí ban đầu nên họ buộc phải trốn ra ngoài làm việc để nuôi sống gia đình. Vậy xin Bộ trưởng cho biết chi phí để bỏ ra khi đi xuất khẩu lao động quá cao đó có phải là một trong những nguyên nhân khiến cho người lao động Việt Nam tại Hàn Quốc bỏ trốn nhiều đến như thế không?
Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Tôi không đồng tình với lí do đó. Theo quy định, tiền để chi phí cho một người lao động sang Hàn Quốc chỉ có 630 USD trong đó cả tiền để tập huấn, hướng dẫn hồ sơ, tiền VISA và tiền vé máy bay. Khi người lao động sang Hàn Quốc thì mang theo 500 USD để nộp quỹ bảo hiểm thân thể, bảo hiểm rủi ro cho bản thân, số tiền này sẽ được trả lại khi hết hạn hợp đồng. Như vậy, người lao động nói là mất số tiền lớn nên phải ở lại là không hẳn.
Tuy nhiên, cá biệt có người do không biết đã thông qua một bộ phận gọi là đường dây đưa người lao động bất hợp pháp đi sang Hàn Quốc sẽ bị lừa mất nhiều tiền. Chúng tôi cũng mong muốn người lao động phản ánh về những tổ chức đó để chúng tôi kịp thời xem xét, xử lý để giảm thiệt hại cho người lao động và ngăn chặn những hành vi phi pháp.
PV: Thưa Bộ trưởng, vụ 14 lao động Việt Nam thiệt mạng trong một xưởng may ở Nga vào tháng 9 vừa qua rõ ràng mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm về thực trạng xuất khẩu lao động bất hợp pháp ở Việt Nam. Đây là một thực trạng nhức nhối khi nhiều người dân khát khao được đi xuất khẩu lao động để đổi đời nhưng họ đang rất thiếu thông tin, dễ bị dụ dỗ vào các đường dây bất hợp pháp. Vậy, Bộ trưởng có những cảnh báo gì với người dân trước tình trạng này?
Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Trước tiên, tôi rất chia sẻ với những người lao động gặp nạn vào tháng 9 vừa rồi ở Nga. Số lao động ở Nga hiện nay chủ yếu thông qua thân quen, thông qua môi giới chứ không thông qua một tổ chức được cấp phép nào của Nhà nước, chính vì vậy quyền lợi họ không được đảm bảo. Tôi có một cảnh báo là tất cả những người có nhu cầu sang Nga lao động phải tìm hiểu kỹ tổ chức nào được đưa đi, nếu không rất dễ rơi vào đường dây bất hợp pháp.
PV: Vâng, xin được hỏi Bộ trưởng câu hỏi cuối cùng. Từ câu chuyện Hàn Quốc ngừng tuyển lao động Việt Nam như thời gian vừa qua thì chúng ta rút ra được những bài học kinh nghiệm như thế nào?
Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền: Một bài học thấm thía nhất đối với chúng ta đó là giáo dục ý thức cho người lao động, ý thức công dân, ý thức tự trọng và đặc biệt là ý thức chấp hành pháp luật. Những người lao động trước khi đi thì cần được huấn luyện kĩ hơn nữa. Bản thân gia đình những người thân của người lao động cũng phải có trách nhiệm giáo dục và động viên với người thân của mình. Những việc này thời gian qua chúng ta đã làm, nhưng chưa được như mong muốn.
PV: Vâng, xin được một lần nữa trân trọng cảm ơn Bộ trưởng.
Tin bài liên quan: